"Devalvasiya milli valyutanın öz dəyərini itirməsidir. Milli valyuta öz dəyərini itirdikdə ticarət balansının artması ilə nəticələnir. Çünki dəyərdən düşdükdə pul kütləsi artır və bu da ticarət balansının artmasına səbəb olur. Bundan əlavə devalvasiya öz arxası ilə inflyasiyanı gətirmiş olur. Yəni devalvasiyadan sonra pul kütləsinin artması bir çox məhsulların qiymətinin artmasına səbəb olur. Bu da dövriyyədə olan pul kütləsinin artması ilə nəticələnir. Çox zaman dövlətlər bunun qarşısını almaq üçün dinaminasiyadan istifadə edirlər. Yəni pul ədədlərinin azaldılması, pul kütləsinin azaldılması məqsədi güdür. Eyni zamanda bu da inflyasiyaya qarşı bir tədbir kimi qəbul olunur. Düzdür, belə addımlar tez-tez atılmır". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında Azərbaycan Qiymətləndiricilər Cəmiyyətinin sədri Vüqar Oruc deyib.
Onun sözlərinə görə, 2005-ci ildə də Azərbaycanda belə bir addım atılıb. Ondan sonra dolların Azərbaycan manatına görə sabit saxlandığı üçün həmin hala rast gəlinməyib: "Valyutanın dəyərsizləşdirilməsi nəticəsində ölkədə fəaliyyət göstərən istehsal sahələrinin, hansı ki, onlar birbaşa ölkə xaricindən idxal ilə məşğuldurlar. Bu zaman qiymətlərin artması baş verir. Qiymətlər artıqca da pul kütləsi artır. Bu da təbii ki, idxalın rəqəmlər üzrə artması və eyni zamanda pul kütləsinin bu istiqamətdə artması ilə nəticələnir.
Valyutanın dəyişməsi nəticəsində ixrac olunan məhsulların da dəyəri azalır. Yəni valyutanın dəyərsizləşdirilməsi birbaşa ixraca təsir göstərir. Bu da ölkə iqtisadiyyatında çox böyük problemlərə yol açır. Ümumilikdə götürdükdə devalvasiya və inflyasiya, yəni hər ikisi iqtisadi proseslər üçün ziyanlı xüsusiyyətlərdir. Bunun qarşısını almaq üçün bütün dövlətlərdə zəruri tədbirlər görülür. Monetar siyasət istiqamətində ölkələrin mərkəzi bankları ciddi fəaliyyət göstərir ki, orada faiz dərəcəsini tənzimləməklə devalvasiya və inflyasiyaya qarşı mövqe ifadə etmiş olsunlar. Çünki inflyasiya təbii prosesdir. Yəni dünən ki pul bu günki puldan bütün variantlarda daha çox dəyərə malikdir. Zaman keçdikcə inflyasiyanın qarşısının alınması mümkün olmur".
Vüqar Oruc qeyd edir ki, istər-istəməz ölkə iqtisadiyyatları böyüdükcə dövriyyədə olan pul kütləsi artır: "Dövriyyədə olan pul kütləsi artıqca pulun dəyərində dəyişiklik baş verir. Bu da təbii ki, zamanla baş verən hadisədir. Amma uğurlu iqtisadi siyasət onunla ölçülür ki, nə qədər ölkə iqtisadiyyatı böyüsədə, pul kütləsi artsa da inflyasiyanı nəzarət olunan səviyyədə saxlanıla bilir. Hal-hazırda Azərbaycan hökuməti bununla məşğuldur. Bizim həm monetar siyasət, həm ölkə iqtisadiyyatının hökumətimiz tərəfindən idarə olunması o səviyyədədir ki, hələ də ölkəmizdə inflyasiya birrəqəmli həddədir. Buna baxmayaraq qonşu ölkələrdə ikirəqəmli ədədlər daha çox dövriyyədədir. Bu da iqtisadiyyat üçün olduqca qorxulu və təhlükəli tendensiyadır".
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
.jpg)
USD
EUR
GBP
RUB