Qan təchizatına hər zaman ehtiyac duyulan cəbhə xəttində problemlərin qarşısını almaq üçün hərəkətə keçən ABŞ ordusu sintetik qan istehsalı işlərinə 46 milyon dollar ayırıb. SİA “The Independent” nəşrinə istinadla xəbər verir ki, istehsal ediləcək maddənin oksigen və qida daşıma vəzifəsini yerinə yetirməsi gözlənilir. Bunu edərkən transplantasiyanın qarşısında duran qan qrupu kimi maneələrin aradan qaldırılması hədəflənir.
46 milyon dollarlıq investisiya “KaloCyte” adlı şirkət tərəfindən istehsal edilən “ErythroMer” adlı qan əvəzedicisinə yatırılıb. Bu məhsulun üstünlükləri bunlardır:
Oksigen çatdırılması. Normalda qırmızı qan hüceyrələri oksigeni toxumalara daşımaq vəzifəsini öz üzərinə götürür. Nanohissəcik dizaynı sayəsində “ErythroMer” oksigeni ən çox ehtiyac duyulan bölgələrə çatdıra bilir. Məsələn, fiziki travma zamanı oksigen qanaxma sahəsinə yönəldilə bilər.
Qanamaya nəzarət. Bu məhsul həm də qanaxmanı dayandırmaq məqsədi daşıyır. Digər tərəfdən, polimer quruluşu ilə damarların daralması və qan axınının azalmasının qarşısını alır.
Qanın yenilənməsi. “ErythroMer” itirilmiş qanı tez bir zamanda əvəz etməyə çalışır.
Artıq siçanlar üzərində aparılan tədqiqatlar göstərir ki, qan həcminin 70 faizinin “ErythroMer” ilə əvəz edildiyi orqan nəqli uğurlu olur. Donor qan soyuducuda saxlandıqda 42 günə qədər davam edə bilsə də, “ErythroMer” otaq temperaturunda daha uzun müddət saxlanıla bilər. ABŞ-ın Merilend Universiteti Tibb Fakültəsinin üzvü, professor Allan Doktorun rəhbərlik etdiyi tədqiqat qrupu 4 il ərzində bu qan əvəzedicisinə müxtəlif sintetik və biosüni maddələr əlavə etməyə çalışacaq. Bundan başqa, onun soyuducu olmayan mühitlərdə daha uzun müddət toxunulmaz qalmasını təmin etmək üçün səylər göstəriləcək. “ErythroMer” otaq temperaturunda daha uzun müddət saxlanıla bilər. Hemoqlobinə əsaslanan oksigen daşıyıcıları əvvəllər də istehsal edilib. Bununla belə, qan dövranı sistemində sərbəst dolaşan hemoqlobinlər də bir çox ciddi əks təsirlərə səbəb olur. “ErythroMer” hemoqlobini sintetik membrana daxil edərək bunların qarşısını almağa çalışır. Amerika Birləşmiş Ştatlarında kommersiya məqsədləri üçün hələ də qan əvəzedicisi yoxdur. Digər tərəfdən, keçmişdən bəri əldə edilən məqam da göz qabağındadır. 19-cu əsrdə qan yerinə süd vurulurdu və əvvəlcə yaxşı keçəcəyi düşünülən bu təcrübələr bir sıra ölümlərə səbəb olurdu. İndi sintetik qanla insanların həyatını xilas edən bir çox hal qeydə alınıb. Hər il 2 milyon insanın qan itkisindən öldüyü təxmin edilir.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB