"Boşanma yalnız valideynlərin ayrılığı deyil, eyni zamanda uşaqların daxili dünyasında da sarsıntılara səbəb olan bir prosesdir". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında psixoloq, psixoterapevt Orxan Şəfizadə deyib.
O bildirib ki, ailə, uşağın ilk təhlükəsizlik mənbəyi, psixoloji dayaq nöqtəsi və emosional sabitlik qalasıdır: "Bu qala dağıldıqda, uşaq üçün dünya birdən-birə anlaşılmaz və qeyri-sabit görünməyə başlayır.
1. Güvən və Təhlükəsizlik Hissinin Sarsılması
Uşaqlar valideynlərinin ayrılığını özlərinə qarşı edilmiş bir rədd kimi qavramağa meyillidirlər. “Məni sevsəydilər, ayrılmazdılar” düşüncəsi onlarda günahkarlıq və tərk edilmə qorxusunu dərinləşdirə bilər. Bu isə uzunmüddətli inamsızlıq və özünə dəyərsizlik hissinin təməlini qoya bilər.
2. Emosional Dəyişkənliklər və Qəzəb
Boşanma dövründə uşaqlarda sıx görülən emosional reaksiyalar – qəzəb, ağlama tutmaları, qapanıqlıq və ya əksinə, həddindən artıq aqressiya – onların daxilində baş verən psixoloji ziddiyyətlərin əlamətidir. Uşaq bu hissləri ifadə etməyi bacarmadıqda, bu, davranış pozuntuları və ya psixosomatik xəstəliklər şəklində özünü göstərə bilər.
3. Akademik və Sosial Çətinliklər
Boşanma sonrası uşaqların dərsə olan diqqəti azala bilər, özlərini sinifdə yad hiss edə bilərlər. Valideynlərinin konfliktləri uşağın konsentrasiyasını zəiflədə və sosial çevrəyə qarşı inamsızlıq yaratmağa səbəb ola bilər. Bəzi uşaqlar isə “hamının ailəsi tamdır, mənim deyil” düşüncəsi ilə özlərini fərqli və utancaq hiss edə bilərlər.
4. Loyallıq Münaqişəsi və Seçim Təzyiqi
Uşaqlar çox zaman iki valideyn arasında qalıb, hansını daha çox sevdiklərini hiss etdirməməyə çalışırlar. Bu isə onların daxilində daimi bir loyal konflikt yaradır. “Atamı seçsəm, anam inciyər, anamla qalsam, atam üzülər” kimi düşüncələr uşağı emosional baxımdan tükəndirə bilər.
5. Uzaqgörənlik və Gələcək Əlaqələrə Təsiri
Boşanma travması yetkinlik dövründə romantik münasibətlərə də kölgə sala bilər. Uşaq olaraq yaşadıqları münasibət çatışmazlığı, onlarda “sevgi qalıcı deyil” inancı formalaşdıra və gələcəkdə bağlanmaqdan çəkinən, qoruyucu şəxsiyyət tipinin yaranmasına səbəb ola bilər.
Nəticə
Boşanma düzgün idarə olunmadıqda, uşağın psixoloji inkişafında dərin izlər buraxa bilər. Lakin unutmaq olmaz ki, uşaqlar yalnız ayrılıqdan yox, toxunulmamış travmalardan əziyyət çəkirlər. Əgər valideynlər uşağın duyğularını anlayar, onu dinləyər və psixoloji dəstəklə müşayiət edərlərsə, bu çətin proses onun üçün bir böhran yox, inkişaf fürsətinə çevrilə bilər".
Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə
USD
EUR
GBP
RUB
