...“Faktlar sizin hisslərinizə əhəmiyyət vermir” məşhur ifadəsi müasir müzakirələrdə həqiqətin obyektiv olduğunu və emosiyalardan təsirlənmədiyini ifadə edən bir ifadə halına gəldi. Lakin müasir fəlsəfə iddia edir ki, duyğular faktlarla sıx bağlıdır və onlara məna verməyə kömək edir.
SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə “Psychology Today” yazır.
Filosof Marta Nussbaum emosiyaları “dəyər mühakimələri” kimi görür. Sevgi başqa bir insanın unikal əhəmiyyətini göstərir, qorxu riskləri qiymətləndirir, paxıllıq isə ədalətsizliyi qiymətləndirir.
Duyğular təkcə şəxsi təcrübələr deyil, onlar faktlara aktiv reaksiya verir, nəyin vacib olduğunu və nə üçün olduğunu müəyyən etməyə kömək edir.
İnformasiya axınında duyğular məlumatları çeşidləməyə, prioritetləşdirməyə və mənalı hekayələr qurmağa kömək edir. Onlar rasional təfəkkürü əvəz etmir, əksinə onun tərəfdaşı olur, birlikdə anlayışı və həqiqəti formalaşdırırlar. Nussbaumun kitabından bir nümunə: tək ana məsələsini həll edən hakim yalnız rəqəmlərə - gəlirə, məşğulluğa, uşaqların sayına etibar edə bilməz.
Emosional yetkinlik, xüsusən də mərhəmət bizə faktların iztirabını, ləyaqətini və mənəvi əhəmiyyətini görməyə imkan verir.
Ədəbiyyat və incəsənət bu empatiya və mənəvi təxəyyülün inkişafına kömək edir, ədalətli qərarlar qəbul etməyə imkan verir.
Beləliklə, həqiqi mühakimə faktların və duyğuların, məlumatların və şüurun inteqrasiyasını tələb edir.
Duyğular diqqəti vacib olana yönəldir, konteksti anlamağa və məlumatın əhəmiyyətini qiymətləndirməyə kömək edir, dünyanı daha dərindən və daha insani şəkildə dərk etməyə kömək edir.
Rəqabətli hekayələrin çox olduğu müasir dünyada yalnız ağıl və hisslərin birgə işi bizə məlumatlı və ədalətli qərarlar qəbul etməyə imkan verir.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
.jpg)
USD
EUR
GBP
RUB
