...Beynəlxalq nevroloqlar qrupu beyin hüceyrələrinin bərpası mexanizmini kəşf edib.
SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, Nature Communications jurnalında dərc edilən araşdırma, Alzheimer və Parkinson kimi neyrodegenerativ xəstəliklərin müalicəsində yeni yanaşmaların inkişaf etdirilməsini vəd edir.
Sinir kök hüceyrələri beynin inkişafını və bərpasını dəstəkləyir, lakin onların fəaliyyəti yaşla azalır.
Tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, bu hüceyrələrin yenidən aktivləşməsi SUMOilasiya prosesini, kiçik protein SUMO (kiçik ubiquitinə bənzər modifikator) ilə zülalların kimyəvi modifikasiyasını əhatə edir.
Bu proses istirahət vəziyyətindən beyin hüceyrələrinin bərpasına doğru hərəkət edən sinir kök hüceyrələrinin aktivləşməsinə imkan verir.
...Komanda SUMOilasiyanın sinir kök hüceyrələrinin reaktivləşməsinə təsirini öyrənmək üçün genetik və biokimyəvi üsullardan istifadə edib.
Müşahidələr göstərib ki, bəzi SUMO etiketli zülallar yatmış sinir hüceyrələrini “oyandıra” və onları regenerasiya prosesi üçün aktivləşdirə bilirlər.
Meyvə milçəkləri ilə aparılmış təcrübələrdə tədqiqatçılar SUMO zülalları olmadıqda beyin inkişafının pozulduğunu, eksperimental milçəklərdə isə mikrosefaliya əlamətləri göstərdiyini, SUMOilasiyanın beyin inkişafı və funksiyası üçün kritik rolunu vurğuladığını aşkar ediblər.
Molekulyar səviyyədə, komanda həmçinin SUMOylation hüceyrələrinin böyüməsi və bölünməsinin tənzimlənməsində iştirak etdiyi bilinən Hippo yoluna təsir etdiyini tapıb.
SUMOylation, Hippo yolunda hüceyrə artımını məhdudlaşdıran Warts proteinini daha az aktiv edir. Bu, sinir kök hüceyrələrinin böyüməsinə və bölünməsinə imkan verir, beyin inkişafına və fəaliyyətinə töhfə verir. Sonrakı təcrübələr göstərdi ki, SUMO zülalları və Hippo yolu yüksək dərəcədə qorunur, yəni oxşar mexanizmlər insanlarda baş verir.
Əldə edilən məlumatlar beyində regenerativ prosesləri başa düşmək üçün vacibdir və yeni terapevtik yanaşmaların yaradılması üçün imkanlar açır.
Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, SUMO fəaliyyətinin və Hippo yolunun tənzimlənməsi neyrodegenerasiya və nevroloji pozğunluqlarla əlaqəli müxtəlif xəstəliklər üçün məqsədyönlü müalicələrin inkişafına kömək edəcək.
Nazlı Almuradova
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB