...Oktyabr ayında Rusiya sentyabr ayı ilə müqayisədə 380 milyon dollar neft gəliri itirib. Beynəlxalq Enerji Agentliyi (BEA) hesab edir ki, neft və yanacaq ixracı gəlirlərinin azalması sanksiyalar və neft emalı zavodlarında fasilələr səbəbindən davam edir.
SİA-nın məlumatına görə, bu fikirləri bildirən Ukrayna Milli Bankının keçmiş İdarə Heyətinin üzvü Vitaliy Şapran Beynəlxalq Enerji Agentliyi ilə razılaşmamaqda çətinlik çəkdiyini deyir.
...Gəlirlər təkcə Rusiya neft qiymətlərinin aşağı düşməsi səbəbindən deyil, həm də ixrac həcmlərinin azalması səbəbindən azalır.
Oktyabr ayında Rusiyanın orta neft ixrac həcmi gündə 7,5 milyon bareldən 7,35 milyon barelə, neft məhsulları ixracı isə 2,3 milyon barelə düşüb.
Maraqlıdır ki, dəniz yolu ilə daşınan neftin payı oktyabr ayında artıb. Bu artım sanksiyalar səbəbindən boşalda bilməyən Rusiyanın kölgə tanker donanmasının doldurulması ilə əlaqədardır.
Ümumilikdə, yeddi gün əvvəl dəniz yolu ilə təxminən 1 milyard barel neft “tranzitdə” idi.
Əgər vəziyyət bir ay davam edərsə, ruslar əhəmiyyətli miqdarda neft saxlama yerləri olmadığı üçün quyularını dayandırmaq məcburiyyətində qalacaqlar.
Büdcə statistikasına nəzər saldıqda, Rusiya büdcəsinə neft və qaz gəlirlərinin ilk 10 ayda 21,4 faiz azalaraq 7,5 trilyon rubla düşdüyü, baxmayaraq ki, Rusiya hökumətinin 2025-ci ildə hesablama metodologiyasını dəyişdirərək "vergi qiymətində" ESPO markalı neftin payını artırdığı və bununla da vergi bazasının effektiv şəkildə artdığı görünür.
Şəkilin aybaay genişləndirilməsi yavaş hərəkət edən bir fəlakətin xronikasını ortaya qoyur.
Qrafik, İran müharibəsi dövründəki artımdan bəri vergi qiymətinin necə davamlı olaraq azaldığını, büdcəyə neft və qaz gəlirlərinin isə yalnız rübün ilk ayında, neft şirkətləri əlavə vergi ödənişləri etdikdə artdığını göstərir.
Məsələn, oktyabr ayı üçün büdcənin cari gəlirindən son rüblük ödənişi çıxsanız, aylıq cari gəlir 561 milyard rubl olacaq ki, bu da sentyabr ayının gəlirindən 22 milyard rubl azdır.
Rusiya neft iqtisadiyyatı getdikcə yanan neft emalı zavodlarının odları üzərində yavaş-yavaş qaynadılan qoca qurbağanı xatırladır.
Əvvəlcə qoca qurbağa ona isti vanna verildiyini düşünürdü, lakin istilər artmağa başladıqdan sonra onun cəsarətli reaksiyaları xeyli azalıb.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB
