10 iyul 2025-ci ildə günün uzunluğu 1,36 millisaniyə azaldı - Yerin tam 24 saatlıq fırlanma dövrü üçün bu qədər vaxt itdi. SİA xəbər verir ki, bu barədə “Space.com” elmi nəşri atom saatlarından istifadə etməklə planetin fırlanma sürətini izləyən beynəlxalq xidmətlərin məlumatlarına istinadən məlumat yayıb.
Adətən bir gün düz 86 400 saniyə davam edir, lakin son illərdə elm adamları bu normadan getdikcə daha çox mikroskopik sapmaları qeydə alırlar.
Mütəxəssislərin fikrincə, 2025-ci il iyulun 5-də Yer də öz fırlanmasını sürətləndirib — sonra öz oxu ətrafında fırlanma həmişəkindən 1,25 millisaniyə tez tamamlanıb.
İyulun 22-də də analoji anomaliya gözlənilir: gün 1,34 millisaniyə qısala bilər.
Mütləq rekord 5 iyul 2024-cü ildə qeydə alınıb. Sonra planet standart vaxtdan 1,66 millisaniyə tez tam fırlandı. Bu cür ölçmələr 1973-cü ildən, Yerin fırlanmasındakı ən kiçik dalğalanmaları izləyə bilən yüksək dəqiqlikli atom saatlarının təqdim edildiyi vaxtdan mümkün olmuşdur.
Günün saniyənin mində biri qədər azalması gündəlik səviyyədə hiss olunmasa da, elm adamları bu tendensiyanı diqqətlə izləyirlər.
Mütəxəssislərin fikrincə, Yerin fırlanmasının sürətlənməsi onun dərinliklərində baş verən mürəkkəb proseslərdən xəbər verə bilər.
Moskva Dövlət Universitetinin Yerin fırlanması üzrə aparıcı mütəxəssisi Leonid Zotov deyib ki, “...bu sürətlənmənin səbəbi açıqlanmayıb”.
O qeyd edib ki, mümkün əsaslandırma planet daxilində kütlələrin yenidən bölüşdürülməsi, tektonik proseslər və ya nüvənin dəyişməsi ola bilər.
Zotov onu da əlavə edib ki, Yer kürəsi gələcəkdə yenidən yavaşlamağa başlaya bilər, çünki onun fırlanma sürəti qeyri-sabitdir və bütün daxili və xarici amillərdən asılıdır.
Hazırda günün uzunluğunun azaldılması gündəlik həyata təsir göstərmir, lakin gələcəkdə "sıçrayış saniyələri" deyilənləri əlavə etmək və ya çıxarmaqla hazırda saxlanılan Koordinasiya edilmiş Universal Vaxtı (UTC) tənzimləmək lazım gələ bilər.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB