Bu mitinqlər mahiyyət etibarilə indiki siyasi xəttin dəyişməsinə təsir edə bilməz - MÜSAHİBƏ

"Beynəlxalq Münasibətlər və Diplomatiya Araşdırmaları Mərkəzi"nin rəhbəri, politoloq Samir Hümbətovun SİA-ya verdiyi müsahibəni təqdim edirik:

- Ermənsitanda aksiyalar neçə gündür davam edir. Bu aksiyalar iqtidarın siyasi kursuna təsiri edəcəkmi?

- Ermənistanda aksiyaların keçirilməsi 19 aprel 2022-ci ildə Nikol Paşinyanın Moskvaya səfərindən sonra başlayıb. Hər gün mütəmadi şəkildə bu aksiyalar keçirilir. Aksiyaların həm gedişatına, həm də miqyasına baxdıqda bir qrup etirazçının etirazı daha çox diqqəti cəlb edir. Bu da Qarabağ klanının və Rusiyadakı bəzi dairələrə bağlı iştirakçılardan təşkil edilmiş aksiyalardır. Bu aksiyaların miqsası sadəcə paytaxt İrəvan daxilində məhdudlaşır. Aksiyalarda iştirak edənlər daha çox cavanlardır. Bu da onu göstərir ki, Qarabağ klanı gənc nəsli bu proseslərə cəlb etməyə çalışır. Düşümürəm ki, bu aksiyalar iqtidarın hakimiyyətdən devrilməsinə, Nikol Paşinyanın hakimiyyətdən getməsinə səbəb olsun. Güman ki, bəzi təzyiqlər göstərmək istəyirlər. Hətta Ermənistan hakimiyyətinə bağlı olan terrorçu dəstələrin bu proseslərə qatılmaması çox maraqlı tendensiyadır. Ümumilikdə bir terror qruplaşması olaraq bu qüvvələrə dəstək vermirlər. Paşinyanın siyasi kursu hətta bu terror qrupları üçün məqbul sayılır. Paşinyanın cəmiyyətə ötürdüyü mesajın arxasında duran səbəblər aydın şəkildə görsənir. Cəmiyyət də yavaş-yavaş buna razılıq verməyə başlayıb. Revanşist qüvvələr bu məsələdə geri addım atmaq istəmir. Bu mitinqlər mahiyyət etibarilə indiki siyasi xəttin dəyişməsinə təsir edə bilməz.

- Ermənistanda baş verən aksiyaları dəstəkləyən qüvvələr kimlərdir? Bu aksiyaların arxasında kimlər dayanır?

- Biz bu məsələdə Azərbaycan və Ermənistan arasında sülhün əldə olunmasını istəməyən qüvvələrin kim olduğunu bilməliyik. Həmin qüvvələrin marağı nədən ibarət olduğunu və sülh əldə olunarsa həmin qüvvələrə təsirin necə olacağını öyrənməliyik. Onu qeyd edim ki, həm Rusiyadakı, həm Ermənistanın özündəki, həm də Qərb ölkələrinin bəzilərindəki dairələr Azərbaycanla Ermənistan arasındakı sülhə maraqlı deyillər. Ona görə də zaman-zaman bu cür təxribatlar baş verir. Bütün bu təxribatlar onu göstərir ki, bu proseslərin ləngidilməsi bəzi qüvvələr üçün maraqlıdır. Onlar Ermənistanda qarşıqlığın olmasının istəmirlər. Sadəcə olaraq danışıqlar prosesinin ləngiməyini istəyirlər. Burada təkcə Azərbaycanla olan danışıqlar yox, həm də Türkiyə ilə olan danışıqlar söhbət gedir. Əgər Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh danışıqları baş tutarsa və tərəflər ortaq bir nəticə əldə edərsə Qarabağda və regionda böyük bir dəyişiklik baş verə bilər.

- “Qarabağda yaşayan ermənilərin Azərbaycanın tərkibində gələcəyi yoxdur” ifadəsi nə dərəcədə realdır?

- Düşünmürəm ki, biz bu yanaşma ilə nəsə əldə edə bilmərik. Belə bir düşüncə də olmamalıdır. Hər bir xalqın keçmişində müharibə ola bilər. Misal olaraq demək istərdim ki, türklər və yunanlar arasında, ruslarla türklər arasında zaman-zaman müharibələr olub. Bu müharibələr o demək deyil ki, bütün əlaqələri kəsmək lazımdır. Biz təzə müharibədən çıxmışıq. Bir müddət bu yaraların sağalması gözlənilir. Biz demirik ki, biz çox mehriban olacağıq. Ola bilsin ki, sadəcə yaxın ərazilərdə yaşayacağıq. Düşünürəm ki, vaxt keçdikcə tərəflər arasında gərginliklər azalacaq. Əgər digər ölkələrdə ermənilərlə rahat yaşamaq mümkündürsə deməli bu ərazilərdə də bu mümkün ola bilər. Əgər ermənilər yaşamaq istəsələr sakit bir şəkikdə yaşaya bilərik. Bizim millət humanist millətdir və hər şeyi nəzərə alır. Düşünürəm ki, onlar sakit yaşamağı qəbul edərlərsə dövlətimiz də, xalqımız da onlara köməklik göstərəcəklər.

- Rusiya Ukraynanın bir sıra şəhərlərinə raketli hücum edib. Ümumiyyətlə bu müharibənin nə zaman bitəcəyi məlumdurmu? Müharibənin bitməsini istəməyən tərəflər kimdir?

- Müharibənin gedişinə fikir versək görərik ki, burada 3 tərəf var. Döyüşən tərəflər, müharibənin bitməsini istəyən tərəflər və bu müharibənin bitməsini istəməyən tərəflər. Döyüşən tərəflər məlumdur. Müharibənin davam etməsini istəyən Qərb ölkələridir. Onlar istəyir ki, müharibə davam etsin. Qərb ölkələri ikitərəfli qazanc əldə edir. Rusiyaya qarşı təzyiqləri, sanksiyaları artırırlar. Həm də Rusiya iqtisadiyyatının sıradan çıxarmaq istəyirlər. Eyni zamanda Ukraynanı özlərinə doğru yaxınlaşdırmaq istəyirlər. Üçüncü tərəf isə müharibənin dayandırılmasını və proseslərin nəzarət altına alınmasını istəyən qüvvələrdir. Burada da əsasən Türkiyəni qeyd etmək olar. Türkiyə müharibənin danışıqlar yolu ilə həll edilməsinin tərəfdarıdır. Türkiyə həm Ukrayna ilə, həm də Rusiya ilə münasibətləri yaxşı olan dövlətdir və danışıqlarda həm də vasitəçi olmaq istəyirlər.

Müəllif: Abutel İlhamqızı

Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə