Tez-tez tualetə getmə, ürəkbulanma, qusma kimi şikayətlərlə uşaqlarda özünü göstərə bilən böyrək xəstəlikləri bəzən heç bir əlamət göstərmədən üzə çıxır.
Uşaqlarda böyüdükcə böyrək çatışmazlığına qədər gedib çıxa bilən ciddi böyrək problemlərinin qarşısını almaq üçün valideynlərin erkən dövrdə qoruyucu tədbirlər görməsi vacibdir. Lent.az uşaq xəstəlikləri üzrə mütəxəssis, nefroloq Mahmut Çivilibalın uşaqlarda böyrək sağlamlığını qorumağın 10 yolu barədə məsləhətlərini diqqətinizə çatdırır.
1. Bol su içməsinə diqqət edin
2. Duz istifadəsini məhdudlaşdırın
Həddindən çox duz istifadəsi, hipertenziya və ürək-damar xəstəlikləri başda olmaqla bir çox xəstəliyə səbəb ola bilər. Həddindən çox istifadə edilən duz müəyyən bir iş yükü yaradaraq, böyrəklərə zərər verir. Hər hansı bir böyrək xəstəliyində isə xəstəliyin daha da irəliləməsinə səbəb olur. Buna görə uşaqların bir yaşından öncə duz ilə tanış olmaması, 1-18 yaş arasında gündəlik istifadə edilən duz miqdarının 2-3 qramı (yarım çay qaşığı) keçməməsi məsləhətdir. Duz istifadəsi ilə bağlı məlumat uşaqlıq dövründən etibarən qazandırılmalı, valideynlər uşaqlarına nümunə olmalı və yemək masasına duzluq qoyulmaması bir yaşam formasına çevrilməlidir.
3. Doğru və balanslı qidalandırın
Valideynlərin qidalanma ilə bağlı yanlış davranışları və uşaqların hərəkətsiz həyat tərzləri piylənmənin şişmanlığın ən əhəmiyyətli səbəbləridir. Uşaqların gün boyu məktəbdə olmaları, məktəbdən sonra adətən evdə dörd divar arasında olub kompüter və ya televizor başında oturaraq daim nəsə yemələri piylənmənin gedərək artmasına səbəb olur. Normaldan artıq çəkili olmaq böyrək sağlamlığı baxımından önəmli risk daşıyır. Şişmanlığın ürək və damarlara olan mənfi təsirləri, böyrək toxuması və damarları baxımından da bənzər narahatlıqlar doğurur. Xüsusən ayaqüstü qidalanma (pizza, hamburqer və s) vərdişi və qida qoruyucuları tərkibli işlənmiş qıdalar (çips, kolbasa, sosiska, turşu, tomat, konserv) istifadəsi məhdudlaşdırılmalıdır.
4. Məlumatsız dərman istifadəsindən uzaq durun
Dərmanlar kimyəvi maddələrdir. Ağrıkəsicilər başda olmaqla böyrəklə atılan dərmanların həkim nəzarəti olmadan istifadəsi ciddi problemlərə səbəb ola bilər. Uzun müddətli dərman istifadəsi uşaqlarda xroniki böyrək xəstəliklərinə səbəb ola bilər.
5. Böyrəklərdə daş yaradan vasitələrdən uzaq durmağa çalışın
Böyrək daşları daha çox yaşlı insanlarda rast gəlinməsinə rəğmən, uşaqlıq dövrü daxil bütün uşaqlarda rastlanan və görülmə sıxlığı gedərək artan bir xəstəlikdir. Böyrək daşlarının yaranmasının qarşısını almaq üçün bol su içilməli və duz istifadəsi azaldılmalı, uşaqların televizor və kompüter önündə uzun zaman keçirərək hərəkətsiz qalmalarının qarşısı alınmalıdır. Potasium tərkibli tərəvəz və meyvə istifadə edilməli, həddindən çox heyvani proteinin alınmamasına diqqət edilməli və vitamin dərmanları nəzarətsiz içilməməlidir.
6. Mütəmadi qan təzyiqini ölçdürün
Sağlıqsız qidalanma, stress və piylənmə uşaqlarda yüksək təzyiqə səbəb olur. Böyüklərdə olduğu kimi, baş ağrısı ilə bərabər özünü göstərə bilən bir xəstəlikdir, xüsusilə kiçikyaşlı uşaqlarda heç bir əlamətlə özünü büruzə vermir. Anidən ortaya çıxır və çox zaman sakitcə irəliləyir. Müalicə edilmədiyi təqdirdə böyrək çatışmazlığı ilə görmə itkisi və beyin qanamasına gətirib çıxaran nəticələr yarada bilər. Heç bir narahatlığı olmayan uşaqların tibbi yoxlamalarında üç yaşından etibarən bütün müayinələrdə təzyiq ölçülməlidir.
7. Uşağınıza düzənli tualet alışqanlığı qazandırın
Uşaqların başı oyuna qarışanda və ya oyunu yarımçıq qoymaq istəmədiklərindən tualetə getməyi ertələyə bilər. Xüsusilə də bağça yaşındakı uşaqlar bir çox səbəblə orada tualetə getməyə çəkinir, sidiklərini saxlayırlar. Bu da sidik yolu infeksiyalarına yol açır. Məktəbdən əvvəl uşaqların sidiyə getməyi vərdiş halına gətirə bilməsi üçün evdə və məktəbdə 2-3 saat aralıqlarla tualetə aparılması lazımdır.
8. Genital gigiyenanı uşağınıza öyrədin
Uşaqların dərisi böyüklərə nisbətən daha nazik və həssasdır. Dəri səthini örtən qoruyucu təbəqə hələ inkişaf etməyib. Yanlış və yarımçıq həyata keçirilən alt təmizliyi uşaqlarda və azyaşlılarda sidik yolu infeksiyalarına və sağalmayan səpkilərə səbəb olur. Bu üzdən uşaqların alt təmizliyində normal pambıq və su istifadə olunmalı, məcburiyyət olmadıqda sabun, şampun və yaş salfetlər istifadə olunmamalıdır. Bu cür məhsullar ağır metal və kimyəvi maddələrlə zəngin olması səbəbi ilə genital bölgənin ph tarazlığını pozur. Ph tarazlığının pozulması bu nahiyədəki faydalı bakteriyaların azalıb, zərərli bakteriyaların çoxalmasına səbəb olur. Uşaqlarda genital bölgə təmizliyi yuxarıdan aşağı (genital bölgədən anusa) doğru və çox basmadan edilməlidir.
9. Ailədə böyrək xəstəliyi tarixi varsa, uşağınızı daim müayinələrdən keçirin
Böyrək çatışmazlığı erkən dövrlərdə hər hansı bir formada özünü göstərməyə bilər. Bunun üçün xəstəliyi aşkar etməyin ən asan yolu qan və sidik analizlərinin müəyyən zaman aralarında aparılmasıdır. Erkən diaqnozla böyrək çatışmazlığını yavaşlatmaq və müalicə etmək mümkündür. Diabet, yüksək təzyiq, çox arıqlama, ana, ata, ya da yaxın qohumlarda böyrək çatışmazlığı kimi risk faktorlarından biri və ya bir neçəsi varsa, böyrək funksiyaları 6-12 aydan bir yoxlanmalıdır.
10. Mütəmadi idman etsin
İdman insanlara daha sağlam bir həyat verir. Xüsusilə böyrək xəstəliyində ürək sağlamlığını qorumaq və xəstəlik riskini azaltmaq üçün məşq çox əhəmiyyətlidir. İdman etmək, eyni zamanda, depressiyaya müsbət təsir edir və adamı xoşbəxt hiss etdirir. Ömür boyu davam edən hərəkətli yaşam tərzi uşaq yaşlarında başlayan nizamlı məşqlərlə mümkündür. Buna görə uşağın bütün orqanizm sağlamlığı ilə yanaşı böyrək sağlamlığının qorunması məqsədi ilə daim məşq etməsi önəmlidir.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
Digər xəbərlər

Xəbər lenti
Mercedes şirkəti CLA Shooting Brake universalını təqdim etdi…
Texnologiya 23:53Nissan özünü xilas etmək üçün xaricdən “borc alacaq”
Texnologiya 23:45Hətta 30 yaşında da botoks iynələri arzuolunmazdır...
Səhiyyə 23:04Keçin yumurtaya...
Səhiyyə 22:55Niyə avtomobilinizi folqa ilə sürtmək lazımdır?
Maraqlı 22:34Bredli Kuper “Supermen” filmində qəhrəmanın atası kimi görünür...
Mədəniyyət 22:23Alimlər qocalmanın sirlərini aça bilərlər...
Səhiyyə 22:14Qadının böyük qüvvə olduğunu almanlar da etiraf edir..?
Maraqlı 22:05Rusiyalı alim qədim köpək balığının dişini tapıb...
Maraqlı 21:45NATO nümayəndə heyəti ilə görüş keçirilib
Siyasət 21:43Reuters: Putin Trampın ultimatumunu rədd edir...
Dünya 21:30“Neftçi” ekvadorlu futbolçunu transfer edib
İdman 21:28Özünə güvənməyin sirri...
Maraqlı 21:24Virtual reallıq təlimi ənənəvi təlimdən 30 faiz daha effektivdir...
Texnologiya 21:05Amerika pişiyi elmi kəşfin həmmüəllifidir...
Dünya 20:54Vaqif Poeziya Günləri Gəncədə
Mədəniyyət 20:47Vaqif Poeziya Günlərinin tarixi dəyişdirilib
Mədəniyyət 20:39İnsanabənzər robotlar artıq aramızdadır..?
Texnologiya 20:36Fransa Kremlə təzyiqi artırmağa çağırıb...
Dünya 20:15114 yaşlı marafonçunu maşın vurub
Maraqlı 19:34Tayvan Çinlə yeraltı döyüşməyə hazırlaşır...
Dünya 19:14Ukrayna çoxsaylı vətəndaşlığa icazə verir...
Dünya 19:04Belqrad yaxınlığında yanğın baş verib
Dünya 18:56Həkim 76 yaşlı Allanın “Ozempiçi” qəbul etməsindən şübhələnir
Şou-Biznes 18:33Göyçə gölündə suyun səviyyəsi aşağı düşüb
Dünya 18:27Ruslar tədqiqata başlayıblar...
Dünya 18:24Səkkizinci ANİMAFİLM festivalının müsabiqə proqramı elan olunub
Mədəniyyət 18:08Tarixin fenomen Lideri TƏHLİL
Siyasət 17:52Bakının Xətai rayonunda su kəsiləcək
İqtisadiyyat 17:12Rusiya və İran xarici işlər nazirləri görüşüb
Dünya 17:01Qızıl kimi insan - (Esse)
Ədəbiyyat 16:59Avropa Parlamenti Gürcüstanı “ləğv etməyə” çağırıb
Siyasət 16:49Xırdalanda işıq kəsiləcək
Sosial 16:40Bir qrup türk iş adamı Azərbaycanda işgüzar səfərdədir
İqtisadiyyat 16:39SOCAR “Moody’s”in investisiya reytinqi ilə bağlı gözləntilərini açıqlayıb
İqtisadiyyat 16:07AMB daha iki sığorta şirkətinə icrası məcburi sərəncamlar verib
İqtisadiyyat 16:06Sabirabadın 21 kəndində qaz kəsiləcək
İqtisadiyyat 15:52Bərdədə 11 yaşayış məntəqəsini birləşdirən yollar yenidən qurulur
İqtisadiyyat 15:43Azərbaycan–Vyetnam Hökumətlərarası Komissiyasının üçüncü iclası keçiriləcək
İqtisadiyyat 15:34Azərbaycanda kirayə mənzil fonduna daha 206 mənzil əlavə olunub
İqtisadiyyat 15:24Bəzi rayonlara leysan yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
Sosial 15:23Azərbaycan ilk dəfə İsveçdən qızıl almağa başlayıb
İqtisadiyyat 15:13Pakistanda ölənlərin sayı 111-ə çatıb
Dünya 14:50Renat Dadaşovun yeni klubu müəyyənləşib
İdman 14:44Bu ay Ağdamın Baş Qərvənd və Eyvazxanbəyli kəndlərində tikinti başlayacaq
İqtisadiyyat 14:43Terrorsuz Türkiyə!
Siyasət 14:43Çin ŞƏT-i dağılmaqdan xilas edəcəkmi?
Siyasət 14:41Orbanın Aİ-dən tələbi
Siyasət 14:40Özəl xəbərlər
Digər xəbərlər
Redaktorun seçimi
Köşə yazıları
Populyar
Valyuta məzənnəsi
-
USD 1,7000
0,00%
-
EUR 1,9849
+0,01%
-
GBP 2,2834
-0,31%
-
RUB 2,1780
-0,07%