...Qəzəb yaradıcılığı gücləndirə bilər, xüsusən də təxəyyül və dağıdıcı ideyalara olan həvəs iştirak etdikdə.
SİA-nın məlumatına görə, Hi-Tech yazır ki, alimlər 23 elmi məqalənin məlumatlarını təhlil etdikdən sonra bu qənaətə gəliblər.
Qəzəb təhdidlərə, ədalətsizliyə və ya məyusluğa reaksiyadır. Artan ürək dərəcəsi, gərginlik ilə müşayiət olunur və insanı problemləri həll etməyə və ya özünü müdafiə etməyə sövq edir.
Bununla belə, qəzəbin yaradıcılığa təsiri hələ də mübahisəlidir. Bəzi tədqiqatlar göstərir ki, bu, yaradıcı təfəkkürü artırır, bəziləri isə buna mane olduğunu deyir.
…Lianyue Xinqin rəhbərlik etdiyi bir qrup alim bu məsələni ətraflı araşdırmaq qərarına gəliblər. Onlar yaradıcılıq və qəzəb arasındakı əlaqəyə dair 2947 elmi araşdırmanı araşdıraraq meta-analiz aparıblar.
Yekun təhlil 2413 iştirakçının i.tirakı ilə 23 tədqiqatı əhatə edib. Nəticələr qəzəb və yaradıcı məhsuldarlıq arasında zəif, lakin müsbət əlaqəni göstərib.
Orta hesabla əsəbiləşən insanlar yaradıcı tapşırıqları bir az daha yaxşı yerinə yetiriblər. Lakin bu əlaqənin möhkəmliyi bir neçə amildən asılı idi.
Birincisi, qəzəbin yaradıcılığa təsiri Şərqi Asiya ölkələrində daha güclü olub, Qərb ölkələrində isə praktiki olaraq olmayıb. İkincisi, yeni tədqiqatlar köhnə tədqiqatlardan daha güclü bir əlaqə tapıb.
Bundan əlavə, qəzəb xüsusilə "zərərli yaradıcılıq" adlanan şeyi - zərər vermək və ya etik normalardan yayınmaq məqsədi ilə ideyaların, həllərin yaradılmasını artırıb. O, həmçinin təxəyyüllə bağlı tapşırıqlarda yaradıcılığa daha çox təsir edib. Elm adamlarının iştirakçıları qəsdən qəzəbləndirdiyi eksperimental tədqiqatlar təbii emosiyalara əsaslanan tədqiqatlardan daha çox bu effekti qeydə almışdır.
Bununla belə, yaradıcı tapşırığın növü, son nəticə və vaxt məhdudiyyətləri qəzəb və yaradıcılıq arasındakı əlaqəyə ciddi təsir göstərməmişdir. Tədqiqatın müəllifləri qeyd edirlər ki, onların işləri yalnız qəzəbin ilkin emosional vəziyyətinə yönəlib. Aqressiya və düşmənçilik kimi ikinci dərəcəli emosiyaları nəzərə almayıb. Bu amillər qəzəbin yaradıcılığa təsir mexanizmini başa düşməkdə mühüm rol oynaya bilər.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə