Yüz illər əvvəl Anadoluda zəlzələnin gücünü müəyyən edən texnologiyadan istifadə edildiyini bilirsinizmi? SİA bu barədə Tükiyə saytlarına istinad edir.
Bu gün zəlzələlərin gücünü müəyyən etmək üçün bir çox texnoloji alətlərdən istifadə olunur. Zəlzələlərin gücünü müəyyən edən seysmoqraflar ilk dəfə 1800-cü ildə istifadəyə verilsə də, bu tarixdən əsrlər əvvəl Anadoluda zəlzələnin gücünü müəyyən edən texnologiyadan istifadə olunub. Bu texnologiya “zəlzələ şkalası'' adı verilib. Osmanlı İmperiyası dövründə inşa olunan məscidlərin zəlzələ və ya başqa səbəbdən zərər görüb-görmədiyini anlamaq üçün bu texnologiyadan istifadə olunub. Anadolunun müxtəlif məscidlərində "zəlzələ şkalası" adlandırılan silindr şəklindəki bu sistem şaquli şəkildə yerləşdirilib. Zəlzələ şkalası çox sadə bir sistemlə işləyir. Silindr asanlıqla fırlanırsa zəlzələ nəticəsində məscidə ziyan dəyməyib. Әgər silindr fırlanmazsa və ya dönərkən çətinlik çəkirsə tikilinin zəlzələ nəticəsində ziyan gördüyü mənasına gəlir.
Zəlzələ şkalaları hələ də məscidlərdə camaat tərəfindən istifadə olunur və nəzarət mexanizmi kimi fəaliyyət göstərir. Məsələn 1424-cü ildə Bursada ibadət üçün açılan və Osmanlı memarlığının ilk dövrünün görkəmli nümunələrindən biri olan Yaşıl Məscidin möhkəmliyi hələ də zəlzələ şkalaları tərәfindәn müəyyən edilir. Türkiyenin və dünyanın məşhur memarlarından biri olan Memar Sinanın əsərlərində də zəlzələ şkalalarını görmək mümkündür. Manisada Memar Sinan tərəfindən inşa edilən və 1585-ci ildə tamamlanan Muradiyə məscidi zəlzələ şkalası ilə inşa edilən tikililərdən biridir. Mehrabın hər iki tərəfindəki qurğu sayəsində tikiliyə ziyan dəyib-dəymədiyini müəyyən etmək mümkün olar.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
Digər xəbərlər
Xəbər lenti
Azərbaycan ilə kosmik sahədə əməkdaşlıq üçün geniş imkanlar var
İqtisadiyyat 20:0319 yaşlı karateçi özünü öldürüb?
Hadisə 19:58“Millətin atası” kitabının Ukraynada təqdimatı olub
Heydər Əliyev-100 19:36"Cümhuriyyət tarixinin ən yüksək sentyabr ixracına nail olduq"
İqtisadiyyat 19:27Məktəb direktorları ilə görüş keçirilib
Təhsil 19:14Şəhid Cahid Qəniyevin ailəsi ziyarət edilib
Sosial 19:03Zelenski İlham Əliyevə zəng etdi
Siyasət 18:53MİT Suriyada əməliyyat keçirib
Dünya 18:25İzmir sahillәrindә 40 qaçqın xilas edilib
Dünya 18:02Fransanın ermənipərəst mövqeyinin PƏRDƏARXASI – TƏHLİL
Siyasət 17:48BMT Suriyaya ilk radioterapiya cihazı göndərib
Dünya 17:42Yenilənmiş “Nar”ı hiss et və hədiyyələr qazan!
Texnologiya 17:35"İsveçin NATO üzvlüyünə Türkiyə qərar verəcək"
Dünya 17:34Yaddan çıxan aktrisa - (Portret cizgiləri)
Mədəniyyət 17:23Mənzil üzərində mülkiyyət hüququnun necə rəsmiləşdirildiyi açıqlandı
İqtisadiyyat 17:21Nazir Orta Dəhliz barədə üç dövlət arasında razılıq əldə olunduğunu bildirib
İqtisadiyyat 17:13Paşinyan olanlara görə müxalifəti təqsirkar hesab edib
Siyasət 17:07"Azərkosmos" və ISESCO birgə layihə həyata keçirəcəklər
İqtisadiyyat 16:59Gürcüstana meteroit düşüb
Dünya 16:54Hakim Azərbaycan çempionunu favorit hesab edir
İdman 16:49Ermənistanda yanacağın qiyməti qalxıb
Dünya 16:43"Müştəri aktivləri 1677 milyon manata çatıb" - AMB
İqtisadiyyat 16:37AVRO-2032 Türkiyə və İtaliyada keçirilə bilər
İdman 16:34Hakan Fidan terrorçular barədə açıqlama verib
Siyasət 16:24İcma Toyvo Klaarın qərəzli mövqeyini qınayıb
Qərbi Azərbaycan 16:22“27 illik həsrətə son” - Masallıda tədbir
Sosial 16:13Qranada sammiti: qədər və sonra - ANALİZ
Siyasət 16:07Abşeron dəmir yolu xətti ilə sərnişin daşınmasında rekord hədd qeydə alınıb
İqtisadiyyat 16:05İndoneziya mətbuatında Ulu Öndərə həsr edilmiş məqalə dərc olunub
Heydər Əliyev-100 16:02Humanist insan, gözəl pedaqoq... - AĞIR İTKİ
Sosial 16:02AMB hesabatını açıqlayıb
İqtisadiyyat 15:59Bu torpaqların sahibi bizik və burada əbədi olacağıq
Siyasət 15:57Süd vəzi xərçənginə zəmin yaradan amillər AÇIQLANIB
Səhiyyə 15:36İsmayıllıda qanunsuz kömür quyuları aşkarlanıb
Hadisə 15:15Aprelin 23-də biz ərazi bütövlüyümüzü tam təmin etdik
Siyasət 14:56DYP hava şəraiti ilə əlaqədar müraciət edib
Sosial 14:54Ərdoğan İspaniya səfərini təxirə saldı
Siyasət 14:47Xoşbəxt Yusifzadə dəfn olunub - YENİLƏNİB - FOTOLAR
Sosial 14:31Ankarada bina yanıb
Dünya 14:22Türk Dünyası Notariat Birliyi qurulacaq
Sosial 14:15Böyük quruculuq işləri davam etdirilir
Siyasət 14:10Ölkəmizə artan inamın ifadəsi
Siyasət 14:08Xoşbəxt Yusifzadə dəfn olunur - YENİLƏNİR - FOTOLAR
Sosial 14:03Bakıda və bölgələrdə leysan olacaq - PROQNOZ
Sosial 13:12“Qəbələ” Gənclər Liqasında mübarizəyə başlayır
İdman 12:54Anadoluda Taxta Hipostil məscidlər UNESCO-nun Dünya İrs siyahısında
Mədəniyyət 12:32Azərbaycanda Musiqi forumu keçiriləcək
Mədəniyyət 12:31Yaradıcı müəllim təqdimat müsabiqəsinə start verilib
Təhsil 11:59Özəl xəbərlər
Digər xəbərlər
Redaktorun seçimi
Köşə yazıları
Populyar
Valyuta məzənnəsi
-
USD 1,7000
0,00%
-
EUR 1,7800
+0,06%
-
GBP 2,0540
+0,15%
-
RUB 0,0171
+0,58%