...Alkoqol istehlakı bütün dünyada xərçəngin önlənə bilən əsas səbəblərindən biri kimi müəyyən edilib.
SİA-nın məlumatına görə, statistikalar göstərir ki, spirt içmək təkcə ABŞ-da hər il 20.000 insanın ölümünə səbəb olur.
Maraqlıdır, bəs, görəsən onda gündə 50-70 (100 qram yox a...A.B.) qram spirtli içki içmək təhlükəsizdirmi?
Beləliklə. alimlər araşdırmanı təhlil edərək cavab veriblər.
...“The Nutrition Source” jurnalında dərc olunan araşdırma artıq göstərib ki, zaman keçdikcə daha çox spirt istehlak edildikdə, spirtlə əlaqəli xərçəng riski artır.
Məsələn, gündə iki dəfə spirtli içki qəbul edən qadınlarda süd vəzi xərçənginə tutulma riski ömür boyu 15,3 faiz, həftədə bir dəfə içki içənlərdə isə 11,3 faiz olur.
Alimlər həmçinin aşkar ediblər ki, daha çox spirt istehlakı ağız və boğaz xərçənginin inkişaf riskini əhəmiyyətli dərəcədə artırır.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatları da göstərir ki, spirt ən azı yeddi növ xərçəngin inkişaf riskini artırır, yəni:
-döş xərçəngi (qadınlarda);
-qaraciyər xərçəngi;
-ağız xərçəngi;
-boğaz xərçəngi;
-özofagus xərçəngi;
-vokal aparatının xərçəngi (larynx);
-rektum xərçəngi.
Alimlər həmçinin müəyyən ediblər ki, hətta az miqdarda alkoqol istehlakı, məsələn, gündə bir içki kimi xərçəngin müəyyən növlərinin inkişaf riskini əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər.
Döş və ağız xərçəngi də daxil olmaqla. Xərçəngin inkişafında spirtin rolu müxtəlif bioloji mexanizmlərlə bağlıdır: birincisi, spirt asetaldehidə - DNT-ni zədələyən zəhərli birləşməyə çevrilir - bu, şişlərin əmələ gəlməsinə səbəb olur; ikincisi, spirt iltihab və DNT zədələnməsinə səbəb olan reaktiv oksigen növləri yaradır.
Tədqiqatlar həmçinin göstərdi ki, spirt hormon səviyyələrinə, o cümlədən estrogenlərə təsir göstərə bilər ki, bu da döş xərçəngi riskinə səbəb ola bilər.
Alimlər həmçinin hesab edirlər ki, spirt həlledici kimi çıxış edərək tütün tüstüsünün tərkibində olan kanserogenlərin təsirini artırır.
Bununla belə, sənədləşdirilmiş risklərə baxmayaraq, bütün dünyada insanlar arasında məlumatlılıq hələ də çox aşağıdır. Məsələn, amerikalıların yalnız yarısından azı spirti xərçəng risk faktoru kimi tanıyır.
Nəticə etibarı ilə, səhiyyə mütəxəssisləri bütün dünyada insanlara spirtli içkilərdən istifadəni azaltmağı tövsiyə edirlər. Alimlər bildirirlər ki, erkən müdaxilə, o cümlədən insanların maarifləndirilməsi və klinik şəraitdə alkoqolun yoxlanılması xərçəng risklərini azaltmaq üçün həqiqətən vacibdir.
Əli Babayev
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB