Rusiya Sibirdən Çinə yeni dəmir yolu çəkmək planından imtina edib...

Vəsait çatışmazlığı üzündən...

...Rusiya hökuməti Nijnevartovskdan Çinin Urumçi şəhərinə qədər uzanması planlaşdırılan Şimali Sibir Dəmir Yolunun (ŞSD) tikintisini "məqsədəuyğun deyil" hesab edib.

SİA xəbər verir ki, bu barədə məlumatlı mənbə "Kommersant"a bildirib.

Mənbənin sözlərinə görə, layihənin yüksək dəyəri səbəbindən dayandırılıb. Çətin geoloji şəraitə görə ŞSD-nin tikintisinin dəyəri 50 trilyon rubl qiymətləndirilir, halbuki Rusiya Dəmir Yollarının investisiya proqramı əvvəllər əhəmiyyətli dərəcədə azaldılmışdı və 2026-cı ildə 1 trilyon rublu keçməyəcək.

Hələ 2023-cü ildə Rusiya Prezidenti Vladimir Putin hökumətə, Kuzbass rəhbərliyinə, Rusiya Elmlər Akademiyasına və Rusiya Dəmir Yollarına ŞSD haqqında hesabat təqdim etməyi tapşırmışdı.

Layihənin mümkünlüyünün qiymətləndirilməsi Sibir Federal Dairəsinin 2035-ci ilə qədər Sosial-İqtisadi İnkişaf Strategiyasının həyata keçirilməsi planına daxil edilib.

Şimali Sibir Dəmir Yolunun yaradılması təxminən 2000 kilometr uzunluğunda Nijnevartovsk-Belıy Yar-Ust-İlimsk hissəsinin tikintisini nəzərdə tuturdu.

Bu, 2008-ci ildə təsdiq edilmiş Rusiya Dəmir Yolu Nəqliyyatının 2023-cü ilə qədər İnkişaf Strategiyasına, eləcə də 2009-cu ildə təsdiq edilmiş Uzaq Şərq və Baykal Bölgəsinin 2025-ci ilə qədər Sosial-İqtisadi İnkişaf Strategiyasına daxil edilmişdir.

Şimali Sibir Dəmir Yolunun digər bir hissəsi - Daştaqöl-Urumçi - Qazaxıstan və Monqolustan arasında Altay dağlarında Rusiya-Çin sərhədinin 55 kilometrlik qərb hissəsi vasitəsilə Çinə yeni bir keçid yaratmaq üçün nəzərdə tutulub. Çətin relyefə görə, Altay dağlarının altından iki tunelin - biri Rusiya, biri Çin - inşası nəzərdən keçirildi.

Şimali Sibir Dəmir Yolu Şərq Poliqonunda nəqliyyatın paylanması və Trans-Sibir Dəmir Yolunu Şimal Dəniz Yolu (ŞDY) ilə birləşdirmək, Kemerovo Bölgəsindən və digər Sibir bölgələrindən kömür ixracı üçün əlavə nəqliyyat dəhlizi yaratmaq üçün nəzərdə tutulmuşdu.

Hazırda Şərq Poliqonu Çinə və digər Asiya ölkələrinə ixrac edilən Rusiya xammalı üçün ən populyar nəqliyyat arteriyası olaraq qalır.

Lakin, Rusiya Dəmir Yollarının investisiya proqramındakı ixtisarlar səbəbindən onun genişləndirilməsi dayandırılıb.

...Şimali-Sibir Dəmir Yolu, vəsait çatışmazlığı səbəbindən həyata keçirilməsi şübhə altına alınan yeganə dəmir yolu layihəsi deyil.

Məsələn, 2023-cü ildə Nəqliyyat Nazirliyi Şimal En Dəmir Yolunun tikintisinin 2027-2031-ci illərə təxirə salınmasının vacibliyini elan etdi.

Layihənin dəyəri 730 milyard rubl olaraq qiymətləndirilirdi. 700 kilometrlik marşrut Şimal və Sverdlovsk Dəmir Yollarını Salekhard və Nadımla birləşdirmək üçün nəzərdə tutulmuşdu. Nəqliyyat və İnfrastruktur üzrə Milli Tədqiqat Mərkəzinin prezidenti Pavel İvankin deyir ki, Rusiyaya hər halda Şimali-Sibir Dəmir Yolu lazımdır, çünki onsuz Kuzbass, Xakasiya və Uraldan Şimal Dəniz Yoluna əhəmiyyətli yük axını cəlb etmək mümkün olmayacaq.

Lakin o, əlavə edir ki, çətin iqtisadi vəziyyətə görə layihə üzərində işlərə yaxın bir neçə ildə başlanılmayacaq.

Eyni zamanda, o, əbədi buzlaq şəraitinə görə 50 trilyon rubl dəyərində xərc smetasını "kafi" adlandırıb, layihə və tədqiqat işlərinin nəticələrinə əsasən yolun dəyərinin artacağını etiraf edib.

Əli Babayev

Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə