Makrona verilən “sülh” mükafatı

Fransa prezidenti Emmanuel Makron Almaniyaya dövlət səfərinin son gününü ölkənin qərbindəki Münster şəhərində keçirib. Emmanuel orada 2024-cü il üçün beynəlxalq Vestfaliya Sülh Mükafatına layiq görülüb. Mükafat Rusiyanın Ukraynadakı xüsusi hərbi əməliyyatına qarşı “yorulmaz səylərə” görə verilib. Möhtəşəm adına baxmayaraq, Vestfaliya Sülh Mükafatı regional xarakter daşıyır və yerli siyasətçilər tərəfindən verilir. Lakin onu Makrona fransalı həmkarını əsl avropalı adlandıran Almaniya prezidenti Frank-Valter Ştaynmayer təqdim edib. SİA xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, Ştaynmayer mükafatla bağlı çıxışında Makronun Avropa təhlükəsizliyi və ümumavropa müdafiə sisteminin yaradılması sahəsində uğurlarını qeyd edib. Fransa prezidentinin səfəri ona görə təşkil edilmişdi ki, o, yenidən birləşmiş Almaniyanın hər iki hissəsinə baş çəkə bilsin və həm Şərqi, həm də Qərbi Almanlara müraciət etsin. Bir gün əvvəl Drezdendə onun çıxışı təkcə yerli sakinləri deyil, həm də qonşu Polşa və Çexiya vətəndaşlarını cəlb edib. Onlar Makronun nitqini dinləmək üçün xüsusi olaraq Saksoniyanın paytaxtına şəhərin tam mərkəzində, İkinci Dünya Müharibəsində müttəfiqlərin hava hücumu zamanı dağıdılmış məşhur Frauenkirche kilsəsinin yaxınlığında gəliblər.

Qeyd etmək lazımdır ki, Makron ən aqressiv Şərqi Avropa ölkələrinin - NATO üzvlərinin Rusiyaya qarşı gözləntilərini puç etmədi. Berlin qəzeti “Tagesspiegel”in manşetində yazdığı kimi, “Rusiya sabah burada ola bilər”. Onun fikrincə, Fransa prezidenti alman şahinlərinin dəyirmanını ovlamağı üstün tutub. Qəzet Makronun almanlardan Ukraynanı daha fəal dəstəkləməyi və müvafiq olaraq Avropa müdafiəsini gücləndirməyi israrla tələb etdiyinə diqqət çəkir. Ola bilsin ki, bunun üçün o, Aİ büdcəsinin ikiqat artırılması ilə bağlı müraciətlə kütləyə müraciət edib. Düzdür, Berlinin TAZ qəzeti vəsaitin mənbəyinin adını çəkmədən ironiya ilə qeyd edir.

Əlbəttə, təəccüblü görünə bilər ki, Macron nə üçün Almaniya kansleri Olaf Şolz ilə çərşənbə axşamı Avropanın təhlükəsizlik məsələlərinin müzakirə edildiyi Meserberq qalasında görüş ərəfəsində çaxnaşma yaratdı? Bundan başqa, beynəlxalq KİV-in məlumatına görə, görüşdə hər iki ölkənin nazirləri də iştirak edib. Belə ki, hətta Almaniya və Fransanın nazirlər şuralarının birgə iclası haqqında da danışılıb. Ehtimal etmək olar ki, Fransa prezidenti Kiyevi hələ Moskvaya çata bilən “Taurus” qanadlı raketləri ilə təmin etməyə hazırlaşmayan Almaniyanın hökumət başçısının təmkinli mövqeyindən əsəbiləşib. Şolz da alman qoşunlarını Ukraynaya göndərməyə hazır deyil.

Ukrayna və Avropa təhlükəsizliyi ilə yanaşı, Makron Almaniyada Avropanın gələcək qurulması kimi mühüm mövzunu da müzakirə edib. Bu məsələdə, görünür, Scholz və Macron arasında fikir ayrılıqları daha azdır. Onlar Britaniyanın “The Finacial Times” qəzetində “Biz Avropanın suverenliyini gücləndirməliyik” adlı birgə məqalə dərc ediblər. Lakin məqalə, əsasən Aİ-nin iqtisadi, maliyyə və hətta iqlim problemlərinə, Avropanın rəqabət qabiliyyətinin və vətəndaşların rifahının artırılmasına aiddir. "Avropa güclü, dünya səviyyəli sənaye və texnologiya lideri kimi çiçəklənməlidir" deyə Şolz və Makron yazıb.

Material çapa çıxanda Meserberq qəsrindəki danışıqların nəticələri məlum deyildi. Bununla belə, Almaniya kansleri və Fransa prezidentinin bu gün bir sıra həyati əhəmiyyətli problemlərə, ilk növbədə, Ukrayna münaqişəsi ilə bağlı Aİ ölkələrinin ümumi mövqeyinin inkişafı ilə bağlı fərqli yanaşmaları çətin ki, qarşılıqlı razılaşmanın əldə olunmasına kömək etsin. Əgər Şolz münaqişənin mümkün dərinləşməsi ilə bağlı daha ehtiyatlı davranırsa, onun Avropanın yanacağı qlobal alova çevrilməsindən ehtiyat edirsə, Makron daha səthi yanaşma ilə xarakterizə olunur. Bunu Ukraynaya fransalı təlimatçıların göndərilməsi ilə bağlı bir aydan artıqdır davam edən müzakirələr də dəstəkləyir. Bundan əvvəl onun Aİ-nin hərbi qulluqçularının ora göndərilməsi təklifi irəli sürülüb. Və yalnız Moskvanın belə bir addımın nəticələri ilə bağlı ciddi xəbərdarlıqları və Aİ-yə üzv ölkələrin əksəriyyətinin tələsik və razılaşdırılmamış təşəbbüsü dəstəkləməkdən imtina etməsi Makronu münaqişənin aradan qaldırılması üçün yeni yollar axtarmağa məcbur edib.

Müəllif: Səbinə Hüseynli

Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə