Alimlər Antarktidada qədim landşaftların qalıqlarını aşkar ediblər. Onlar hələ də qitənin şərq hissəsindən çaylar axdığı zaman yaranıblar.
SİA-nın məlumatına görə, İngiltərədəki Durham Universitetindən bir qrup buz qalınlığının radar ölçmələrini araşdırıb və geniş, əvvəllər xəritəsiz düz səthlər aşkar ediblər.
Onlar Şərqi Antarktidanın sahil xətti boyunca Princess Elizabeth Land və George V Land arasında 3500 km uzanırdılar.
Alimlər bu səthlərin böyük çaylar tərəfindən əmələ gəldiyi qənaətinə gəliblər.
Bu, Antarktida 80 milyon il əvvəl Avstraliyadan ayrıldıqdan sonra və 34 milyon il əvvəl Antarktida buzla örtülməzdən əvvəl baş verib.
İndi düz səthlər buz qabığının altında gizlənir və dərin çökəkliklərlə ayrılır. Onlar buzun hərəkətinə maneə rolunu oynayır və buz itkisinin sürətini yavaşlada bilər.
Alimlər qeyd ediblər ki, Şərqi Antarktika buz örtüyünün altında gizlənən mənzərə təkcə Yer kürəsində deyil, Günəş sistemindəki istənilən yer planetində ən sirli mənzərələrdən biridir.
Yaylalar 30 milyon il ərzində nisbətən toxunulmaz qaldı. Buz örtüyünün hissələri məhv edilməyib, lakin landşaft qorunub saxlanılıb. Yeni məlumatlar Şərqi Antarktidada buz itkisi və onun dəniz səviyyələrinə təsirini daha dəqiq proqnozlaşdırmağa imkan verəcək.
Buz təbəqəsi tamamilə ərisə, dünya okeanları 52 metr qalxacaq.
“Nature Geoscience” xəbər verir ki, gələcəkdə alimlər buzları qazmağı və analiz üçün əsas süxurların nüvələrini götürməyi planlaşdırırlar.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB
