Türkiye prezidenti Rәcәb Tayyib Ərdoğanın Soçi sammitindən sonra verdiyi açıqlamalar və xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlunun Suriya ilә bağlı açıqlaması Türkiyənin Suriya ilә bağlı mövqeyini dəyişib-dəyişdirmədiyi sualını gündəmə gətirdi. Bәşәr Əsəd rejimini legitim bir güc kimi qәbul etmәk və onu normallaşdırmaq həqiqətən mümkündürmü? Belə bir addım Türkiyənin və suriyalıların xeyrinə olarmı?
Türkiyə son aylarda terrorla mübarizə çәrçivәsindә PKK/YPG-nin nәzarәt altına aldığı Tel Rıfat və Münbic kimi bölgələrdə böyük hərbi əməliyyata hazırlaşarkən, Rusiya və İranın alternativ təklifləri ilә üzləşib. Xüsusilə Rәcәb Tayyib Ərdoğan və Vladimir Putin arasında Soçidə baş tutan zirvə görüşündən sonra Ərdoğan Putinin Əsəd rejimi ilə əməkdaşlıq edərək bölgәni PKK/YPG-dәn təmizləmək üçün ona təkliflər verdiyini bəyan edib.
Lakin media orqanlarının görmək istəmədiyi başqa bir açıqlamada isә kəşfiyyat orqanlarının uzun müddətdir görüşdüyünü, lakin terrorla mübarizədə irəliləyişin əldə olunmadığını ortaya qoyub. Ərdoğandan sonra Mövlud Çavuşoğlunun davamlı sülh vә ölkәnin bölünmәmәsi üçün müxaliflәrlә Әsәd rejimini ‘‘barışdırmalıyıq’’ ifadәsi Türkiyәnin Suriya ilә bağlı mövqeyini dəyişib-dəyişdirmədiyi sualını gündəmə gətirdi. Hətta Suriyada Türkiyә hәrbçilәrinin olduğu әrazilәrdә nümayişlər də keçirildi.
Türkiyәnin Xarici İşlәr Nazirliyi mәsәlә ilә bağlı bәyanat yayaraq Türkiyәnin BMT Təhlükəsizlik Şurasının 2254 saylı qətnaməsi və Astana prosesi ilә bağlı mövqeyində heç bir dәyişikliyin olmadığını vә Suriya inqilabına və inqilabi qüvvələrə verilən dəstəyin davam etdiyini vurğulayıb.
Türkiyə artıq uzun zamandır Suriyada siyasi həllin vacibliyini vurğulayır və Astana prosesi çәrçivәsindә keçirilәn siyasi danışıqlara və yeni konstitusiyanın qəbulu ilә bağlı prosesә sona qədər dəstək verir. Lakin buradakı prosesә mane olan әsas faktor Suriya rejimi vә ona dәstәk verәn Rusiya vә İrandır. Onlar İdlibdә hərbi həll yoluna üstünlük verdilәr. Türkiyә isә buna ‘‘Bahar qalxanı’’ әmәliyyatı ilә cavab verdi.
Rejim və müttəfiqləri indiyə qədər yeni konstitusiyaya vә müxalifətin administrasiyaya inteqrasiyasına hazır olmadıqlarını nümayiş etdirdilər. Əgər bu mövqedən geri çəkilib həll yoluna hazır olacaqlarsa, bu, Türkiyənin və müxalifətin çoxdan arzuladığı mövqedir.
Ancaq Əsəd rejimi siyasi həll prosesi ilә bağlı mövqeyini davam etdirәrsә, onu legitim aktyor kimi qәbul etmәk vә münasibətləri normallaşdırmaq yanlış mövqe olardı.
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB
