Rəqəmsal dərsliklər şagirdlərin kitabla təmasını azaldırmı? - TƏHSİL EKSPERTİ ŞƏRH ETDİ
"Rəqəmsal dərsliklərin təhsil sisteminə inteqrasiyası son illərdə sürətlə artaraq, müasir təhsilin ən vacib yeniliklərindən birinə çevrilib. Bu, şagirdlərə dərs materiallarına daha asan çıxış imkanı yaradır, interaktivlik, audio-vizual elementlər və onlayn məzmunla öyrənmə prosesini daha maraqlı və əlçatan edir". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında təhsil eksperti İlqar Orucov deyib.
Onun sözlərinə görə, lakin bu yeniliyin ən çox müzakirə edilən tərəfi ənənəvi kitablarla təmasın azalması və bunun şagirdlərin oxu vərdişlərinə təsiridir: "Kağız üzərində oxumağın öyrənmə prosesində mühüm psixoloji və pedaqoji əhəmiyyəti var. Araşdırmalar göstərir ki, fiziki kitabla təmas diqqətin cəmlənməsini, mətnin strukturunun qavranmasını və yadda qalmasını asanlaşdırır. Şagirdlər kitabda qeydlər apararaq, vacib hissələri vurğulayaraq daha dərindən öyrənirlər. Bu həm də analitik düşüncə bacarığının formalaşmasına kömək edir. Kağız kitablarla oxuma mədəniyyəti şagirdlərdə sabit konsentrasiya, diqqət və oxu sürətinin artmasına səbəb olur.
Digər tərəfdən, rəqəmsal dərsliklər müasir təhsildə çeviklik və fərdiləşdirmə baxımından mühüm üstünlüklərə malikdir. İnteraktiv testlər, animasiyalar, audio-video materiallar mövzunun daha asan mənimsənilməsinə imkan verir. Axtarış funksiyaları, linklər vasitəsilə əlavə mənbələrə yönləndirmə və məzmunun daim yenilənməsi rəqəmsal resursların ənənəvi kitablara nisbətən daha çox imkan təqdim etdiyini göstərir. Bundan başqa, rəqəmsal dərsliklər ətraf mühit üçün də faydalıdır, çünki kağız sərfiyyatını azaldır. Lakin burada bir neçə risk var. Birincisi, uzun müddət ekran qarşısında qalmaq göz yorğunluğuna, diqqət dağınıqlığına və hətta yuxu rejiminin pozulmasına səbəb ola bilər. İkincisi, texnologiyadan həddindən artıq asılılıq uşaqların sosial və psixoloji inkişafına mənfi təsir göstərə bilər. Üçüncüsü, rəqəmsal resurslardan istifadənin düzgün idarə olunmaması məlumat bolluğunda diqqətin yayılmasına gətirib çıxarır.
Odur ki, müasir təhsil üçün ideal yanaşma rəqəmsal və ənənəvi resursların paralel istifadəsidir. Hibrid model – yəni kitab və rəqəmsal mənbələrin bir-birini tamamlaması – həm müasir texnologiyanın verdiyi imkanlardan yararlanmağa, həm də oxu mədəniyyətinin və kitabla bağlı dəyərlərin qorunmasına şərait yaradır. Bu balans həm şagirdlərin kritik düşüncə bacarıqlarını, həm də informasiya texnologiyaları üzrə kompetensiyalarını inkişaf etdirəcək. Nəticə olaraq, rəqəmsal dərsliklər təhsilin keyfiyyətini artırmaq üçün vacib bir addımdır, lakin ənənəvi kitabların tamamilə aradan qaldırılması məqsədəuyğun deyil. Şagirdlər həm kağız, həm də rəqəmsal mənbələrlə işləməyi öyrənməlidirlər ki, onlar gələcəkdə həm akademik, həm də peşəkar həyatlarında balanslı və effektiv informasiya istifadəsi bacarığına sahib olsunlar.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə