...Yuxu bədənin bərpa olunduğu və beynin yığılmış məlumatları emal etdiyi həyati bir vəziyyətdir. Bu, ürəyin, ağciyərlərin, immun və sinir sistemlərinin fəaliyyətinə təsir göstərir.
SİA xəbər verir ki, RBC-nin Cohns Hopkins Universitetinin araşdırmasına istinadən verdiyi məlumata görə, xroniki yuxu çatışmazlığı diabet, depressiya və ürək-damar xəstəlikləri riskini artırır.
Bədən həddindən artıq yorğun olduqda, hətta maşın sürərkən və ya işdə olarkən belə “sönə” bilər.
Yuxu zamanı beyin aktiv qalır: hüceyrələr təmizlənir, DNT və daxili sistemlər bərpa olunur.
Tədqiqatlar göstərir ki, yuxu yavaş dalğalı yuxu (REM) və sürətli göz hərəkəti (REM) yuxu dövrlərindən ibarətdir.
REM yuxusu zamanı yuxular görürlər. Bu mərhələdən məhrum olmaq qıcıqlanmanın artmasına və idrak funksiyasının azalmasına səbəb ola bilər.
Yuxu mütəxəssisi Roman Buzunovun sözlərinə görə, “əgər birini REM yuxusunda oyandırsanız, mütləq sizə nə haqqında yuxu gördüyünü deyəcəklər.”
Yuxular emosional azadolma və təcrübənin sistemləşdirilməsi vasitəsi kimi xidmət edir.
Yuxu zamanı beyin hansı xatirələri yadda saxlamağı və hansını silməyi qərara alır.
Buzunov izah edir ki, “...insanların yuxu görmədiyi təcrübələr aparıldı. Bir neçə gündən sonra onlar əsəbiləşdilər və halüsinasiyalara qapıldılar.”
Ziqmund Freyd yuxuları “şüuraltına aparan kral yolu” adlandırdı.
Həkim Maria Manaseina yuxunun yeməkdən daha vacib olduğunu sübut etdi: yuxusuz balalar bir neçə gün ərzində öldü.
Amerikalı fizioloq Nathaniel Kleitman isə yuxusuzluğu öz üzərində araşdırdı və 115 saat yuxusuz qaldı.
Müasir somnologiya yuxunu aktiv bir proses kimi görür. …Yuxu zamanı beyin daxili orqanlardan gələn siqnalları təhlil edir.
Bunu fizioloq İvan Piqarev izah edir.
Federal Tibbi və Bioloji Agentliyin Aleksandr Melnikov əlavə edir ki, yuxu beyni toksinlərdən təmizləyir, neyron DNT-ni bərpa edir və immun sistemini gücləndirir.
Yuxu fazaları hər 90 dəqiqədən bir dəyişir. Yavaş dalğalı yuxu fiziki bərpa üçün, REM yuxusu isə zehni sabitlik və yaddaş üçün məsuliyyət daşıyır.
Maddələr mübadiləsini və stress reaksiyalarını tənzimləyən böyümə hormonları, melatonin və kortizol yuxu zamanı istehsal olunur.
Melnikova görə, kabuslar güclü emosiyalarla - dəhşət, narahatlıq, qəzəblə - xarakterizə olunur və tez-tez travma sonrası stress pozğunluğu ilə müşayiət olunur.
Buzunov qeyd edir ki, “…beyin, qırılmış bir val kimi, ağrılı məlumatlara qayıdır və uyğunlaşmağa çalışır”.
Yatarkən yeni bir dil öyrənmək mümkün deyil.
Lakin Bern Universitetinin tədqiqatçılarının aşkar etdiyi kimi, beyin yavaş dalğalı yuxu zamanı sözlər arasında əsas əlaqələr yarada bilər.
Alimlər əmindirlər ki, kifayət qədər yuxu həyatı uzadır və zehni sağlamlığı qoruyur.
…Mən yatmağı sevirəm. Yatmadığım zaman həyatım dağılmağa meyllidir.
Bunu Ernest Heminquey deyib.
Nazlı Almuradova
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
.jpg "“Qarabağ” NƏYİ BACARDI?")
.jpg "Qatarlar Ermənistana gedir - Sarkisyan \"bunt\" qaldırdı")
.jpg)
USD
EUR
GBP
RUB