Yüz illər əvvəl Anadoluda zəlzələnin gücünü müəyyən edən texnologiyadan istifadə edildiyini bilirsinizmi? SİA bu barədə Tükiyə saytlarına istinad edir.
Bu gün zəlzələlərin gücünü müəyyən etmək üçün bir çox texnoloji alətlərdən istifadə olunur. Zəlzələlərin gücünü müəyyən edən seysmoqraflar ilk dəfə 1800-cü ildə istifadəyə verilsə də, bu tarixdən əsrlər əvvəl Anadoluda zəlzələnin gücünü müəyyən edən texnologiyadan istifadə olunub. Bu texnologiya “zəlzələ şkalası'' adı verilib. Osmanlı İmperiyası dövründə inşa olunan məscidlərin zəlzələ və ya başqa səbəbdən zərər görüb-görmədiyini anlamaq üçün bu texnologiyadan istifadə olunub. Anadolunun müxtəlif məscidlərində "zəlzələ şkalası" adlandırılan silindr şəklindəki bu sistem şaquli şəkildə yerləşdirilib. Zəlzələ şkalası çox sadə bir sistemlə işləyir. Silindr asanlıqla fırlanırsa zəlzələ nəticəsində məscidə ziyan dəyməyib. Әgər silindr fırlanmazsa və ya dönərkən çətinlik çəkirsə tikilinin zəlzələ nəticəsində ziyan gördüyü mənasına gəlir.
Zəlzələ şkalaları hələ də məscidlərdə camaat tərəfindən istifadə olunur və nəzarət mexanizmi kimi fəaliyyət göstərir. Məsələn 1424-cü ildə Bursada ibadət üçün açılan və Osmanlı memarlığının ilk dövrünün görkəmli nümunələrindən biri olan Yaşıl Məscidin möhkəmliyi hələ də zəlzələ şkalaları tərәfindәn müəyyən edilir. Türkiyenin və dünyanın məşhur memarlarından biri olan Memar Sinanın əsərlərində də zəlzələ şkalalarını görmək mümkündür. Manisada Memar Sinan tərəfindən inşa edilən və 1585-ci ildə tamamlanan Muradiyə məscidi zəlzələ şkalası ilə inşa edilən tikililərdən biridir. Mehrabın hər iki tərəfindəki qurğu sayəsində tikiliyə ziyan dəyib-dəymədiyini müəyyən etmək mümkün olar.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
Digər xəbərlər
Xəbər lenti
Qeydiyyatda olan pensiyaçıların SAYI
Sosial 12:11Sabunçuda hospitalda ölüm faktı qeydə alınıb
Hadisə 12:10Britaniya səfirindən Azərbaycan xalqına TƏBRİK
Sosial 11:50Dələduzluqda şübhəli bilinən şəxs saxlanılıb
Hadisə 11:48ABŞ-ı kim idarə edir, Tramp deyir ki...
Dünya 11:23Qızıl və gümüş ucuzlaşıb
İqtisadiyyat 11:17Azərbaycanda kərə yağı istehsalı idxalı 42% üstələyib
İqtisadiyyat 11:15Ötən sutka 35 yanğına çıxış olub - FHN
Hadisə 11:143,8 mindən çox şəxsə pensiya təyinatı aparılıb
Sosial 11:13Bayram günlərində mənşə sertifikatı verilməsi davam etdiriləcək
İqtisadiyyat 11:10Aİ COP29-un uğurlu olması üçün Azərbaycanla əməkdaşlığa ümid edir
İqtisadiyyat 11:09“Elektron ipoteka və kredit zəmanət” sistemi yenilənəcək
İqtisadiyyat 11:02Qaradağda 10 min manatlıq OĞURLUQ
Hadisə 10:58Tərəfdaşlığımız yeni mərhələdə
Siyasət 10:28Xankəndidə silah və sursatlar aşkarlanıb
Hadisə 10:17Nyu-York birjasında təbii qaz ucuzlaşıb
İqtisadiyyat 10:06FHN-dən əhaliyə MÜRACİƏT
Sosial 10:04Rayonlara qar yağıb, şaxta olub - FAKTİKİ HAVA
Hadisə 10:03Keyt Middleton müəmması bitdi
Dünya 09:52Bu günə olan valyuta məzənnələri
İqtisadiyyat 09:48İstehsal, idxal və ixrac edilən elektrik enerjisinin HƏCMİ
İqtisadiyyat 09:3250 yaşlı qadın dəm qazından boğularaq ölüb
Hadisə 09:30Dünya fond bazarlarının əsas indeks göstəriciləri
İqtisadiyyat 09:24Masazırda "Opel" yanıb
Hadisə 09:22Quş əti istehsalı üçün avadanlıq dəsti güzəştlə satılacaq
İqtisadiyyat 09:15Azərbaycan neftinin qiyməti 88 dolları keçib
İqtisadiyyat 09:09Səhiyyə Nazirliyindən əhaliyə MÜRACİƏT
Səhiyyə 09:02Məşhur aktrisanın evinin fantastik QİYMƏTİ
Şou-Biznes 08:40Bakının bir sıra yollarında tıxac yaranıb - SİYAHI
Sosial 08:23Daşkəsəndə narkotik vasitələr satan şəxs saxlanılıb
Hadisə 07:55Rəqqasə Renka qəzaya düşdü - FOTO
Şou-Biznes 07:23Aİ israillilərə sanksiyalar tətbiq edəcək
Dünya 07:16Teleqram 330 milyon dollarlıq istiqraz buraxır
Dünya 07:00Pul və sevgidə bəxti gətirəcək bürclər BƏLLİ OLDU
Maraqlı 06:30Türkiyədə Novruz şənliyində 75 nəfər saxlanıldı
Dünya 06:23Pakistanda güclü zəlzələ baş verib
Dünya 05:48A seriyasında daha bir istefa
İdman 05:47İlon Mask ABŞ Prezidenti Co Baydeni tənqid edib
Dünya 05:11ABŞ şist neft hasilatını artıracaq
Dünya 03:49İraq neft ixracını azaldacaq
Dünya 03:34Ukrayna Aİ və ABŞ-dən təcili yardım istəyib
Dünya 02:38Nigeriyada daha yüz adam oğurlandı
Dünya 01:52Nataliya Oreyro gizli şəkildə Rusiyaya gedib
Şou-Biznes 01:20Patriarx Kirill Avropa İttifaqına buraxılmasın!
Dünya 00:56Belçika Ukraynaya 300 LMV zirehli maşını verəcək
Dünya 00:32Bu gün Torpaq çərşənbəsidir
Sosial 00:002024-cü ilin ən yığcam telefonları...
Texnologiya 18 Mart 23:52Sizi həqiqətən kökəldən 10 qida...
Maraqlı 18 Mart 23:44Polis şokda: bu qədər pulu necə oğurlamaq olar?
Hadisə 18 Mart 23:36Putin Krım körpüsünə alternativin ortaya çıxdığını açıqlayıb
Dünya 18 Mart 23:25Diabetiniz varsa hansı şirniyyatları yeyə bilərsiniz?
Səhiyyə 18 Mart 23:16“Romalı qaraçılar" rusiyalı idmançını soyublar...
Hadisə 18 Mart 23:06İtini xilas etmək istədi, özü buz altına düşdü...
Hadisə 18 Mart 22:54Media əməkdaşları arasında atıcılıq yarışının qalibləri bəlli olub
İdman 18 Mart 22:43"Turan Tovuz"un legioneri milliyə çağırıldl
İdman 18 Mart 22:34"Bu yay İraq sərhədimizin təhlükəsizliyini tam təmin edəcəyik"
Dünya 18 Mart 22:26Kim Çen In Rusiya ilə münasibətlərdə yeni dövr elan edib
Dünya 18 Mart 22:18Güləş millimiz “Çempionlar” turnirini 10 medalla başa vurub
İdman 18 Mart 22:03YAP Səbail rayon təşkilatında Novruz bayramı qeyd edilib
Sosial 18 Mart 21:52Nigeriyada daha yüz adam oğurlanıb
Dünya 18 Mart 21:43Özəl xəbərlər
Digər xəbərlərRedaktorun seçimi
Köşə yazıları
Populyar
Valyuta məzənnəsi
- USD 1,7000 0,00%
- EUR 1,8477 -0,16%
- GBP 2,1620 -0,11%
- RUB 0,0185 +1,62%