Tez-tez tualetə getmə, ürəkbulanma, qusma kimi şikayətlərlə uşaqlarda özünü göstərə bilən böyrək xəstəlikləri bəzən heç bir əlamət göstərmədən üzə çıxır.
Uşaqlarda böyüdükcə böyrək çatışmazlığına qədər gedib çıxa bilən ciddi böyrək problemlərinin qarşısını almaq üçün valideynlərin erkən dövrdə qoruyucu tədbirlər görməsi vacibdir. Lent.az uşaq xəstəlikləri üzrə mütəxəssis, nefroloq Mahmut Çivilibalın uşaqlarda böyrək sağlamlığını qorumağın 10 yolu barədə məsləhətlərini diqqətinizə çatdırır.
1. Bol su içməsinə diqqət edin
2. Duz istifadəsini məhdudlaşdırın
Həddindən çox duz istifadəsi, hipertenziya və ürək-damar xəstəlikləri başda olmaqla bir çox xəstəliyə səbəb ola bilər. Həddindən çox istifadə edilən duz müəyyən bir iş yükü yaradaraq, böyrəklərə zərər verir. Hər hansı bir böyrək xəstəliyində isə xəstəliyin daha da irəliləməsinə səbəb olur. Buna görə uşaqların bir yaşından öncə duz ilə tanış olmaması, 1-18 yaş arasında gündəlik istifadə edilən duz miqdarının 2-3 qramı (yarım çay qaşığı) keçməməsi məsləhətdir. Duz istifadəsi ilə bağlı məlumat uşaqlıq dövründən etibarən qazandırılmalı, valideynlər uşaqlarına nümunə olmalı və yemək masasına duzluq qoyulmaması bir yaşam formasına çevrilməlidir.
3. Doğru və balanslı qidalandırın
Valideynlərin qidalanma ilə bağlı yanlış davranışları və uşaqların hərəkətsiz həyat tərzləri piylənmənin şişmanlığın ən əhəmiyyətli səbəbləridir. Uşaqların gün boyu məktəbdə olmaları, məktəbdən sonra adətən evdə dörd divar arasında olub kompüter və ya televizor başında oturaraq daim nəsə yemələri piylənmənin gedərək artmasına səbəb olur. Normaldan artıq çəkili olmaq böyrək sağlamlığı baxımından önəmli risk daşıyır. Şişmanlığın ürək və damarlara olan mənfi təsirləri, böyrək toxuması və damarları baxımından da bənzər narahatlıqlar doğurur. Xüsusən ayaqüstü qidalanma (pizza, hamburqer və s) vərdişi və qida qoruyucuları tərkibli işlənmiş qıdalar (çips, kolbasa, sosiska, turşu, tomat, konserv) istifadəsi məhdudlaşdırılmalıdır.
4. Məlumatsız dərman istifadəsindən uzaq durun
Dərmanlar kimyəvi maddələrdir. Ağrıkəsicilər başda olmaqla böyrəklə atılan dərmanların həkim nəzarəti olmadan istifadəsi ciddi problemlərə səbəb ola bilər. Uzun müddətli dərman istifadəsi uşaqlarda xroniki böyrək xəstəliklərinə səbəb ola bilər.
5. Böyrəklərdə daş yaradan vasitələrdən uzaq durmağa çalışın
Böyrək daşları daha çox yaşlı insanlarda rast gəlinməsinə rəğmən, uşaqlıq dövrü daxil bütün uşaqlarda rastlanan və görülmə sıxlığı gedərək artan bir xəstəlikdir. Böyrək daşlarının yaranmasının qarşısını almaq üçün bol su içilməli və duz istifadəsi azaldılmalı, uşaqların televizor və kompüter önündə uzun zaman keçirərək hərəkətsiz qalmalarının qarşısı alınmalıdır. Potasium tərkibli tərəvəz və meyvə istifadə edilməli, həddindən çox heyvani proteinin alınmamasına diqqət edilməli və vitamin dərmanları nəzarətsiz içilməməlidir.
6. Mütəmadi qan təzyiqini ölçdürün
Sağlıqsız qidalanma, stress və piylənmə uşaqlarda yüksək təzyiqə səbəb olur. Böyüklərdə olduğu kimi, baş ağrısı ilə bərabər özünü göstərə bilən bir xəstəlikdir, xüsusilə kiçikyaşlı uşaqlarda heç bir əlamətlə özünü büruzə vermir. Anidən ortaya çıxır və çox zaman sakitcə irəliləyir. Müalicə edilmədiyi təqdirdə böyrək çatışmazlığı ilə görmə itkisi və beyin qanamasına gətirib çıxaran nəticələr yarada bilər. Heç bir narahatlığı olmayan uşaqların tibbi yoxlamalarında üç yaşından etibarən bütün müayinələrdə təzyiq ölçülməlidir.
7. Uşağınıza düzənli tualet alışqanlığı qazandırın
Uşaqların başı oyuna qarışanda və ya oyunu yarımçıq qoymaq istəmədiklərindən tualetə getməyi ertələyə bilər. Xüsusilə də bağça yaşındakı uşaqlar bir çox səbəblə orada tualetə getməyə çəkinir, sidiklərini saxlayırlar. Bu da sidik yolu infeksiyalarına yol açır. Məktəbdən əvvəl uşaqların sidiyə getməyi vərdiş halına gətirə bilməsi üçün evdə və məktəbdə 2-3 saat aralıqlarla tualetə aparılması lazımdır.
8. Genital gigiyenanı uşağınıza öyrədin
Uşaqların dərisi böyüklərə nisbətən daha nazik və həssasdır. Dəri səthini örtən qoruyucu təbəqə hələ inkişaf etməyib. Yanlış və yarımçıq həyata keçirilən alt təmizliyi uşaqlarda və azyaşlılarda sidik yolu infeksiyalarına və sağalmayan səpkilərə səbəb olur. Bu üzdən uşaqların alt təmizliyində normal pambıq və su istifadə olunmalı, məcburiyyət olmadıqda sabun, şampun və yaş salfetlər istifadə olunmamalıdır. Bu cür məhsullar ağır metal və kimyəvi maddələrlə zəngin olması səbəbi ilə genital bölgənin ph tarazlığını pozur. Ph tarazlığının pozulması bu nahiyədəki faydalı bakteriyaların azalıb, zərərli bakteriyaların çoxalmasına səbəb olur. Uşaqlarda genital bölgə təmizliyi yuxarıdan aşağı (genital bölgədən anusa) doğru və çox basmadan edilməlidir.
9. Ailədə böyrək xəstəliyi tarixi varsa, uşağınızı daim müayinələrdən keçirin
Böyrək çatışmazlığı erkən dövrlərdə hər hansı bir formada özünü göstərməyə bilər. Bunun üçün xəstəliyi aşkar etməyin ən asan yolu qan və sidik analizlərinin müəyyən zaman aralarında aparılmasıdır. Erkən diaqnozla böyrək çatışmazlığını yavaşlatmaq və müalicə etmək mümkündür. Diabet, yüksək təzyiq, çox arıqlama, ana, ata, ya da yaxın qohumlarda böyrək çatışmazlığı kimi risk faktorlarından biri və ya bir neçəsi varsa, böyrək funksiyaları 6-12 aydan bir yoxlanmalıdır.
10. Mütəmadi idman etsin
İdman insanlara daha sağlam bir həyat verir. Xüsusilə böyrək xəstəliyində ürək sağlamlığını qorumaq və xəstəlik riskini azaltmaq üçün məşq çox əhəmiyyətlidir. İdman etmək, eyni zamanda, depressiyaya müsbət təsir edir və adamı xoşbəxt hiss etdirir. Ömür boyu davam edən hərəkətli yaşam tərzi uşaq yaşlarında başlayan nizamlı məşqlərlə mümkündür. Buna görə uşağın bütün orqanizm sağlamlığı ilə yanaşı böyrək sağlamlığının qorunması məqsədi ilə daim məşq etməsi önəmlidir.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
Digər xəbərlər
Xəbər lenti
ABŞ qoşunlarının bir hissəsini Çaddan çıxarır
Dünya 07:23ÜST-dən siqaretlə bağlı HƏYƏCAN TƏBİLİ
Dünya 07:11Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola düşüb
Sosial 07:06Taylor Svift rekord qırdı
Şou-Biznes 06:3147 yaşlı Şakira şəffaf geyimi ilə heyrətləndirdi - FOTO
Şou-Biznes 05:50Blinken çinli həmkarı ilə görüşüb
Dünya 05:42Seneqalda ağır yol qəzasında 13 nəfər ölüb
Dünya 03:53Mahir Emrelidən Hidayət Heydərova HƏDİYYƏ
İdman 02:20Azərbaycanlı yazıçıya Aytmatov medalı təqdim edilib - FOTOLAR
Mədəniyyət 01:54Rostov sakini tövlədən 68 minaatan mərmisi tapıb
Dünya 00:51Rusiyanın uduzacağına inanmağın vaxtıdır..?
Dünya 00:05Kosmik tullantılar Çinin orbital stansiyasına ziyan vurub
Texnologiya 25 Aprel 23:53TRT İspanca rәqәmsal yayım platforması yayıma başlayır
Texnologiya 25 Aprel 23:44Rusiya qılıncoynadanları Olimpiya Oyunlarında iştirak etməyəcəklər
İdman 25 Aprel 23:36Türkiyə prezidentinin Bağdad və Ərbil səfərlərinin təhlili
Dünya 25 Aprel 23:25Qadın doqquz yaşlı ögey qızını döyüb...
Hadisə 25 Aprel 23:14Almaniya Azərbaycanı COP29-da dəstəkləməyə hazır olduğunu ifadə edib
Dünya 25 Aprel 23:09Rusiya ABŞ-la diplomatik münasibətləri azaldacaq..?
Dünya 25 Aprel 23:04Boksçumuz Avropa çempionatında bürünc medal qazanıb
İdman 25 Aprel 22:54Məhkəmə İvleyevanı ordunu gözdən salmaqda təqsirli bilib
Şou-Biznes 25 Aprel 22:43Ançelotti Kurtuanın son durumunu açıqladı
İdman 25 Aprel 22:34İngilislər husilərin raketini vurub
Dünya 25 Aprel 22:22Ruslar və belaruslar hələ ki, Litvaya gələ bilərlər..?
Dünya 25 Aprel 22:12Putin: "Miqrantlar kadr çatışmazlığı problemini həll edə bilməyəcəklər"
Dünya 25 Aprel 22:04Ruslar Balakleyadakı dəmiryol stansiyasına raket zərbəsi endiriblər
Dünya 25 Aprel 21:55Prezident İlham Əliyev Almaniyaya işgüzar səfərə gəlib
Siyasət 25 Aprel 21:50Qərbin liberal hegemonluğunun sonu çatır...
Dünya 25 Aprel 21:45Sahibə Qafarova Monteneqroya rəsmi səfərə gedib
Siyasət 25 Aprel 21:34“İslahatlarımızla Türkiyənin strukturunu gücləndirməyə davam edirik”
Dünya 25 Aprel 21:28Çernobıldan sonra Alla səhhətində problem yaşayıb..?
Şou-Biznes 25 Aprel 21:24''Türk Həftəsi proqramını müxtəlif ölkələrdə təşkil etməyi planlaşdırırıq''
Dünya 25 Aprel 21:15Böyük Britaniya İrana qarşı yeni sanksiyalar tətbiq edib
Dünya 25 Aprel 21:03"Azərbaycan ölkələr arasında körpülərin qurulmasında əsas rola malikdir"
Siyasət 25 Aprel 21:00Gürcüstan müxalifəti yeni mitinq elan edib
Dünya 25 Aprel 20:58ADNSU-da beynəlxalq elmi-praktiki konfrans başa çatıb
Təhsil 25 Aprel 20:56Hindistan ABŞ-a görə Rusiya ilə əməkdaşlığı dayandırır...
Dünya 25 Aprel 20:46İstanbul Hava Limanı Avropanın ən işlək hava limanıdır...
Dünya 25 Aprel 20:39Putin may ayında Çinə səfər etmək niyyətindədir
Dünya 25 Aprel 20:27Azərbaycan-Macarıstan enerji əməkdaşlığı müzakirə edilib
İqtisadiyyat 25 Aprel 20:16Naxçıvan Muxtar Respublikasının yeni Baş naziri kollektivə təqdim edilib
Sosial 25 Aprel 20:04Ərəb Liqası Qərb ölkələrinə İsraillə bağlı çağırış edib
Dünya 25 Aprel 19:56Polşa xarici işlər naziri: ''Rusiya bizdən qorxmalıdır''
Dünya 25 Aprel 19:48“3+3” platformasının potensialından istifadə etmək lazımdır”
Dünya 25 Aprel 19:35Pavel Priqojin atasının ölümünün qisasını alıb?
Dünya 25 Aprel 19:28Çin “Şencou-18” kosmik missiyasını uğurla orbitə çıxarıb
Dünya 25 Aprel 19:17Avropa Parlamenti Putini legitim kimi tanımaqdan imtina edib
Dünya 25 Aprel 19:07Fuat Oktay: 2040-cı il hədəflərimizə doğru inamla irəliləyirik
Dünya 25 Aprel 19:03“Sahibkarlar günü” ilə bağlı konfrans keçirilib - YENİLƏNİB - FOTOLAR
İqtisadiyyat 25 Aprel 19:00Rusiya mədəniyyət nazirinin keçmiş müavini 7 il iş aldı...
Dünya 25 Aprel 18:56Əminəm ki, Gürcüstan tezliklə Avropa ailəsinin tamhüquqlu üzvü olacaq
Dünya 25 Aprel 18:50Polşadakı yaraqlılar Belarusa qarşı hərəkətə hazırlaşırlar..?
Dünya 25 Aprel 18:47Milli Məclis Avropa Parlamentinin qərəzli qətnaməsinə münasibət bildirib
Siyasət 25 Aprel 18:32İstehlaka yararsız qida məhsulları məhv edilib
Sosial 25 Aprel 18:28Qətərlə Nepal arasında əməkdaşlığa dair 8 müqavilə imzalanıb
Dünya 25 Aprel 18:23Türkiyə MN: ''Son bir həftədə 54 terrorçu da zərərsizləşdirilib''
Dünya 25 Aprel 18:17“Xalq qələbələrimizdən ruhlanır, müxalifət isə kənarda göz yaşı tökür” - DEPUTAT DANIŞDI
Siyasət 25 Aprel 18:12Qərbin “VARDANYAN ŞOUSU” – TƏHLİL
Siyasət 25 Aprel 18:04“TikTok” yenilənmiş platforma icma təlimatlarını açıqlayıb - FOTOLAR
Sosial 25 Aprel 17:33Prezidentin kadr siyasəti nələrə söykənir? - MÜNASİBƏT BİLDİRİLDİ
Siyasət 25 Aprel 17:26SOCAR ilə DVX arasında memorandum imzalanıb - FOTOLAR
İqtisadiyyat 25 Aprel 17:25“Ölkənin dayanıqlı inkişafı kiçik və orta biznesin inkişaf səviyyəsi ilə sıx bağlıdır” - SƏDR BİLDİRİB
İqtisadiyyat 25 Aprel 17:22Kanalda batan yeniyetmənin axtarışları davam edir - VİDEO
Hadisə 25 Aprel 17:21“Etdiklərinin qarşılığında cəzasını çəkməlidir” - ŞƏRH EDİLDİ
Siyasət 25 Aprel 17:20Ötən ay 63 milyon manat ipoteka krediti verilib
İqtisadiyyat 25 Aprel 17:19Azərbaycanda yeni nazir əvəzi TƏYİN EDİLDİ
Siyasət 25 Aprel 17:18Buraxılış imtahanlarında ən yüksək nəticə göstərən RAYONLAR
Təhsil 25 Aprel 17:17Qırğızıstan Prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə edilib
Siyasət 25 Aprel 17:09"Dünya müharibəsinin başlanması rəsmən olmasa da,.." - MÖVQE BİLDİRİLDİ
Siyasət 25 Aprel 17:07Azərbaycanda insan hüquq və azadlıqları ən yüksək səviyyədə qorunur – ŞƏRH EDİLDİ
Siyasət 25 Aprel 17:02“Azərbaycanın iqtisadi nailiyyətləri sahibkarlığın güclənməsi ilə müşayiət olunur” - Mikayıl Cabbarov
İqtisadiyyat 25 Aprel 17:01AFFA Premyer Liqa klublarının maliyyə menecerləri üçün seminar keçirib
İdman 25 Aprel 16:58“Sahibkarlıq olmasa, Azərbaycanın nə gələcəyi, nə də inkişafı ola bilər” - Sahil Babayev
İqtisadiyyat 25 Aprel 16:57Qırğızıstan Prezidentinin Azərbaycana dövlət səfəri başa çatıb
Siyasət 25 Aprel 16:52Qarabağ və Şərqi Zəngəzurdakı sahibkarlara əlavə imkanlar yaradılacaq
İqtisadiyyat 25 Aprel 16:46Azərbaycanın FIFA referisi Fatih Terimin komandasının oyununa təyinat alıb
İdman 25 Aprel 16:45Qarabağa avtobus reyslərinə may ayı üçün biletlər satışa çıxarılır
Sosial 25 Aprel 16:44"Bu yanacaqdoldurma məntəqələri elektrik enerjisi ilə çalışacaq" - MÜNASİBƏT BİLDİRİLDİ
Sosial 25 Aprel 16:39Azərbaycan ölkələr arasında körpülərin qurulmasında əsas rola malikdir - Vüqar Rəhimzadə
Siyasət 25 Aprel 16:38Kilsədə formalaşan erməni siyasəti cəmiyyəti zorakılığa təşviq edir ŞƏRH
Siyasət 25 Aprel 16:35Evlərdə yeni otaq: SOYUNMA-GEYİNMƏ OTAĞI - ARAŞDIRMA
Maraqlı 25 Aprel 16:35Özəl xəbərlər
Digər xəbərlər“Xalq qələbələrimizdən ruhlanır, müxalifət isə kənarda göz yaşı tökür” - DEPUTAT DANIŞDI
Siyasət 25 Aprel 18:12Qərbin “VARDANYAN ŞOUSU” – TƏHLİL
Siyasət 25 Aprel 18:04Prezidentin kadr siyasəti nələrə söykənir? - MÜNASİBƏT BİLDİRİLDİ
Siyasət 25 Aprel 17:26“Etdiklərinin qarşılığında cəzasını çəkməlidir” - ŞƏRH EDİLDİ
Siyasət 25 Aprel 17:20"Dünya müharibəsinin başlanması rəsmən olmasa da,.." - MÖVQE BİLDİRİLDİ
Siyasət 25 Aprel 17:07Azərbaycanda insan hüquq və azadlıqları ən yüksək səviyyədə qorunur – ŞƏRH EDİLDİ
Siyasət 25 Aprel 17:02Redaktorun seçimi
Köşə yazıları
Populyar
Valyuta məzənnəsi
- USD 1,7000 0,00%
- EUR 1,8205 +0,04%
- GBP 2,1193 +0,09%
- RUB 0,0184 +1,09%