Tanrı insanın sağ tərəfini sol tərəfindən daha qüvvətli və iqtidarlı yaradıb. Buna görə də insanlar əksər işləri sağ əllə görürlər. Amma anadan solaxay doğulanlar da olur. Demoqrafiya məsələlərilə məşğul olan beynəlxalq ekspertlərin müşahidələrinə görə, son illər dünyada solaxay doğulan insanların sayı artmaqdadır. Amma alimlər hələ ki insanların solaxay doğulmasının səbəblərini müəyyənləşdirə bilməyiblər. Qeyd edək ki, dünyada yaşayan solaxayların ayrıca günü də var. Hər il avqustun 13-də bu qəbildən olan insanlar Ümumdünya Solaxaylar Gününü qeyd edirlər. Beynəlxalq Solaxaylar Günü 1992-ci ildə Britaniya solaxaylar klubunun təşəbbüsü ilə təsis edilib.
Dünyada solaxaylar hərəkatının vüsət almasının maraqlı tarixçəsi var.
1980-ci ildə ABŞ-ın Missuri ştatından olan polis əməkdaşı Franklin Uinborn qoburu (tapança qabını) sol tərəfində daşıdığından rəhbərlik onu işdən çıxarıb. F. Uinborn solaxay olduğundan qoburu kəmərinin sol tərəfindən asırdı, halbuki, nizamnaməyə görə o, tapança qabını sağ tərəfində daşımalı idi. O zaman polis işçisinin məhz solaxay olmasına görə işdən çıxarılması Amerikada ciddi əks-səda doğurub. Amerikalı solaxaylar F.Uinbornun müdafiəsilə bağlı mitinlərə başlayandan sonra məhkəmə adı çəkilən polis əməkdaşının öz işinə bərpa edilməsinə dair qərar çıxarmağa məcbur olub.
Beləcə dünyada solaxaylar hərəkatı baş qaldırıb. Sonralar digər ölkələrdə də solaxaylara qarşı ədalətsizlik baş verəndə, kütləvi etiraz aksiyaları keçirilib.
Solaxaylar gününün keçirlməsində məqsəd bu qəbildən olan insanlara dəstək olmaqdır. Solaxayların Beynəlxalq Assosiasiyasının mənzil-qərargahı ABŞ-ın Kanzas ştatındakı Topika şəhərində yerləşir. Bu assosiasiya "Solaxaylar haqqında qanun layihəsi" də hazırlayıb.
Vaxtilə bir sıra ölkədə solaxaylar diskriminasiyaya məruz qalıb, onlara qarşı haqsızlıqlar edilib. Məsələn, bəzi dinlərə görə şeytan da solaxaydır və bundan sui-istifadə edənlər solaxayları şeytanla eyniləşdirməyə çalışaraq onlara qarşı hücumlar təşkil ediblər. Həm xaçpərəstlər, həm də müsəlmanlar solaxaylığı şər qüvvələrlə bağlayırdılar.
Sovet dövründə SSRİ-nin əksər məktəblərində solaxay uşaqları sağ əllə yazmağa məcbur ediliblər. Bu cür hallar xüsusilə Rusiya ərazisində müşahidə edilib. Sovet hökuməti qurulmazdan əvvəl Rusiyada hətta solaxaylara məhkəməyə müraciət etmək də yasaq edilmişdi.
Böyük Britaniyada indi də solaxay məktəblilər sağ əllə yazmağa məcbur edilirlər. Alimlər belə məcburiyyətlərin solaxay uşaqlara psixoloji təsir etdiyini bildirirlər. Ümumiyyətlə dünyada solaxaylara qarşı münasibət heç vaxt birmənalı olmayıb. Məşhur psixoloq Lombrozo idda edib ki, guya solaxaylar potensial cinayətkarlardır və bu üzdən də onların tez-tez cəzaçəkmə müəssisələrinə düşməsi təsadüfi sayılmamalıdır. Lakin psixoloqun bu iddiası sonradan rədd edilib.
Bəzi məlumatlara görə, hazırda dünya əhalisinin 15-20 faizini solaxay insanlar təşkil edir. Alimlər solaxaylığın genetik səbəblərə əsaslandığını düşünürlər. Böyük Britaniya tədqiqatçıları bunu təsdiq edən genlər aşkarlayıblar. Sağəlli insanlarda beynin sol yarımkürəsi nitq və dilə, sağ tərəfi isə hissiyatlara nəzarət edir. Lakin solaxaylarda bunun tamamilə əksi müşahidə olunur. Mütəxəssislərin qənaətinə görə, solaxaylar beynin hər iki tərəfindən daha asanlıqla istifadə edə bilirlər. Solaxaylığın genlər qrupu olduğu bildirilir. Lakin hansı genlərin - hələ dəqiq məlum deyil.
Əvvəllər belə hesab edilirdi ki, solaxaylıq pis əlamətdir, solaxaylar o qədər də sağlam adamlar deyillər, onlar epilepsiya və şizofreniya kimi xəstəliklərə sağalaylardan çox məruz qalırlar. Lakin indi alimlər başqa fikirdədirlər: solaxaylıq patologiya deyil, insan beyninin fəaliyyətinin alternativ variantıdır və problemlərin qeyri-standart həllinə imkan verir.
Solaxaylar xüsusi istedada malik olurlar
Onlara idmanın müxtəlif sahələrində rast gəlmək olar. Sübut olunub ki, idmanda solaxay olmaq həmişə həmin insanların xeyrinə işləyib. Solaxayların bədii yaradıcılığa daha həssas olduğu bildirilir. Solaxaylar sənətə-rəssamlığa, musiqiçiliyə, bəstəkarlığa, memarlığa meyilli adamlar, qeyri-standart ideyalar sahibidirlər. Cinayətkar solaxaylar arasında fırıldaqçılar, dələduzlar, saxta pul kəsənlər əksəriyyət təşkil edir. Solaxay insanlar kompüter oyunları oynayarkən və ya idmanla məşğul olarkən daha sürətlə düşünə bilirlər. Dünyanın elə bölgələri var ki, orada solaxay insanların doğulması həmişə stabil olub. Ərəblər, çinlilər, yaponlar arasında isə solaxayların faizi daha yüksəkdir.
Əksər valideynlər uşaqlarının solaxay olduğunu bildikdə onları sağvərdişli etməyə çalışırlar. Mütəxəssislər deyirlər ki, sağ ələ keçmə solaxaylar üçün əsl stressdir. Balaca solaxayın problemi onun əlindəki qələmi soldan sağa keçirmək istədikdə başlayır. Qətiyyən belə etmək olmaz. Əks halda uşaqda nevroz, diqqətsizlik, yaddaşın zəifləməsi və yazıda problemlər yarana bilər.
Dünyada solaxay məşhurlar çoxdur. Buna misal olaraq Janna dArk, Lyuis Kerroll, Nikolay Leskov, Leonardo da Vinçi, Merilin Monro, Albert Eynşteyn, Bryus Uillis, Bill Qeyts, Yuli Sezar, Mikelancelo, Pol Makkartni, Mark Tven, Bethoven, Sergey Raxmaninov, Robert De Nironu göstərmək olar.
Məşhur siyasətçilər Yuli Sezar, Makedoniyalı İsgəndər, Napoleon Bonapart, Böyük Karl, Uinston Çörçill da solaxay olublar. Amerikanın keçmiş prezidentləri Ronald Reyqan, ata Corc Buş, Bill Klinton də solaxay siyasətçilər sırasına daxildirlər. Elə keçmiş ABŞ prezidenti Barak Obama da solaxaydır.
Bəzi məlumatlara görə, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin də solaxaydır, lakin xüsusi xidmət orqanlarının şinelindən çıxmış Putin solaxaylığını gizlədə bilib.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
Digər xəbərlər
Xəbər lenti
Məşhur Xalq artistinin qızı nişanını qaytardı
Şou-Biznes 08:46Bu ölkə İsraillə diplomatik əlaqələri kəsir
Dünya 07:58Məşhur reper öpüşmə səhnəsinə görə sevgilisini tərk etdi
Şou-Biznes 07:43Keniyada daşqın nəticəsində ölənlərin sayı artdı
Dünya 07:17Türkiyəli məşhur müğənni bacarığı ilə təəccübləndirdi
Şou-Biznes 06:42ABŞ-də 4,1 maqnitudada zəlzələ olub
Dünya 04:13Azərbaycan Mərakeşdə Beynəlxalq Poeziya Festivalında təmsil olunub
Mədəniyyət 02:44Azərbaycan-UNESCO əməkdaşlığı müzakirə olunub
Mədəniyyət 01:04Türkiyə Ali Məşvərət Şurasının iclası keçirilib
Dünya 00:52“Rusiya sanksiyalardan yayınır..?”
Dünya 00:36Gürcüstan prezidenti etirazçılara dəstək verib…
Dünya 00:14“Instagram” alqoritmdə əsaslı dəyişikliklər edəcək
Texnologiya 1 May 23:53Türkiyənin turizm gəliri 2024-cü ilin ilk rübündə
Turizm 1 May 23:44Netrebkonun İsveçrədəki çıxışı ləğv edilib...
Şou-Biznes 1 May 23:37Nənə dörd aylıq körpəni "sərxoş" edib...
Maraqlı 1 May 23:25Saç qurutma maşını...
Maraqlı 1 May 23:16“Türkiyə iqlim dəyişikliyilə bağlı işlərdə liderdir”
Dünya 1 May 23:05Sankt-Peterburq yaxınlığında hərbçinin çürümüş meyiti tapılıb
Hadisə 1 May 22:56Slovakiyanın baş naziri zavodda gecə növbəsində işləyib...
Dünya 1 May 22:44"Real" Marselonun oğlu ilə müqavilə bağladı
İdman 1 May 22:34Almatıda da “parad” olmayacaq...
Dünya 1 May 22:24"Biz hər şeyə hazır olmalıyıq..."
İdman 1 May 22:15Mədəniyyət naziri rusiyalı həmkarı ilə görüşüb
Mədəniyyət 1 May 22:11Dəhşətli hadisə Çində yaşanıb...
Dünya 1 May 22:06Azərbaycan Mərkəzi Bankı valyuta ehtiyatlarını 27 faiz artırıb
İqtisadiyyat 1 May 21:57VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun ilk günü başa çatıb
Sosial 1 May 21:51"Xəzri" pley-offa böyük hesablı qələbə ilə start verib
İdman 1 May 21:45Sabah hava onlar üçün əlverişsiz olacaq
Sosial 1 May 21:38DQİDK sədri Rusiyanın baş ravvini ilə görüşüb
Sosial 1 May 21:27Gənc qız özünü asıb...
Hadisə 1 May 21:16"4 turnirin hamısında qalib gələ bilərik"
İdman 1 May 21:03Parlament xarici agentlər haqqında qanunu qəbul edib
Dünya 1 May 20:57Dini liderlərin Bakı görüşü təşkil olunub
Sosial 1 May 20:47Media: Çin Baydenin qırmızı xəttini keçdi...
Dünya 1 May 20:37Bu, Azərbaycana göstərilən etimadın təzahürüdür
Siyasət 1 May 20:26Ermənistan NATO ilə hərbi əməkdaşlıq planı imzalayıb
Dünya 1 May 20:16Ukrayna və Rusiyada hər gün on mindən çox mərmi istifadə olunur...
Dünya 1 May 20:05Naxçıvanda Gender bərabərliyi və qadın problemləri üzrə mərkəz yaradılıb
Sosial 1 May 19:53Hərbi vəzifəlilərin növbəti təlim toplanışı başlayıb
Siyasət 1 May 19:46Bir neçə müntəzəm avtobus marşrutu müsabiqəyə çıxarılır
İqtisadiyyat 1 May 19:34Rabotino kəndi üzərində Rusiya bayrağını qaldırıblar..?
Dünya 1 May 19:23İlham Əliyev BMT baş katibinin köməkçisini qəbul edib
Siyasət 1 May 19:12Ukrayna artıq Rusiya ərazilərinə zərbələr endirə bilər..?
Dünya 1 May 19:05XTQ-nin veteranları ilə görüş keçirilib
Sosial 1 May 18:54Prezident İlham Əliyev İraq Parlamentinin sədrini qəbul edib
Siyasət 1 May 18:42Nigeriya ABŞ-dan pullarını qaytarmasını tələb edir
Dünya 1 May 18:35Tbilisidə müxalifət liderləri vəhşicəsinə döyülüblər və hətta...
Dünya 1 May 18:24“Bir sıra Aİ ölkəsinin Fələstini rəsmən tanımasını gözləyirik”
Dünya 1 May 18:16Tələbələr "İki sahil” qəzetinin redaksiyasında olublar - FOTO
Sosial 1 May 18:06Ukraynada minatəmizləməni qadınların həyata keçirəcək..?
Dünya 1 May 18:05Qırğızıstanda "Ölməz alay"dan imtina etdilər
Dünya 1 May 17:55AFFA-nın vitse-prezidenti AVRO-2024-ə təyinat alıb
İdman 1 May 17:25Ədalətin bərpasına qarşı ƏSASSIZ NARAZILIQLAR – TƏHLİL
Siyasət 1 May 17:11Gürcüstanda “xarici agent” üsyanı – RAKURS
Siyasət 1 May 17:10Xınalığa dolu düşüb
Sosial 1 May 17:07Etirazlarda 230 nəfər saxlanılıb
Dünya 1 May 17:05Britaniyalı Formula 1 pilotu Landa Norris qəza keçirib
İdman 1 May 17:03ICESCO-nun Baş direktoru COP29-a dəvət olunub
Siyasət 1 May 17:00Qızıl Avropa Liqasına hazırlaşan voleybolçularla görüş olub - FOTOLAR
İdman 1 May 16:59Üç vəzifəli şəxs cinayət məsuliyyətinə cəlb edilib
Hadisə 1 May 16:56Mədəniyyətlərarası dialoq platformasından dünyaya mesaj TƏHLİL
Siyasət 1 May 16:45COP29-un rəsmi saytı istifadəyə verilib
Siyasət 1 May 16:39Prezident İlham Əliyev İraq Parlamentinin sədrini qəbul edib - FOTO
Siyasət 1 May 16:28BŞİH Milli Şuranın mitinqlə bağlı müraciətinə cavab verib
Sosial 1 May 16:27Şəmkirdə inşaat materialları mağazası yanıb
Hadisə 1 May 16:27Mədəniyyət naziri İordaniya şahzadəsi və Səudiyyə Ərəbistanından olan həmkarı ilə görüşüb
Mədəniyyət 1 May 16:25Hərbi Dəniz Qüvvələrində NATO-nun nümayəndələri ilə görüş keçirilib - FOTO
Siyasət 1 May 16:22Sabunçuda tullantılar olan gölməçədə meyit tapılıb
Hadisə 1 May 16:22“Medal qazanmaq üçün sona qədər mübarizə apardım” - Amil Ramazanov
İdman 1 May 16:21Azərbaycan çox əhəmiyyətli irsə malikdir - Malta nümayəndəsi
Siyasət 1 May 16:21Özəl xəbərlər
Digər xəbərlərƏdalətin bərpasına qarşı ƏSASSIZ NARAZILIQLAR – TƏHLİL
Siyasət 1 May 17:11Yayda hansı parça və rənglər tərlətmir? - ARAŞDIRMA
Dəb 1 May 16:00"Uşağınızı həddindən artıq nəzarət altında saxlamayın" - PSİXOLOQ İZAH ETDİ
Sosial 1 May 15:04Redaktorun seçimi
Köşə yazıları
Populyar
Valyuta məzənnəsi
- USD 1,7000 0,00%
- EUR 1,8114 -0,47%
- GBP 2,1209 -0,56%
- RUB 0,0183 +0,55%