Havada, suda və torpaqda müxtəlif mənbələrdən olan qatı, maye və qaz halında çirkləndiricilərin toplanması ətraf mühitin çirklənməsinə səbəb olur. Sürətlə artan dünya əhalisinin ehtiyaclarını ödəmək üçün texnologiyanın inkişafı ilə sənayeləşmə artmalıdır. Sənayedəki bu artım, mövcud təbii ehtiyatların sürətlə tükənməsinə səbəb olur. Təbii ehtiyatlar sürətlə tükənir, istehsal və istehlak nəticəsində yaranan tullantıların heç bir tədbir görmədən ətraf mühitə axıdılması və ətraf mühitin çirklənməsinə gətirib çıxarır. Ətraf mühitin çirklənməsinin ən vacib səbəbləri arasında: sürətli əhali artımı, planlaşdırılmamış şəhərləşmə, planlaşdırılmamış sənayeləşmə və təbii ehtiyatlardan həddindən artıq istifadə.
Şübhəsiz ki, dünya tarixin ən çox inkişafına şahid olur. Sənayeləşmənin və texnikanın hər sahədə inkişafının maksimum nöqtəsi yaşadığımız müddət içərisindədir. Bu sürətli inkişaf gündən-günə artır. Bu vaxt insanlar sürətlə təbii sərvət mənbələrini istehlak edirlər. Bu vəziyyət bir çox mühitin sürətli çirklənməsinə səbəb olur. Effektiv və əhatəli tədbirlər alınmazsa, dünyamızdakı bütün canlılar üçün yaşayış şərtləri dayanmadan pisləşməyə doğru gedir. Ətraf mühitin sürətli çirklənməsi və bu vəziyyətin yarada biləcəyi hədsiz təhlükə yalnız son dövrlərdə yetərincə başa düşülmüşdür.
Son illərdə texnologiya və sənayenin sürətli inkişafı ekoloji problemlərin artmasına səbəb olub. Planlaşdırılmamış bu sənayeləşmə və zərərli şəhərləşmə, nüvə sınaqları, regional müharibələr və səmərəliliyi artırmaq üçün şüursuz kimyəvi maddələrin kənd təsərrüfatında istifadəsi, lazımi ekoloji tədbirlər görmədən və təmizləyici qurğular qurmadan, təkrar emal hazırlamadan intensiv istehsalata başlayan sənaye müəssisələri və ya sənaye zonaları ətraf mühitin çirklənməsini təhlükəli həddə çatdırmışdır. Aparılmış tədqiqatlar dünyadakı mövcud ətraf mühitin çirklənməsinin 50% -nin son 35 ildə meydana gəldiyini göstərir. Əhalinin sürətli artımı ekoloji problemlərin artmasında mühüm amil kimi görülür. Artan əhali qarşısında, tənzimləmələrin və planlaşdırmanın erkən tətbiqi ilə ətraf mühitin çirklənməsini minimum həddə endirmək lazımdır.
İnsanların, sənayenin və şəhərlərin ehtiyac duyduğu xammal təbiətdən qarşılanır. Bu xammal ehtiyacının ödənilməsi zamanı təbiət sürətlə məhv edilir və ətraf mühitə zərər verilir. Bu mərhələdə təbii sərvətlər planlaşdırılmamış və səhv şəkildə istehlak olunur. Artan sayda nüvə stansiyası, nüvə silahı istehsal edən fabriklər, radioaktiv maddə qalıqları, xüsusilə enerji sahəsindəki ehtiyacları ödəmək üçün göstərilən səylər səbəbindən çirklənmənin əsas mənbəyidir.
Rabitə sahəsindəki inkişaflar elektromaqnit çirklənməsinin ortaya çıxmasına səbəb olur. Bu sahədə inkişaf edən yeni texnologiya ilə birlikdə çox sayda cib telefonu tullantıları meydana gəlir. Tullantıların təkrar emal üçün lazımi qaydada toplanmaması olduqca çirklənməyə və radioaktivliyə səbəb olur. Əhalinin sürətli artımı ilə hər sahədə istehlak artır və artan istehlak çirklənməyə səbəb olur. Ətraf mühitin çirklənməsinin qarşısını almaq üçün təkrar emala əhəmiyyət verilməlidir. Bir çox sahədən müxtəlif çeşidli tullantılar yaranır.
Son illərdə elektrik və elektronika sənayesi dünyanın ən böyük və sürətlə böyüyən istehsal sənayesidir və bu böyümə nəticəsində elektron tullantılar ən ciddi qatı tullantı problemini meydana gətirir. Bu tullantılar arasında böyük məişət texnikası (sobalar, soyuducular, quruducular və kondisionerlər) kiçik məişət texnikası (tosterlər, tozsoranlar, çırpıcılar, doğrayıcılar) informasiya və rabitə texnologiyaları və tibbi cihazlardan ibarətdir.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB