“Qazprom”u daha xilas etmək mümkün deyil...

Rusiya Çinlə tam qarşılıqlı anlaşma memorandumu imzalayıb...

...Çərşənbə axşamı "Qazprom"un səhmləri uzun sürən qaranlıqdan sonra canlandı. Rusiya şirkətinin rəhbəri Aleksey Miller “Sibirin gücü 2” qaz kəmərinin tikintisi ilə bağlı hüquqi qüvvəyə malik memorandum imzaladığını açıqlayıb. Bununla belə, “Qazprom”un səhmlərinin uzun müddət nikbin qalacağı ehtimalı yoxdur.

Çünki memorandumlar Rusiyanın milli sərvətini xilas etməyəcək, planbmedia.io yazır.

SİA-nın məlumatına görə, “Sibirin gücü 2” ildə 50 milyard kubmetr qaz tədarük etmək üçün nəzərdə tutulub. Aleksey Millerin sözlərinə görə, qaz kəməri çəkildikdən sonra Çin 30 il ərzində onun vasitəsilə Rusiya qazını alacağına söz verib.

Bundan əlavə, “Qazprom” mövcud “Sibirin gücü 1” qaz kəməri ilə tədarükün həcmini ildə 38 milyard kubmetrdən 44 milyard kubmetrə çatdırmağa razılaşıb.

Və Soyuz-Vostok kəməri ilə daha iki milyard əlavə etmək... Ümumiyyətlə, çılpaq gözlə baxsanız, “Qazprom”un səhmləri boşuna sevinmir. Ancaq həmişə olduğu kimi, bəzi nüanslar var. Çünki Rusiya ilə Çin arasında qarşılıqlı anlaşma var. Onların arasında qaz xətti yoxdur. Və ilk dəfə onlar 2021-ci ildə, “Qazprom”-un hələ də qazını qoymağa yeri olanda qarşılıqlı anlaşma haqqında razılığa gəliblər. 2022-ci ildə Avropaya qaz ixracı artıq yarıbayarı azalanda Baş nazirin müavini Aleksey Novak yaxın gələcəkdə yekun razılaşmaların əldə olunacağına söz verdi.

Altı ay sonra Putin “yaxın gələcək” haqqında danışdı.

“Sibirin gücü”nün yekun tikintisinə 2024-cü ildə başlanmalı idi və bütün bu müddət ərzində Rusiya ilə Çin arasında tam qarşılıqlı anlaşma mövcud idi.

Ancaq ən yekun razılaşmalar çox yaxın gələcəkdə əldə olunsa belə, tikinti daha beş il çəkəcək.

Və Rusiyanın milli sərvətini indi saxlamaq lazımdır. “Qazprom” ötən il trilyon rubl ziyana düşüb.

Milli sərvəti artıq bütün rus dünyası xilas etməlidir. Ən əsası isə odur ki, hipotetik qaz kəmərinin tikintisi hipotetik şəkildə başa çatdıqdan sonra da problem nəhayət həll olunmayacaq. Çünki Avropa bazarının itirilməsi “Qazprom”u ildə əlavə 155 milyard kubmetr qazla tərk edib.

Və "Sibirin gücü 2" bu cildlərin yalnız üçdə birini idarə edə bilər. Bir də incə qiymət məsələsi var. Miller incəliklə bu barədə heç nə demədi.

“Qazprom” hazırda Çinə qazı Avropa qiymətindən 30-40 faiz endirimlə satır.

“Sibirin gücü 2”-nin qurulmasına razılıq vermək müqabilində daha böyük endirim istəyir.

Və “Qazprom”dan fərqli olaraq, Çin tələsmir. Çünki Çinin seçimi var.

“Sibirin gücü 2” Türkmənistandan qaz kəmərinin çəkilməsi layihəsi ilə rəqabət aparır. Və hələlik rəqabət öz xeyrinədir. Beləliklə, hətta tam qarşılıqlı anlaşma nəticəyə zəmanət vermir.

Xüsusilə burada və indi.

Əli Babayev

Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə