...Yer üzündə maye su bütün həyatın əsasını təşkil edir. Lakin potensial yadplanetlilərin mövcud olması üçün suya ehtiyacı olmaya bilər.
SİA-nın məlumatına görə, “Proceedings of the National Academy of Sciences” jurnalında dərc edilən araşdırma, digər mayelərin qayalı planetlərdə və onların peyklərində həyatı dəstəkləyə biləcəyini göstərir.
Alimlərin fikrincə, su həyatın yaranması və saxlanması üçün əsas komponent hesab olunur, lakin araşdırma göstərir ki, maddələr mübadiləsinin baş verə biləcəyi mayenin mövcudluğu həyat üçün zəruridir.
Alimlər ion mayeləri, yəni qayalı planetlərin və onların peyklərinin səthində əmələ gələ bilən duzlu mayeləri tədqiq ediblər.
İon mayeləri yüksək temperatura və aşağı təzyiqə qarşı yüksək müqavimətə malikdir, bu da onlara zülallar kimi biomolekullar üçün potensial əlverişli olan sabit maye vəziyyətdə qalmağa imkan verir.
Yəni həyat üçün potensial olaraq əlverişli mühit ola bilər. Maye suyun əmələ gələ bilmədiyi yerlərdə ion mayeləri əmələ gələ bilər. Alimlər hesab edirlər ki, əgər onların tədqiqatı təsdiqlənərsə, bu, planet sistemlərinin daxilində yaşayış zonasını əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirəcək. Yaşayış zonası, şərtlərin maye suyun qayalı planetlərin səthində sabit qalmasına imkan verdiyi kosmos bölgəsidir.
Elm adamları əvvəlcə Veneranın zəhərli atmosferini və bu cür şəraitin yerdənkənar həyatı dəstəkləyib-dərəmədiyini araşdırıblar.
Planetdə vulkan püskürmələrinin, o cümlədən Yerdəki və digər qayalı planetlərin yan məhsulu olan sulfat turşusu buludları var.
Alimlər kükürd turşusundan üzvi birləşmələr çıxarmaq üçün aparılan təcrübələr zamanı tapıblar ki, daim mayenin davamlı təbəqəsi qalır.
Müəyyən etdilər ki, bu təbəqə sulfat turşusu qlisinlə reaksiya verdikdə əmələ gələn ion mayesidir.
Alimlər kükürd turşusunun Yerdə, üzvi birləşmələrin isə asteroidlərdə və digər planet cisimlərində tapıldığını bildirirlər.
Beləliklə, onlar ion mayelərinin qayalı planetlərin səthində təbii şəkildə əmələ gələ biləcəyinə qərar veriblər.
Tədqiqat çərçivəsində alimlər ionlu mayelərin təbii yolla necə əmələ gələ biləcəyini araşdırıblar. Onlar bazalt süxurlarında müxtəlif azot tərkibli üzvi birləşmələri sulfat turşusu ilə qarışdırmışlar.
Bu reaksiya yüksək temperatur və aşağı təzyiq şəraitində baş verdi. Alimlər müəyyən ediblər ki, bu təcrübələr zamanı 180 dərəcə Selsiyə qədər temperaturda və həddindən artıq aşağı təzyiqdə ion mayeləri əmələ gəlir.
Tədqiqat həmçinin ionlu mayelərin sudan daha sabit olduğunu göstərdi. Alimlər deyirlər ki, ion mayeləri qayalı planetlərin səthində minlərlə il qala bilsə, onlar sudan çox ion mayelərinə əsaslanan sadə həyat formalarını dəstəkləyə bilər.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
.jpg)
USD
EUR
GBP
RUB