Cəbhə xəttində Ukraynanın yerli istehsal etdiyi elektron sistemlər hər gün insanların həyatını xilas edir: elektron müharibə sistemləri Rusiya pilotsuz təyyarələrini sıxışdırır, kəşfiyyat pilotsuz təyyarələri isə əsgərlərə döyüş sahəsinin tam mənzərəsini təqdim edir.
SİA-nın məlumatına görə, Atlantic Council üçün Böyük Britaniya-Ukrayna TechExchange-in təsisçisi və baş direktoru Andriy Dovbenko yazır ki, bu texnologiyalar artıq öz effektivliyini sübut edib və müasir müharibənin gələcəyini formalaşdırır.
...Bununla belə, müdafiə potensialının artması ilə yanaşı, yeni təhlükə yaranır: əqli mülkiyyətin sızması...
Etibarlı müdafiə olmadan Ukrayna öz yenilikləri üzərində nəzarəti itirmək riski ilə üzləşir ki, bu da hazırda müdafiəsinə əsas verir.
Müharibənin təzyiqi altında bir çox startap istehsal və maliyyə təmin etmək istəyən xarici investorlar axtarır. Lakin bu cür müqavilələr çox vaxt texnologiya hüquqlarının ötürülməsini tələb edir.
...Xilas kimi görünən şey strateji itkiyə çevrilə bilər, ekspertlər qeyd edirlər.
Zəif milli patent mühafizə sistemi sahibkarları şəraitin daha təhlükəsiz olduğu xaricdə ixtiraları qeydiyyata almağa təşviq edir.
Bu, təkcə “beyin axını”nı deyil, həm də ölkəni gələcək texnoloji liderlikdən məhrum edən “innovasiya axını”nı təhdid edir.
İntellektual suverenlik təkcə iqtisadiyyatla bağlı deyil, həm də təhlükəsizliklə bağlıdır. Əsas texnologiyalar üzərində nəzarət Ukraynanın və onun müttəfiqlərinin müstəqilliyinə və möhkəmliyinə zəmanət verir.
Texnologiyanın qorunması bütün beynəlxalq müqavilələrin və yardım proqramlarının bir hissəsi olmalıdır. Ukrayna artıq silah ixracına qoyulan məhdudiyyətləri yumşaltmağı planlaşdırır ki, Ukrayna şirkətləri öz inkişaflarına hüquqlarını itirmədən öz məhsullarını müstəqil şəkildə sata bilsinlər. Mütəxəssislər İsraili nümunə kimi göstərirlər, çünki o, xarici investorların cəlb olunmasına baxmayaraq, öz texnologiyalarına nəzarəti qoruyub saxlaya bilib.
Əgər Ukrayna sürətli patent mühafizəsi sistemi yarada bilsə və istedadları ölkə daxilində saxlaya bilsə, o, sadəcə olaraq “başqaları üçün laboratoriya” deyil, müdafiə texnologiyası üzrə qlobal liderə çevrilə bilər.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
.jpg)
USD
EUR
GBP
RUB