Bu gün Almaniyada federal parlamentə - Bundestaqa seçkilər keçirilir. SİA xəbər verir ki, ölkədə səsvermə hüququ olan 59,2 milyon nəfər yerli vaxtla saat 8:00-dan 18:00-dək məntəqələrə gələrək səs verəcəklər.
Almaniyada hər seçici iki səs verir. “Erstimme” adlanan birinci səsi vətəndaş seçki dairəsi üzrə birbaşa namizəd üçün verir və ən çox səs alan namizəd Bundestaqa üzv seçilir. “Zweitstimme” adlanan ikinci səs isə partiyalara verilir və parlamentdə partiyaların təmsilçiliyini müəyyən edir. Partiya Bundestaqa daxil olmaq üçün ən azı 5 faiz səs toplamalı və ya 3 birbaşa mandat qazanmalıdır. Ölkənin seçki sistemində ötən il aparılan islahatlardan sonra təşkil olunan bu ilk səsvermə nəticəsində parlamentdə deputat sayı 733-dən 630-dək azalacaq.
Növbədənkənar parlament seçkilərində iştirak üçün 41 partiya müraciət etsə də, ancaq 29 partiya lazımi sayda imzası toplayaraq seçkilərə qatılmaq hüququ qazanıb. Seçkiqabağı rəy sorğularının nəticələrinə görə ilk sıralarda Xristian Demokratlar İttifaqı/Xristian Sosialistlər İttifaqıdır (CDU/CSU). Bu partiyanın əsas namizədi Fridrix Mertsin yeni formalaşdırılacaq hökumətdə Kansler olacağı proqnozlaşdırılır. Partiyanın dəstəkçiləri əsasən dindar və kənd yerlərində yaşayan əhali, sənayeçilər, xırda biznes sahibləridir. 1945-ci ildə qurulan partiya uzun müddət Almaniyanın siyasi həyatında öz nüfuzunu qoruyub. Almaniyanın siyasi həyatında dərin izlər qoymuş kanslerlər Konrad Adenauer (1949-1963), Helmut Kohl (1982-1998), Angela Merkel (2005-2021) bu partiyanı təmsil ediblər.
Hazırkı Kansler Olaf Şoltsun təmsil etdiyi Sosial Demokratlar Partiyasının (SPD) sosial bazasını işçilər, həmkarlar ittifaqlarının üzvləri təşkil edir. Almaniyanın ən qədim partiyası (1875) olan SPD xüsusən ölkənin qərbində sənayenin güclü inkişaf etdiyi əyalətlərdə daha populyardır. Partiya 2021-ci ildəki seçkilərdə 25,7 faiz səslə birinci olmuşdu.
Rəy sorğularının nəticələrinə əsasən ikinci partiya olan ifrat sağçı Almaniya üçün Alternativ (AfD) 2013-cü ildə təsis olunmasına baxmayaraq, ötən müddətdə sosial bazasını sürətlə genişləndirib. Sosial dayaqları Şərqi Almaniyada çox güclü olan AfD-nin Kansler vəzifəsinə namizədi 45 yaşlı Alis Vaydeldir.
Yaşıllar partiyası da seçkilərdə mübarizə aparan əsas partiyalardandır. Partiya 1980-ci illərdə, xüsusilə Çernobıl faciəsindən sonra nüvə enerjisinin ləğv edilməsi üçün yaranan sosial etirazlar şəraitində formalaşıb. Yaşılların Kansler vəzifəsinə namizədi hazırkı vitse-kansler Robert Habekdir. Almaniyanın xarici işlər naziri Annalena Berbok da bu partiyanı təmsil edir.
Koalision hökumətin çöküşünə səbəb olan neoliberal mövqeli Azad Demokratlar Partiyasının (FDP) da Almaniyanın siyasi tarixində xüsusi yeri var. Partiya müxtəlif dövrlərdə koalision hökumətlərdə fəal şəkildə yer alıb.
Ötən ilin sonunda aparılan rəy sorğularının nəticələrinə əsasən parlamentə daxil olacağı ehtimal edilməyən Sol Partiya aradan ötən qısa müddətdə sosial bazasını xeyli genişləndirib. Almaniya ordusunun ölkəxarici əməliyyatlarda iştirakına qarşı çıxan partiya ölkənin NATO-dan da çıxmasını müdafiə edir.
Keçən il Sol Partiyadan ayrılanlar tərəfindən təsis edilən Sahra Vaqenknext İttifaqının (BSW) sosial bazasını əsasən Sol Partiyanın və AfD-nin Almaniyanın şərqində yaşayan sabiq seçiciləri təşkil edir.
Qeyd edək ki, ölkə Konstitusiyasına əsasən, yeni seçiləcək Bundestaq seçkidən sonra 30 gün ərzində (martın 25-dək) toplanmalıdır. İlk iclasda Bundestaqın sədri və müavinləri seçiləcək, daxili qaydalar müəyyənləşdiriləcək. Hazırkı hökumət həmin vaxtadək fəaliyyətini davam etdirsə də, yeni qanunların qəbulu kimi mühüm qərarları qəbul edə bilməyəcək.
Xatırladaq ki, sentyabrın 28-də keçirilməli olan federal seçkilər koalision hökumətin dağılması ilə fevralın 23-nə təyin olunmuşdu. SPD, Yaşıllar və FDP-dən ibarət koalision hökumət 2024-cü ildə dağıldıqdan sonra Kansler Olaf Şolts dekabrın 16-da parlamentdə etimad səsverməsi keçirmişdi. Səsvermədən sonra hökumətə etimad göstərilmədiyi üçün Prezident Frank-Valter Ştaynmayer Bundestaqı buraxdı və yeni seçkilər üçün vaxt təyin etmişdi.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB