"Sibirin Gücü-2” uğursuzluqla üz-üzədirmi?

Layihə Çin üçün o qədər də maraqlı deyil...

Putinin Pekinə səfəri ərəfəsində Rusiyanın enerji nəhəngi “Qazprom” “Sibirin Gücü 2” qaz kəməri ilə bağlı “hüquqi məcburi memorandum” imzaladığını açıqlayıb. Bununla belə, ekspertlər xəbərdarlıq edirlər ki, elan layihə üzrə real irəliləyişin təsdiqindən daha çox Moskvanın danışıqlarda mövqeyini gücləndirmək cəhdlərinə işarədir.

SİA-nın məlumatına görə, bu barədə Atlantic Council yazır.

Çin hələlik razılaşmanı rəsmən təsdiq etməyib və müqavilənin təfərrüatları açıqlanmır.

Rusiya üçün “Sibirin Gücü 2” ildə 50 milyard kubmetrə qədər qaz ixracını təmin edə və müharibə və sanksiyaların təsirlərini kompensasiya edərək Çinlə uzunmüddətli iqtisadi əlaqə yarada bilər.

Qazprom həmçinin mövcud “Sibirin Gücü 1” və Uzaq Şərq marşrutu qaz kəmərlərinin ildə 8 milyard kubmetr genişləndirilməsini elan etdi ki, bu da demək olar ki, ayrı bir böyük layihəyə bərabərdir.

Çin üçün layihə daha az cəlbedicidir. “Sibirin Gücü 2”-nin maliyyələşdirilməsi “Sibirin Gücü 1” -dən daha bahalı və mürəkkəb olacaq və sənayedə və istilikdə qazın uzunmüddətli perspektivləri istilik nasoslarının və elektrik nəqliyyat vasitələrinin inkişafı ilə məhdudlaşır.

Çin həm də texnoloji cəhətdən köhnəlmiş və qeyri-sabit Rusiya-Çin münasibətlərindən asılı olan layihəyə sərmayə qoymaq riskini daşıyır.

Bu arada, Moskva memorandumdan Avropa bazarlarına təzyiq vasitəsi kimi istifadə edə, ixracın Asiyaya yönləndirilməsinin mümkünlüyünü nümayiş etdirə bilər. “Sibirin Gücü 2” tam yerinə yetirilməsə belə, həcmi 8 milyard kubmetrə qədər olan kiçik sazişlər artıq Rusiya qazının Çin və Mərkəzi Asiyaya əhəmiyyətli tədarükünü təmin edir.

ABŞ və Avropa üçün bu, strateji cavab ehtiyacının siqnalıdır: müstəqil enerji mənbələrinə dəstək və Rusiya iqtisadiyyatını gücləndirən və Ukraynada müharibəni uzatan enerji əməkdaşlığında iştirak edən Rusiya və Çin şirkətlərinə qarşı sanksiyaların tətbiqi mümkünlüyü. “Sibirin Gücü 2” gözlənilməz bir meqalayihə olaraq qalır.

Əli Babayev

Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə