...İsveçin Çalmers Texnologiya Universitetinin fizikləri kainatdakı ən kiçik cisimləri birləşdirən fundamental qüvvələri müşahidə etmək üçün sadə üsul hazırlayıblar. Tədqiqatçılar qızıl, duzlu su və işıqdan istifadə edərək, görünməz qüvvələrin canlı rənglər kimi təzahür etdiyi eksperimental platforma yaratdılar.
SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə tədqiqat Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) jurnalında dərc olunub.
Müşahidə üçün duz məhlulunda üzən milyonlarla qızıl lopa olan şüşə qab lazımdır.
Bu məhlulun bir damcısı qızılı substratın üzərinə qoyulduqda və mikroskop altında araşdırıldıqda, lopalar səthə çəkilir, lakin ona tam toxunmur - onlarla substrat arasında nanometr ölçülü boşluqlar qalır.
Bu kiçik boşluqlar rezonator rolunu oynayır, işığı əks etdirir və qızıl fonda qırmızı və yaşıl çalarların naxışlarını yaradır.
…Biz təbiətin əsas qüvvələrinin necə qarşılıqlı təsir etdiyini hərfi mənada görürük. Bu kiçik boşluqlar vasitəsilə biz hissəcikləri bir arada tutan “yapışqan”ı müşahidə edə bilərik. Biz prosesə müdaxilə etmirik, sadəcə lopaların təbii hərəkətlərini qeyd edirik…
Bunu aspirant Mikaela Goşkova deyib.
Bu rezonatorlarda iki əks qüvvə toqquşur: hissəcikləri bir-birinə cəlb edən Kazimir effekti və duz məhlulunda baş verən və onların bir-birinə yapışmasının qarşısını alan elektrostatik itələmə.
Bu qüvvələr tarazlığa çatdıqda, lopalar sabit bir quruluş meydana gətirərək “öz-özünə yığılır”.
…Biz nanomiqyasda özünü yığmağın bütün prinsiplərini tam başa düşmürük. Əgər onlara nəzarət etməyi öyrənsək, bu, maddənin strukturunu manipulyasiya etmək üçün açarı təmin edəcək və hətta qalaktikaların necə əmələ gəldiyini anlamağa kömək edəcək, - tədqiqatçı qeyd edib.
Alimlərin sistemi çoxillik tədqiqatların nəticəsidir. Onlar əvvəllər iki qızıl lövhənin müstəqil olaraq optik rezonator yarada biləcəyini nümayiş etdirdilər və indi bu kəşfi fundamental qarşılıqlı təsirlərin öyrənilməsi metoduna çevirdilər.
Nazlı Almuradova
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə

.jpg)
.jpg)

USD
EUR
GBP
RUB