...1997-ci ildən etibarən Cənub yarımkürəsində atmosferin özünü təmizləmək qabiliyyəti əhəmiyyətli dərəcədə artmışdır. Yeni Zelandiyada 14CO konsentrasiyası hər il 12 faiz, Antarktidada isə isti aylarda 43 faiz azalıb.
Yeni Zelandiyanın Milli Su və Atmosfer Tədqiqatları İnstitutunun alimləri Yer atmosferinin kimyasını və onun iqlim sistemindəki rolunu anlamaqda irəliləyiş elan ediblər. Müşahidələrə görə, planetin qaz zərfi tərkibindən müxtəlif çirkləndiriciləri daha effektiv şəkildə çıxarmağa başlayıb.
SİA-nın məlumatına görə, tədqiqat Nature Communications (NatComms) jurnalında dərc olunub.
Alimlər diqqəti "atmosfer təmizləyicisi" adlanan hidroksil radikalına (OH) yönəldiblər. OH bir hidrogen atomu və bir oksigen atomundan ibarət yüksək reaktiv molekuldur. Atmosferdə ultrabənövşəyi radiasiya, ozon və su buxarının təsiri altında əmələ gəlir. OH-nin ömrü bir saniyədən azdır. Eyni zamanda, metan və digər zərərli maddələrin 90 faizə qədəri təmizlənərək havanın təmizlənməsində böyük rol oynayır.
Tədqiqatçılar Yeni Zelandiya və Antarktidadakı iki monitorinq stansiyasında 33 il ərzində toplanmış məlumatları araşdırıblar.
Atmosferdəki dəyişikliklərin göstəricisi kosmik şüaların təsiri altında əmələ gələn radioaktiv dəm qazı (14CO) idi. Bu izotop OH səviyyəsini izləməyə imkan verir, çünki onun konsentrasiyası hidroksil radikallarının aktivliyindən birbaşa asılıdır.
Məlum olduğu kimi, 1997-ci ildən etibarən Cənub yarımkürəsində atmosferin özünü təmizləmək qabiliyyəti xeyli artıb. Yeni Zelandiyada 14CO konsentrasiyası hər il 12, Antarktidada isə isti aylarda 43 faiz azalıb.
Bu, OH səviyyəsinin artmasını və bu da öz növbəsində atmosferin oksidləşmə qabiliyyətinin artmasını göstərir.
Kəşf iqlim dəyişikliyini proqnozlaşdırmaq üçün əhəmiyyətli nəticələrə malikdir. Alimlər deyirlər ki, OH səviyyələrində daha da artım metan konsentrasiyasının artması ilə məhdudlaşdırıla bilər və bu, emissiyaları azaltmaq üçün daha aqressiv tədbirlər tələb edir.
Nazlı Almuradova
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB