...Rusiya qanunvericiliyinə yeni qanun layihələri və düzəlişlər çox vaxt mənəvi süzgəcdən keçir - onlar ənənəvi dəyərlərə uyğunluq baxımından qeyri-rəsmi olaraq qiymətləndirilir. Bu filtr, göründüyü kimi, onu tətbiq edənlər pravoslavlıq adından danışsalar da, fərqli parametrlərə malikdir.
Bəziləri müharibədə həlak olan və yaralananlarla vətəndaş nikahını rəsmi nikahla eyniləşdirmək istəyir. Digərləri müharibənin mənəvi relativizm üçün səbəb olmadığına əmindir. Bəziləri ənənəvi dəyərləri sərbəst şərh etməyə hazırdırlar, hətta dövlətə lazım olanda qətlə haqq qazandırırlar. Digərləri üçün ənənəvi dəyərlər qeyd-şərtsiz və möhkəmdir.
Bu mübahisə uzun müddət davam edəcək.
Federasiya Şurasının Konstitusiya qanunvericiliyi və dövlət quruculuğu komitəsinin sədri Andrey Klişas öz Telegram kanalında Patriarx Kirillin "de-fakto nikah münasibətləri" haqqında qanun layihəsinə cavabını dərc edib. Bu qanun layihəsi müharibədə həlak olan və ya yaralananlarla vətəndaş nikahında olan qadınları rəsmi arvadlara bərabərləşdirir və onlara eyni sosial təminat verir.
Patriarx Dövlət Dumasının sədri Vyaçeslav Volodinə müraciət edərək bildirib ki, qanun layihəsi “dəstəyə layiqdir”. Bu nəşr ərəfəsində “Vedomosti” iki vitse-spikerin qanun layihəsinin əleyhinə çıxış etdiyini yazıb – keşişin həyat yoldaşı, yeddi uşaq anası Anna Kuznetsova və İrina Yarovaya…
Qəzetin mənbələri səbəbin ənənəvi dəyərlərin pozulması olduğunu iddia edir. Belə çıxır ki, patriarx nikahdankənar birgə yaşayışın lehinə danışıb və pravoslav Kuznetsova hesab edir ki, hətta nikahdankənar birgə yaşamaq da mənəvi relativizm üçün səbəb deyil.
Deyəsən, Volodin özü də xanımların tərəfini tutub. Hər halda qanun layihəsinə baxılması qeyri-müəyyən müddətə təxirə salınıb. Uzun illər əvvəl indi mərhum, lakin o zamanlar güclü proto-keşiş Vsevolod Çaplin senator Klişas ilə dost idi və açıq şəkildə Volodinlə ziddiyyət təşkil edirdi. Bəlkə də bu təsadüfdür, amma deyəsən, patriarx özünün altereqosunun qoyduğu dostluq və antipatiyaları davam etdirir: o, Çaplinə xəyanət edib, onu bütün postlarından məhrum edərək, yaxın çevrəsindən qovub, amma hər ehtimala qarşı, keçdiyi yollarla getməyə davam edir.
Eyni Çaplinin “Patriarx Kirill kollektiv layihədir” sözlərini necə xatırlamaq olmaz? Ancaq yalnız bir şeyi dəqiq demək olar: qanun layihəsinin müəllifi Klişasdır və o, nədənsə onu dəstəkləməkdən imtina etməyən patriarxın özündən ənənəvi dəyərlərlə bağlı arqumentlərə qarşı məktub qoyub. Baxmayaraq ki, hələ hər qanun layihəsi Moskva Patriarxlığının rəyini tələb etmir.
…Deməli, “faktual nikahlar” haqqında qanun layihəsinin qəbul edilib-edilməyəcəyi hələ də bəlli deyil. Amma bu, artıq Dövlət Dumasının dəhlizlərində ənənəvi dəyərlərlə bağlı müəyyən müzakirələr yaradıb. Və yəqin ki, Kuznetsova və Yarovaya patriarxın mövqeyinə artıq təəccüblənirlər: o, bütün həyatı boyu fundamentalistləri sevindirməyə çalışıb, lakin 1990-cı illərdən başlayaraq hər bir yeni nəsil mühafizəkar onu autsayder kimi tanıdır.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB