...Yeni bir araşdırma göstərib ki, forma və ölçülərin çox müxtəlifliyinə baxmayaraq, bütün köpəkbalıqları - kiçik növlərdən tutmuş nəhəng balinalara qədər - klassik 19-cu əsr bioloji qaydasına ciddi şəkildə riayət edirlər.
Bu, səth sahəsinin həcmə nisbətinin orqanizm böyüdükcə necə dəyişdiyini təsvir edən “2/3 miqyaslama qanunudur”.
SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə Forbes yazır.
Ceyms Kuk Universitetindən Coel Harrison Qeyfordun rəhbərlik etdiyi bir qrup, KT skanlama və fotoqrammetriya istifadə edərək 54 köpəkbalığı növünün dəqiq 3D modellərini yaradıb. Tədqiqatçılar nəhəng kütlə diapazonuna - təxminən 20.000 dəfə böyük - malik köpəkbalıqlarının bu qanuna zidd hərəkət edəcəyini gözləyirdilər. Lakin bunun əksi doğru oldu: onların səth sahəsi və həcmi həndəsə ilə proqnozlaşdırıldığı kimi tam olaraq artır - səth sahəsi həcmdən daha yavaş artır.
Qeyri-adi haldır ki, bu prinsip bütün qruplar - pelagiklər, dibdə yaşayan növlər, rif yırtıcıları və hətta əzələlərini qismən isidə bilənlər üçün də keçərlidir.
Nə həyat tərzi, nə ekologiya, nə də ailə münasibətləri bədən həndəsəsinə təsir etmir. Alimlər bunun iki izahını təqdim edirlər.
Birincisi, mövcudluq şərtləri əsas həndəsi məhdudiyyəti "qırmaq" üçün kifayət qədər güclü deyil.
İkincisi, orqanizmin inkişaf prosesinin özü məhdudiyyətlər qoyur - həcmi dəyişdirmədən səth sahəsini dəyişdirmək çox enerji tələb edə bilər.
Kəşfin praktiki nəticələri ola bilər. Səthin həcmə nisbəti termorequlyasiya və maddələr mübadiləsi ilə əlaqələndirilir, yəni müxtəlif köpəkbalığı növlərinin iqlim dəyişikliyinə necə reaksiya verəcəyini proqnozlaşdırmağa kömək edə bilər. Nəticələr biomühəndislikdə də faydalı ola bilər - məsələn, daha səmərəli sualtı robotlar yaratmaqda.
Tədqiqat şüa üzgəcli balıqlar, dəniz məməliləri və digər heyvanlar üzərində oxşar tədqiqatlara yol açır - sual doğurur: təkamül nə dərəcədə sərbəstdir və nə dərəcədə qaçılmaz bir həndəsə ilə məhdudlaşır?
Nazlı Almuradova
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə




USD
EUR
GBP
RUB