Fransız arxeoloq və antropoloqlardan ibarət qrup 19-cu əsrin ortalarında Ruendə yaşayan 3-4 yaşlı uşağı tədqiq edərkən şok edici kəşf ediblər.
SİA-nın məlumatına görə, təhlillər göstərib ki, körpə vitamin çatışmazlığından yaranan bir neçə xəstəlikdən əziyyət çəkib: raxit və sinqa.
Bununla belə, sümüklərdə və dişlərdə civənin təhlükəli konsentrasiyalarının aşkarlanması sürpriz olub.
Araşdırma “International Journal of Paleopathology” elmi jurnalında dərc olunub.
Kəşf zəhərli civənin müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində geniş istifadə edildiyi 19-cu əsrin qaranlıq tibbi təcrübələrinə işıq salıb.
Tədqiqatçılar sənaye çirklənməsi və ya torpaq şəraiti kimi digər mümkün zəhərlənmə mənbələrini istisna ediblər.
Qeyd edilməlidir ki, Ruenin geologiyasında civə yataqları yoxdur və uşaq təhlükəli sənayelərdə işləmək üçün çox kiçik olub.
Balıq vasitəsilə çirklənmə ilə bağlı versiya da təsdiqlənməyib, çünki dəniz məhsullarında civənin kütləvi yığılması yalnız 20-ci əsrdə başlayıb.
Tarixi sənədlər göstərir ki, o dövrlərdə civə demək olar ki, möcüzəvi bir vasitə hesab olunurdu.
Dəri xəstəlikləri, sifilis və hətta sümük patologiyalarını müalicə etmək üçün ondan istifadə olunurdu, baxmayaraq ki, "terapiya" çox vaxt dəhşətli nəticələrə səbəb olur: diş itkisi, böyrək çatışmazlığı, nevroloji pozğunluqlar və ağrılı ölüm…
Paradoksal olaraq, zəhərlənmənin aydın əlaməti olan bol tüpürcək o dövrün həkimləri tərəfindən "xəstəliyin xaric edilməsini" göstərən əlverişli bir simptom hesab olunurdu.
Tapıntı sənayeləşmə dövründə aşağı təbəqələrin həyat şəraitini anlamaq üçün xüsusilə qiymətlidir.
Sənaye İnqilabının daha əvvəl başladığı İngiltərədən fərqli olaraq, Fransada bu proses daha yavaş getsə də, yoxsulların sağlamlığına eyni dərəcədə dağıdıcı təsir göstərib.
Tədqiqat müasir texnologiyalardan istifadə etməklə aparılıb: mikro-KT skaneri, rentgen-flüoresan və atom udma spektrometriyası, uşağın həyatı və ölümü haqqında unikal məlumat əldə etməyə imkan verib.
Alimlərin qeyd etdiyi kimi, bu gün bəşəriyyət oxşar risklərlə üzləşir, məsələn, antibiotiklərin nəzarətsiz istifadəsi və ya sübut olunmamış alternativ təcrübələr.
Nazlı Almuradova
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
.jpg)
USD
EUR
GBP
RUB