Dünyada ən çox yayılan xəstəliklərdən biri də Revmatoid artrit (RA) xəstəliyidir. SİA xəbər verir ki, bu xəstəlik bütün yaşlarda başlaya bilir. Ən çox qadınlarda 40 yaşdan sonra rast gəlinir. Xəstəliyin yaranma səbəbi kimi genetik meyillilik, cinsiyyət, tütünçəkmə, keçirilmiş infeksion xəstəliklər göstərilə bilər. Bunların içində isə üzərində ən çox dayanılan birinci dərəcəli qohumlarda revmatoid artrit və ya digər revmatizmal xəstəliklərin olmasıdır. Bu xəstəliyin səbəbkarı kimi hələ də hansısa infeksiya tam dəqiq göstərilə bilmir. Digər risk faktorlarında olduğu kimi bu zamanda orqanizmin müdafiə sistemi infeksiyaya qarşı hücuma keçir.
Qeyd edək ki, revmatoid artrit otoimmun xəstəlikdir və bədənin immunitet sisteminin oynaqlara olan təsiri nəticəsində meydana çıxan xroniki iltihablı oynaq xəstəliyidir. Bu vəziyyət oynaqlardakı snaviyal qişaya təsir edir, iltihab, ağrı və şişkinliyə səbəb olur. Revmatoid artrit adətən əllər, ayaqlar, dizlər və topuqlardakı oynaqlarda olsa da, lakin digər orqanlara da təsir edə bilər. Xəstəlik adətən davamlı və ya vaxtaşırı təkrarlanan kəskinləşmələrlə xarakterizə olunur. Revmatoid artrit zamanla oynaqlarda deformasiya, sümük eroziyası və funksiyaların itirilməsinə səbəb ola bilər. Erkən diaqnoz və lazımi müalicə ilə xəstəliyin gedişatını idarə etmək mümkündür. Buna görə də simptomlar aşkar edildikdə mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır.
Xəstəliyin tipik əlamətləri səhər saatlarında uzun müddət davam edən oynaq sərtliyi və adətən əllərdə, ayaqlarda, dizlərdə və topuqlarda simmetrik olaraq baş verən ağrılı dərialtı düyünlərlə müşahidə olunur. Mütəxəsislər bildirir ki, dirsək nahiyəsində görünən kiçik dərialtı düyünlər də xəstəliyin əlamətlərindən biridir. Bundan əlavə, xəstəlik ümumi zəiflik, yorğunluq, çəki itkisi və iştahasızlıq kimi simptomlara səbəb ola bilər. Revmatoid artritin digər simptomları uyuşma, keyimə, əzələ zəifliyidir. Xəstəlik irəlilədikcə bu əlamətlər zamanla arta və xəstənin həyat keyfiyyətinə mənfi təsir göstərə bilər. Həkimlər xəstəliyin erkən mərhələdə diaqnozunun qoyulması və müalicəyə başlanılması üçün simptomları doğru dəyələndirməyin vacibliyini vurğulayır. Həkimlər bildirir ki, ideal müalicə iltihabı azaltmağa, ağrıya nəzarət etməyə, oynaqların zədələnməsinin qarşısını almağa və xəstəliyin gedişatını dayandırmağa yönəlir. Həmçinin müalicə adətən multidisiplinar yanaşma tələb edir. Xəstəliyin müalicəsində dərmanlar mühüm rol oynayır. Belə ki, qeyri-steroid iltihab əleyhinə dərmanlar (NSAID) ağrı və iltihabı azaldır. Qeyd edək ki, bioloji əlavələr immunitet sistemini tənzimləyərək iltihabı idarə etməkdə təsirli olur. Revmatoid artritin müalicəsində fizioterapiya və məşq proqramları vacibdir. Bu, birgə hərəkətliliyi, əzələ gücünü və dözümlülüyünü artıra, ağrıları azalda və xəstənin həyat keyfiyyətini artıra bilər.
SİA xarici mənbələrə istinadən bildirir ki, revmatoid artrit təkcə oynaqlara deyil, bədənin digər hissələrinə də təsir edir. Buna görə də bu xəstəlik bəzi hallarda müxtəlif risklərlər və ağırlaşmalarla nəticələnir. Belə ki, iltihab ürək-damar sisteminə təsir göstərərəkürək-damar xəstəliklərinə səbəb ola bilər. Bundan əlavə, revmatoid artriti olan şəxslərdə sümük sıxlığının itirilməsi, yəni osteoporoz riski də artır. Bu xəstəlik psixi sağlamlığa da təsir edə bilər. Belə ki, bəzi xəstlərdə xroniki ağrı, hərəkətin məhdudlaşması və həyat keyfiyyətindəki dəyişikliklər depressiya və narahatlıqla nəticələnir. Buna görə də, revmatoid artrit diaqnozu qoyulan insanların mütəmadi olaraq müayinə olunması və multidisipliner yanaşma ilə müalicə edilməsi vacibdir.
Gülnara Nəriman
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB
