...Deməli, 2024-cü il sentyabrın 1-dən Özbəkistanda minimum pensiya məbləği 15 faiz artırılıb.
SİA-nın xarici qaynaqlardan əldə etdiyi məlumata görə, digər Mərkəzi Asiya ölkələri də artan pensiya və müavinətlər almağa başlayıblar.
Amma bununla belə, pensiyaçılar hələ də pensiyalarının az olmasından şikayətlənir və adi şeylərə pullarının çatmadığını deyirlər. Məsələ bundadır ki, onlarda da bütün artımlar inflyasiya tərəfindən mənimsənilməkdədir.
....Rəsmi statistikaya görə, Mərkəzi Asiyanın dörd ölkədəsində minimum pensiya məbləği belədir:
-Qırğızıstanda: 6900 som (80 dollar);
-Özbəkistanda: 834 min som (65 dollar);
-Tacikistanda: 195 somoni (18 dollar);
-Qazaxıstanda: 57 853 tenge (110 dollar).
Maraqlıdır, bu pulla Qazaxıstanda, Özbəkistanda, Qırğızıstanda, Tacikistanda bir ay yaşamaq olarmı?
Məsələn, özbək təqaüdçülərindən birinin dediyinə görə, pensiya artımı xəbərini eşidəndə sevinib...amma nə olsun ki, ölkədəki həyat elə də asanlaşmayıb.
Qeyd edilməlidir ki, sentyabr ayı üzrə ölkədə rəsmi orta illik inflyasiya 10 faizdən bir qədər çox olub.
...Qazaxıstanda həm həmrəy, həm də məcburi maliyyələşdirilən pensiya sistemləri mövcuddur. 1998-ci ilə qədər, yəni pensiya islahatına qədər işləmiş insanlar dövlət tərəfindən ödənilən birgə pensiyaya arxalana bilərlər. Qocalıqda qalanların hamısı yalnız əmanətlərinə güvənməlidir.
Qazaxıstanda kişilər 63, qadınlar isə 61 yaşında pensiyaya çıxırlar. Amma hazırda qadınların pensiya yaşı tədricən artır.
...Qırğızıstanlılar pensiyalarının maliyyələşdirilən hissəsinə 2 faiz sığorta haqqı ödəyirlər. 10 faiz - həmrəylik. Pensiya baza hissədən (3170 som) və birgə hissədən ibarətdir. Əgər əmanət fondunda əmanət varsa, o zaman əmanət hissəsi də əlavə olunur.
Qırğızıstan Sosial Fondunun məlumatına görə, 2024-cü ilin oktyabrına olan məlumata görə, ölkədə 787,5 min pensiyaçı var. Ötən ilin məlumatlarına görə, Qırğızıstanda pensiyanın maksimal həddi 100 min somdan (1150 dollar) çoxdur.
Ölkənin Sosial Fondu nə qədər vətəndaşın belə pensiya aldığını dəqiqləşdirməyib.
...Bütün Mərkəzi Asiya ölkələri arasında ən aşağı pensiya Tacikistandadır. 2024-cü il iyulun 1-dən ölkədə pensiyalar 30 faiz artıb. Dövlət stajından asılı olaraq 180 (17 dollar) - 1500 somoni (138 dollar) arasında maaş ödəyir. Tacikistan təqaüdçüləri şikayət edirlər ki, belə pensiya ilə yaşamaq mümkün deyil. Burada kişilər 63, qadınlar 58 yaşında pensiyaya çıxırlar.
Tacikistanda maksimum pensiyaların həcmi məlum deyil. Tacikistanın Sosial Sığorta və Pensiya Agentliyi bir neçə il əvvəl bəzi insanların cəmi 200 somoni, digər qrupun isə 10 min somonidən çox pensiya alması ictimaiyyətin qəzəbinə səbəb oldu.
...Və Özbəkistanda 2024-cü ilin may ayından başlayaraq minimum istehlak xərcləri adambaşına ayda 648 min som (50 dollar) təşkil edib. Qazaxıstanda – 43 407 tenge (83 dollar). Qırğızıstanda bu rəqəm 8144 somoni (94 dollar), Tacikistanda isə 325 somoni (30 dollar) təşkil edir. Özbəkistan, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Tacikistanda pensiyaçıların böyük əksəriyyəti övladları və yaxın qohumları tərəfindən maddi dəstək olunduğunu etiraf edir. Amma elələri də var ki, həyatını yoxsulluq içində keçirir.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə