Alimlər: Dənizdən gələn bir şey Atlantik okeanını ələ keçirir...

Tədqiqatçılar nəhayət bunun niyə baş verdiyinin sirrini həll ediblər...

...Bu ilin yay ortalarına qədər təxminən 38 milyon ton Sargassum dəniz yosunu Karib adaları, Meksika körfəzi və Şimali Cənubi Amerika sahillərinə axıb və yeni rekord qırıb.

SİA xəbər verir ki, SciTechDaily-yə görə, son onilliklərdə bu qəhvəyi dəniz yosunu yay aylarında sahil boyunca tez-tez toplanır və orada çürüyür və güclü qoxu yayır.

Dəniz yosunun toplanması təkcə turizm sənayesinə zərər vermir, həm də sahil ekosistemlərinin sağlamlığını təhdid edir.

Bu arada, açıq sularda Sargassum dəniz yosunu bir çox dəniz növü üçün vacib qida mənbəyi və yaşayış yeri kimi xidmət edir.

Qəhvəyi dəniz yosunun mənşəyinin Florida ştatının şərqində yerləşən Sargassum dənizindən olduğu məlumdur.

2011-ci ildən bəri elm adamları dəfələrlə Böyük Atlantik Sargassum kəmərinin - üstünlük təşkil edən şərq küləklərinin təsiri altında ekvatordan Karib dənizinə doğru sürüşən geniş dəniz yosunu sahəsinin əmələ gəlməsini sənədləşdiriblər.

Bu yaxınlara qədər yosunların sürətli böyüməsini təmin edən fosfor və azot mənbələri zəif başa düşülürdü.

Buna görə də, alimlər Atlantik okeanında Sargassum dəniz yosununun sürətli böyüməsinin kənd təsərrüfatı torpaqlarından qida axıntısı və ya tropik meşələrin qırılması ilə əlaqəli olduğuna inanırdılar.

Təəssüf ki, təkcə bu amillər son illərdə yosun biokütləsinin kəskin artımını izah edə bilməz.

Yeni bir araşdırmada Maks Plank Kimya İnstitutundan bir qrup geniş çiçəklənmənin arxasındakı əsas mexanizmi, eləcə də onları asanlaşdıran iqlim şəraitini müəyyən etdi.

Bu kəşf həmçinin alimlərə gələcək sargassum sellərinin proqnozlaşdırılması üçün proqnozlaşdırıcı sistem hazırlamağa imkan verdi.

Alimlər öz tədqiqatlarında ekvator yaxınlığında güclü küləyin yüksəlməsinin fosforla zəngin dərin suyu səthə necə gətirdiyini və onu şimala, Karib dənizinə necə daşıdığını təsvir etdilər.

Bu, fosforun mövcudluğunu artırır və bu da sargassumun səthində yaşayan siyanobakteriyaların böyüməsini təşviq edir. Siyanobakteriyaların atmosfer azotunu tutub yosunlar üçün əlçatan bir formaya çevirdiyi, azot fiksasiyası kimi tanınan bir proses olduğu məlumdur.

...Siyanobakteriyalar yosunlarla simbiotik əlaqə yaradır və onların böyüməsini stimullaşdıran əlavə azot mənbəyi təmin edir.

Alimlər indi inanırlar ki, bu tərəfdaşlıq Sargassuma ekvatorial Atlantik okeanındakı digər yosunlara nisbətən üstünlük verir və biokütlənin son artımını izah edir. Tədqiqatın müəllifləri inanırlar ki, onların kəşfi gələcək Sargassum çiçəklənməsinin proqnozlarını yaxşılaşdırmaq üçün istifadə edilə bilər.

Nazlı Almuradova

Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə