İnsan yaradılışına görə təbiətə bağlı varlıqdır. Tarix boyu insanlar açıq məkanlarda, sakit və geniş ərazilərdə yaşamış, günlərini təbii işıq, təmiz hava və səs harmoniyası ilə keçirmişdir. Lakin sürətlə inkişaf edən şəhər mədəniyyəti insan həyat ritmini dəyişdi. Sıx binalar, kütləvi nəqliyyat, səs-küy, iş tempi və sosial dinamika fərdin daxili aləmini də formalaşdırmağa başladı. Şəhər həyatı imkanlar baxımından zəngin görünsə də, o, insanın psixoloji sistemi üzərində görünməyən, lakin güclü təsir göstərir.
Səs-küyün beyin və emosiyalar üzərində təsiri
Şəhər həyatı fasiləsiz səs axını ilə xarakterizə olunur: avtomobil səsləri, tikinti işləri, izdiham, musiqi və sosial səslər. Bu səs dalğaları beyin üçün "təhlükə siqnalları" ilə eyni sinir reaksiyasını yaradır. Sinir sistemi davamlı olaraq gərginlik vəziyyətində olur. İnsan dincələ bilmir, fikirlərdə sakitlik yaranmır və emosiyalar daha tez partlayır. Uzun müddətli səs-küyün təsiri əsəbilik, diqqət pozuntusu, yuxu çətinliyi və ürək döyüntülərinin artması ilə nəticələnir.
Şəhərdə yaşayan insanın vaxt düşüncəsinin dəyişməsi
Şəhərdə hər hərəkət sürətlidir: danışıq sürəti, düşüncə tempi və qərarvermə prosesi. Nəticədə insanın beyni fasiləsiz “tələsik yaşamaq” rejiminə alışır. Bu rejimdə insan anı dəyərləndirmək bacarığını itirir. Fikir gələcək üzərində ilişir: çatdıra bilərəmmi, yetərincə yaxşıyam mı, necə göstəriləcəm? İnsan həyatın özündən ayrılıb zamanla yarışmağa başlayır. Tələsiklik və davamlı "yetərli olmamaq" hissi daxili yorğunluq yaradır.
Sosial mühitin psixoloji təzyiqi
Şəhər həyatı daim müqayisə mühiti yaradır. İnsanların uğurları, maddi vəziyyəti, geyim tərzi və yaşam standartları aydın görünür və fərdlər bunu dərk etdikcə öz həyatını başqalarının həyatı ilə ölçməyə başlayır. Bu, özünə dəyər hissini zəiflədir. İnsan dəyərini kim olduğundan yox, nəyə sahib olduğundan asılı hesab etməyə başlayır. Daxili sükut yerini daxili boşluğa verir.
Təbiət ilə əlaqənin zəifləməsi
Şəhərdə yaşamaq insanı təbiətdən uzaqlaşdırır. Təbii mənzərə gözün və beynin sakitlik mənbəyidir. Yaşıl rəng, təbii işıq və təmiz hava sinir sistemini tənzimləyir. Şəhərdə isə beton, qapalı məkanlar və süni işıq hakimdir. Bu vəziyyət bədəndə stress hormonlarının yüksəlməsinə və sakitlik hormonlarının azalmasına səbəb olur. İnsan öz daxili balans nöqtəsini itirir.
Bədən və ruh uyğunsuzluğu
Şəhər insanı fiziki olaraq az hərəkət edir, amma psixoloji olaraq çox yüklənir. Düşüncə sürətlidir, amma bədən hərəkətsizdir. Bu uyğunsuzluq emosional gərginlik, çətin nəfəs alma və bədəndə sıxılma hissi ilə özünü göstərir. İnsan bədəni ilə həmfikir olmayan bir varlığa çevrilir. Fərdin öz içi ilə əlaqəsi zəifləyir.
İnsanın sakitlik ehtiyacı və daxilə qayıdış
Şəhər həyatında balans tapmaq mümkündür, lakin bu, səylə olur. İnsan bədəninə yenidən dinclik vermək üçün özünə sükut anları yaratmalıdır. Təbii məkanda qısa gəzinti, ekranlardan fasilə, nəfəs məşqləri və daxili düşüncə prosesi sinir sistemini yenidən sabit vəziyyətə gətirir. Bu, insanın öz mərkəzinə qayıtması deməkdir.
Şəhər həyatı insanın psixoloji sisteminə həm fürsət, həm də çətinlik gətirir. Əgər insan yaşadığı mühitin təsirini dərk edərsə, o zaman mühitə təslim olmaq yox, mühiti idarə etmək mümkün olur. Daxili balansın bərpası xarici aləmin səsindən çox, insanın öz daxilində yaratdığı sükutdan başlayır.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
.jpg "Mehdiyevə görə bu şəxslər SAXLANILDI ? - YENİ FAKTLAR!")
.jpg "50 nəfərlik siyahı DAĞIDILDI! - KİMLƏR MƏHV OLDU?")
USD
EUR
GBP
RUB
