Türk Dövlətləri Təşkilatının Azərbaycan üçün əhəmiyyəti - TƏHLİL

Prezident İlham Əliyev “Gün gələcək ki, dünyanın bütün problemləri Türk Dövlətləri Təşkilatı ilə məsləhətləşmələr yolu ilə həll olunacaq” bəyanatını Bakıda Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) parlament sədrləri ilə görüşündə səsləndirib. Türkdilli Dövlətlərin Parlament Assambleyasının (TÜRKPA) 13-cü Baş Assambleyasının iclasında səsləndirilən bu sözlər türk dövlətlərinin birgə əməkdaşlıq iradəsini vurğulayaraq onların real potensialını ortaya çıxarmağı hədəfləyir.

TÜRKPA-nın tarixinə nəzər salarsaq, qurum 21 noyabr 2008-ci ildə Türkiyə, Azərbaycan, Qazaxıstan və Qırğızıstan parlament sədrlərinin imzaladığı sazişlə yaradılıb və 29 sentyabr 2009-cu ildə isə Bakıda ilk Baş Assambleyasını keçirib. Təşkilat müstəqillik, suverenlik, ərazi bütövlüyü, bir-birinin daxili işlərinə qarışmama və bərabərlik prinsiplərinə hörmət əsasında üzv ölkələr arasında əməkdaşlığı təşviq edir. Nəticə etibarı ilə Türk Dövlətləri Təşkilatının gələcəyi Türk Dünyasının birlik və əməkdaşlıq baxışına əsaslanır. Türk dövlətlərinin ortaq dəyərlərinə söykənən bu birlik etnik və mədəni köklərə hörmət edən bir quruluşa malikdir və qlobal miqyasda əhəmiyyətli bir güc mərkəzi olmaq potensialına malikdir.

Təşkilat həmçinin parlamentlər arasında əlaqələri gücləndirməklə üzv ölkələr arasında münasibətləri möhkəmləndirmək məqsədi daşıyır. Onu da qeyd edək ki, TÜRKPA-nın 13-cü Baş Assambleyası 6 iyun 2024-cü il tarixində Bakıda “Türk dünyası üçün yaşıl üfüqlər” mövzusunda keçirilmişdir. Türk dövlətlərinin liderləri və rəsmilərinin iştirak etdiyi bu görüşdə türk dövlətləri arasında əməkdaşlıq imkanları, iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə, beynəlxalq təhlükəsizlik məsələləri kimi mühüm məsələlər müzakirə edilib.

Baş Assambleyanın iclasında Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Türk Dünyasının güclənməsi və daha da yaxınlaşmasının vacibliyini vurğulayaraq Türk Dövlətləri Təşkilatının qlobal güc mərkəzinə çevrilməsi üçün potensialın olduğunu bildirmişdi. O, həmçinin Türk dövlətləri ilə əlaqələrin Azərbaycanın xarici siyasət prioritetlərindən olduğunu və sosial-iqtisadi əlaqələrin gücləndirilməsinin vacibliyini bildirib.

Beləliklə bu prosesdə Türk Dövlətlərinin birliyini gücləndirmək və Türk Dövlətləri Təşkilatının fəaliyyətini artırmaq üçün liderlərin və cəmiyyətin birgə hərəkət etməsi vacibdir. Liderlər lazımi prosesin müəyyən edilməsində güclü təşəbbüs göstərməli, qurumlar yaratmalı və bu çərçivədə kritik addımlar atmalıdır. Yüksək vəzifəli bürokratlar və cəmiyyətin ziyalı təbəqəsi Türk Dövlətləri Təşkilatının yaratdığı qurumların işinə rəhbərlik etməli beləliklə bu prosesə töhfə verərək bu birliyin cəmiyyət tərəfindən qəbul edilməsinə çalışmalıdır.

Azərbaycan üçün Türk Dövlətləri Təşkilatı və türk birliyi anlayışı tarixi, mədəni və strateji əhəmiyyətə malikdir. Xüsusən də Qarabağ zəfərindən sonra Türk Dünyası ilə əlaqələrin gücləndirilməsi Azərbaycanın xarici siyasətində prioritet məsələyə çevrilib. Bu prosesdə Türkiyə dövlətləri ilə əlaqələrin dərinləşməsi, sosial-iqtisadi sahələrdə əməkdaşlığın artırılması, strateji layihələrin həyata keçirilməsi Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə mövqelərini gücləndirib.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Türk Dövlətləri Təşkilatının əhəmiyyətini və türk birliyi idealını dəstəkləməsi ölkənin xarici siyasət prioritetlərindən biridir. Türkiyə dövlətlərinin enerji, nəqliyyat, maliyyə, hərbi və təhlükəsizlik sahələrində əməkdaşlığı Azərbaycana xarici ticarət həcmini artırmağa və regional sabitliyə töhfə verməyə imkan verib. Bunun nəticəsidir ki, Azərbaycanın Türk Dövlətləri Təşkilatına və türk birliyi idealına dəstək verməsi strateji ölçüyə malikdir. Bu birlik həm regional, həm də qlobal miqyasda Azərbaycanın maraqlarına xidmət edən struktur yaradır və ölkənin beynəlxalq aləmdə nüfuzunu gücləndirir. Türk dövlətlərinin birliyi və əməkdaşlığı perspektivində Azərbaycanın rolu gələcək ortaq məqsədlərin həyata keçirilməsində əsas amil kimi mühüm olaraq qalacaqdır.

Müəllif: Zərdüşt Quluzadə

Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə