...SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, New Voice xəbər verir ki, alimlər soyuq iqlim şəraitində yol tikintisinə yeni bir yanaşma təklif ediblər. Yosunlardan hazırlanmış özlü komponentli asfaltdan istifadə ediblər.
Tədqiqatçıların fikrincə, bu texnologiya yol səthlərini aşağı temperaturlara daha davamlı edir və karbon qazı tullantılarını əhəmiyyətli dərəcədə azaldır.
Donma-ərimə dövrləri yolların pisləşməsinin əsas səbəblərindən biridir. Çatlar, şaxta və çuxurlar təkcə narahatlıq yaratmaqla yanaşı, həm də təhlükəsizlik üçün təhlükə yaradır və xüsusilə tez-tez mənfi temperatur olan bölgələrdə əhəmiyyətli təmir xərcləri tələb edir.
Ənənəvi asfaltda soyuq temperaturla kövrəkləşən xam neft törəməsi olan bitum istifadə olunur. Bu, nəqliyyatın və nəmin təsiri altında zamanla genişlənən mikro çatların inkişafına səbəb olur.
Elham Fininin rəhbərlik etdiyi tədqiqatçılar qrupu bitumun bir hissəsini mikroskopik yosunlardan əldə edilən özlü yağla əvəz etməyi təklif edib.
Kompüter modelləşdirməsi və laboratoriya sınaqları göstərdi ki, şirin su yaşıl mikroyosunlarından olan Haematococcus pluvialis-dən alınan yağ ən yaxşı nəticələr göstərir. Bu özlü komponentli asfalt deformasiyaya daha yaxşı müqavimət göstərir, yüklərdən sonra formasını daha effektiv şəkildə bərpa edir və daha yüksək nəmlik müqavimətinə malikdir. Təkrarlanan yüklər və donma-ərimə dövrləri ilə aparılan sınaqlar zamanı yeni material ənənəvi asfaltla müqayisədə 70 faizə qədər daha yaxşı deformasiya bərpası nümayiş etdirdi. Bundan əlavə, ətraf mühitə təsiri də əhəmiyyətlidir: neft özlü materialının yalnız 1 faizini yosun əsaslı materialla əvəz etmək xalis karbon emissiyalarını təxminən 4,5 faiz azalda bilər.
Tədqiqatçıların hesablamalarına görə, komponentlərin təxminən 22 faizini əvəz etməklə asfalt nəzəri olaraq karbon neytral hala gələ bilər.
Tədqiqatın müəllifləri qeyd edirlər ki, texnologiya istehsal xərclərinin əhəmiyyətli dərəcədə artması tələb etmir və daha davamlı və ekoloji cəhətdən təmiz yolların yaradılması istiqamətində mühüm addım ola bilər.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB