Valideynlər uşağın ilk və ən güclü təsirə malik olan sosial mühitidir. Onların davranışı, münasibətləri və yanaşmaları uşağın emosional və psixoloji inkişafında mühüm rol oynayır. Bu baxımdan, valideynlərin psixoloji dəstək mövzusunda məlumatlı olmaları, uşağın sağlam şəxsiyyət kimi formalaşması üçün əsas şərtlərdən biridir.
Psixoloji dəstək, insanın emosional ehtiyaclarını tanımaq, onu dinləmək, başa düşmək və ona mənəvi güc vermək deməkdir. Valideyn bu anlayışa sahib olduqda, uşağın daxili dünyasını daha dərindən qavrayır və onun yaşadığı hissləri düzgün şəkildə dəyərləndirə bilir. Uşaqlar bir çox hallarda duyğularını açıq ifadə edə bilməzlər. Məlumatlı bir valideyn isə qeyri-verbal siqnalları, davranış dəyişikliklərini və emosional reaksiyaları analiz edərək uşağın içindəki narahatlığı vaxtında hiss edə bilər.
Eyni zamanda, psixoloji dəstəyə dair biliklər valideynlərin tərbiyə metodlarına da təsir göstərir. Emosional baxımdan sağlam yanaşma sərgiləyən valideynlər nə fiziki cəzaya, nə də laqeydliyə üstünlük verirlər. Onlar sərhəd qoymağı, qayda qoyarkən anlayışlı olmağı və uşağın fikirlərinə hörmət göstərməyi bacarırlar. Bu cür münasibət uşağın öz fikrini ifadə etməsinə, qərar vermə bacarığının inkişafına və özünə inamının artmasına kömək edir.
Valideynlərin psixoloji dəstək haqqında məlumatlı olması, həmçinin onların özlərini də qoruyur. Uşaq tərbiyəsi bəzən stresli və çətin bir proses ola bilər. Bu stressin idarə olunması üçün psixoloji biliklər və emosional fərqindəlik vacibdir. Öz psixoloji durumunu dəyərləndirə bilən, ehtiyac duyduqda yardım almağa açıq olan valideynlər daha sağlam və səbirli şəkildə övladları ilə münasibət qura bilirlər.
Ailə daxilində münasibətlərin keyfiyyəti də bu biliklərdən təsirlənir. Psixoloji dəstək anlayışı yalnız uşağa deyil, ailənin bütün üzvlərinə aid olan bir yanaşmadır. Bir ailədə empatiya, dinləmə, anlayış və qarşılıqlı dəstək mədəniyyəti varsa, orada uşaqlar özlərini daha təhlükəsiz və dəyərli hiss edirlər. Belə mühitdə böyüyən uşaq gələcəkdə həm öz ailəsində, həm də cəmiyyətdə daha sağlam münasibətlər qurmağa meyilli olur.
Nəticə olaraq, valideynlərin psixoloji dəstək mövzusunda məlumatlı olması təkcə uşaqların deyil, bütün cəmiyyətin rifahı üçün önəmlidir. Sağlam psixoloji mühitdə böyüyən uşaqlar gələcəyin balanslı, məsuliyyətli və anlayışlı fərdlərinə çevrilirlər. Bu səbəbdən, valideynlərə yönəlik maarifləndirici tədbirlər, təlimlər və dəstək proqramları genişləndirilməli, hər bir ailə bu sahədə dəstəklənməlidir.
Klinik psixoloq Xəyalə Əliyeva
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB