...Xatırlayırsınızsa SİA bir müddət bundan əvvəl bununla bağlı yazmışdı. Belə ki, Albaniyada unikal təcrübə başlayıb: ölkədə süni intellekt “Dövlət satınalmaları naziri” təyin edilib.
Diella adlı yeni çatbot yol işlərindən tutmuş səhiyyə müqavilələrinə qədər bütün tenderləri idarə edəcək.
Baş nazir Edi Rama iddia edir ki, bu, satınalmaları "100% korrupsiyasız" edəcək.
Albaniya tək deyil. Estoniya mülki işlərdə süni intellekt hakimlərinin istifadəsini sınaqdan keçirir və Böyük Britaniyada artıq 10 milyondan çox insan psixi sağlamlığın qiymətləndirilməsi və dəstək üçün chatbotlardan istifadə edir. İnsanlar yavaş, səhvlərə və korrupsiyaya meyllidirlər, alqoritmlər isə qərəzsiz və sürətli görünür.
Bununla belə, ekspertlər ciddi risklər barədə xəbərdarlıq edirlər. Əsas məsələ məsuliyyətdir. Həkim və ya hüquqşünas səhv edərsə, peşə məsuliyyəti qanunları tətbiq edilir.
Nazir və ya hakim ictimai təzyiq altında öz mövqeyini itirmək riski ilə üzləşir.
Lakin süni intellekt qərarlarına görə məsuliyyət daşıya bilməz.
Kanadada bu yaxınlarda bir sərnişinin chatbotunu yanlış təqdim etdiyinə görə Air Canada-nı məhkəməyə verməsi buna misal ola bilər.
Şirkət alqoritmin "ayrı hüquqi şəxs" olduğunu iddia etməyə çalışsa da, məhkəmə kompensasiya tələb edib. Xüsusilə narahatedici odur ki, süni intellekt qərar verməsini izah edə bilməyən "qara qutu" olaraq qalır.
Albaniyanın rəqəmsal naziri milyard dollarlıq müqavilələr verərkən səhv etsə, qərarının arxasında duran məntiqi izahat verə bilməyəcək.
Məhkəmələrin üzərinə artan yük, korrupsiya və mütəxəssis çatışmazlığı hökumətləri rəqəmsallaşmaya sövq edir.
Ancaq sual, süni intellektin effektivliyini vətəndaşların hökumətdən gözlədiyi şəffaflıq və hesabatlılıqla necə birləşdirəcəyi ilə bağlı qalır.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB