“Müəllimlərin uşaqlara ana qayğısı ilə yanaşması onların təlim-tərbiyə prosesində mühüm rol oynasa da, bəzi hallarda müəllim-şagird münasibətlərini pozmaq potensialına da malikdir. Səmimiyyət və qayğı tədris prosesinin vacib elementləri olsa da, bu münasibətlərdə hədd və sərhədlər doğru şəkildə müəyyən olunmadıqda problemlər ortaya çıxa bilər”. Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında təhsil eksperti Kamran Əsədov deyib.
Kamran Əsədov sözlərinə belə davam edib: “Bir tərəfdən, müəllimlərin uşaqlara ana qayğısı ilə yanaşması şagirdlərin psixoloji rifahını artırır. Uşaqlar, xüsusən də ailədə və ya sosial mühitdə problemlərlə üzləşənlər, məktəbdə müəllimlərindən qayğı və dəstək aldıqda özlərini təhlükəsiz hiss edirlər. Bu münasibət, şagirdlərin motivasiyasını artırır, onların akademik və şəxsi inkişafına müsbət təsir edir. Sevgi və qayğı şagirdlərin müəllimlərinə olan etimadını artırır, bu isə tədris prosesində uğurların əldə olunmasına şərait yaradır.
Digər tərəfdən, müəllim-şagird münasibətlərində qayğı və səmimiyyətin həddi pozulduqda, bəzi mənfi təsirlər meydana çıxa bilər. Əgər müəllim şagirdlərlə çox yaxın və şəxsi münasibətlər qurursa, bu, professional münasibətlərin pozulmasına səbəb ola bilər. Müəllimlər bir tərəfdən şagirdləri dəstəkləyib onlara qayğı göstərməli olsalar da, digər tərəfdən tədris və tərbiyə prosesində müəyyən sərhədlər saxlamalıdırlar. Şagirdlərin müəllimlərinə həddən artıq yaxınlaşmaları, nizam-intizamın zəifləməsinə və müəllim otoritetinin sarsılmasına səbəb ola bilər. Müəllimin professional mövqeyi itirildikdə, şagirdlər onun verdiyi təlimatları ciddi qəbul etməyə bilər və dərs zamanı intizamı qorumaq çətinləşər.
Müəllim-şagird münasibətlərində səmimilik, qarşılıqlı hörmət və qayğı vacib olsa da, bu münasibətlərin strukturunu dəqiq şəkildə qorumaq lazımdır. Müəllimlər bir valideyn rolunu deyil, peşəkar tərbiyəçi və tədrisçi rolunu daşıyırlar. Bu çərçivədə, qayğı göstərərkən həm də sərhədlər yaratmaq və balansı qorumaq vacibdir. Şagirdlərə olan sevgi və dəstək onlara məsuliyyət hissi, müstəqillik və özlərini ifadə etmə bacarıqları aşılamaqla yanaşı, onların həyatında düzgün istiqamət verməlidir.
Başqa ölkələrin təcrübəsinə baxsaq, müəllim-şagird münasibətlərində səmimiyyət və qayğının necə balanslı şəkildə tətbiq olunduğunu görürük. Finlandiya təhsil sistemi buna yaxşı bir nümunədir. Finlandiyada müəllimlər uşaqlara qayğı və dəstək göstərsələr də, tədris zamanı yüksək səviyyədə professional sərhədlərə diqqət yetirirlər. Bu da uşaqlarda müəllimlərinə qarşı həm hörmətin, həm də yaxınlıq hissinin yaranmasına səbəb olur. Müəllimlər səmimi olsalar da, dərs zamanı ciddi və məsuliyyətli yanaşmanı qoruyurlar, bu isə tədris keyfiyyətini yüksək səviyyədə saxlayır.
Səmimiyyət və qayğının tədris prosesində əhəmiyyətini nəzərə alaraq, müəllimlər uşaqlara yanaşarkən onların fərdi ehtiyaclarını və psixoloji vəziyyətlərini nəzərə almalıdırlar. Eyni zamanda, professional sərhədlərin müəyyən olunması şagird-müəllim münasibətlərinin uzunmüddətli perspektivdə uğurlu olmasını təmin edir. Nəticə olaraq, səmimilik və qayğı tədris prosesinin tərkib hissəsi olmalı, lakin bu münasibətlərdə həddin qorunmasına xüsusi diqqət yetirilməlidir”.
Ayşən Vəli
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB