Ukraynanın işğalından sonra ilk dəfə olaraq orduya maliyyə və silah alışı federal büdcədə vergi ödəyicilərindən yığılan hər ikinci rublu “yeməyə başlayıb”.
SİA xəbər verir ki, bu barədə “The Moscow Times” məlumat yayıb.
Almaniya Beynəlxalq Təhlükəsizlik Tədqiqatları İnstitutunun elmi əməkdaşı Yanis Kluge Elektron Büdcə sisteminin məlumatlarına əsaslanaraq, 2025-ci ilin birinci rübündə müharibə xərclərinin xəzinədarlıq gəlirlərində payı 50,1 faiz, ikinci rübün sonunda isə 48,2 faiz təşkil edib.
Müqayisə üçün: 2022-ci ildə hərbi maşın büdcəyə daxil olan vergilərin 24,4 faizini yandırıb; 2023-cü ildə - 32,05 faiz, 2024-cü ildə - 39,05 faiz.
Əvvəlki rekord 2023-cü ilin birinci rübündə qeydə alınıb - 45,4 faiz. Xərclərin özü gəlirləri üstələdiyindən, büdcədə kəsir yarandığından büdcə xərclərində hərbi maddələrin payı aşağıdır.
Belə ki, yanvar-iyun aylarında Maliyyə Nazirliyi 17,584 trilyon rubl toplayıb və 21,278 trilyon vəsait xərcləyib.
Bu məbləğin 39,9 faizi müharibəyə, birinci rübdə isə 41,2 faizini təşkil edib.
Bu rəqəmlər Rusiyanın müasir tarixində mütləq rekordlardır və hətta sosialist iqtisadiyyatının dağılması Sov.İKP-ni nəhəng hərbi sənaye kompleksini “kəsməyə” məcbur edən Sovet İttifaqının son illərinin səviyyələrini də üstələyir.
Belə ki, 1990-cı ilin büdcəsində 241,3 milyard rublun 71 milyard rublu və ya 29,4 faizi “hərbi məqsədlər üçün” ayrılıb (məlumatlar Rusiya Federasiyasının keçmiş baş naziri Yeqor Qaydarın arxivində dərc olunub).
Klugenin hesablamalarına görə, yanvar-iyun aylarında Kreml müdafiə təyinatlı maddələrə 8,484 trilyon rubl xərcləyib. Ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə orduya və silah istehsalına xərclər 31 faiz artıb; 2023-cü ilin yanvar-iyun ayları ilə müqayisədə - 95 faiz, müharibənin birinci ili ilə müqayisədə isə - üç dəfə.
2025-ci ilin büdcə qanununa ilkin olaraq “milli müdafiə” bəndi üzrə 13,5 trilyon rubl, polis, Rusiya Milli Qvardiyası, İstintaq Komitəsi və xüsusi xidmət orqanlarının büdcələrini də əhatə edən “milli təhlükəsizlik” maddəsi üzrə daha 3,459 trilyon rubl daxil edilib.
Avqust ayında hökumətdəki mənbə Reuters agentliyinə bildirib ki, ÜDM-in təxminən 8 faizi planlaşdırılırdı, amma əslində bu, daha çox olacaq.
Kreml Ukraynada hərbi əməliyyatların aktiv fazası bitsə belə, 2026-cı ildə hərbi büdcəni azaltmağı planlaşdırmır, agentliyin mənbəsi deyib: "Bir qədər kiçik miqyasda olsa da, mərmi və pilotsuz təyyarələr hələ də hazırlanmalı olacaq. Qarşıdurma davam edəcək, ordu və silah xərcləri daha çox olacaq, çünki Qərb də onları artırır".
Mənbəyə görə, müharibə başa çatarsa, müdafiə büdcəsi 2027-ci ildən azala bilər, lakin “xüsusi hərbi əməliyyatlardan əvvəlki” səviyyələrə enməsi gözlənilmir.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB