Kanada üçün "cəhənnəmdə qartopu" - AKTUAL

ABŞ-ın seçilmiş prezidenti Donald Tramp ölkəsinin 51-ci ştat olaraq daxil etmək istədiyi Kanadanın ABŞ-ın bir hissəsi olduğu xəritəni paylaşıb. Kanadanın baş naziri Castin Trüdonun cavabı isə dərhal olub. Buna baş nazir "cəhənnəmdə qartopu" adını verib. Tramp bu xəritəni Truth sosial media platformasındakı hesabında izləyiciləri ilə paylaşıb.

Uzun müddətdir Kanadanın ABŞ-ın bir hissəsi olması lazım olduğunu iddia edən Trampın paylaşdığı xəritədə Kanada və ABŞ vahid ölkə olaraq görünür. Trampın paylaşımının Kanadanın baş naziri Castin Trüdonun istefa verdiyini elan etməsindən sonra gəlməsi diqqət çəkib. ABŞ-ın seçilmiş prezidenti Kanadanın 51-ci ştat olaraq ABŞ-ın tərkibinə daxil edilməsi lazım olduğunu müdafiə edərək, "Bizim onlardan çoxumuz var və onlardan heç nəyə ehtiyacımız yoxdur. Bəs niyə Kanadanı qorumaq üçün bir ildə 200 milyard dollar itiririk?", deyib.

Kanadalıların da ABŞ-ın bir hissəsi olmaq istədiklərini iddia edən Tramp Trüdö üçün də dəfələrlə “qubernator” ifadəsini işlədib. ABŞ-ın Kanadanın yaşaması üçün ehtiyac duyduğu böyük ticarət kəsirlərini və subsidiyaları artıq ödəyə bilməyəcəyini bildirən Tramp, Trüdönün bu səbəbdən istefa verdiyini iddia edib. Kanadanın baş naziri Donald Trampın Kanadanı ABŞ-a ilhaq etmək üçün “iqtisadi gücdən” istifadə etmək hədəsinə cavab olaraq, iki ölkəni birləşdirmək üçün “cəhənnəmdə qartopu şansının olmadığını” deyib.

Yeni seçilmiş prezident Kanadanın ABŞ-la ümumi sərhədində təhlükəsizliyi artırmaq üçün addımlar atmasa, Kanadadan gələn mallara "əhəmiyyətli" tariflər tətbiq edəcəyi ilə hədələdiyini təkrarlayıb. Bazar ertəsi problemli Trüdo istefa verdiyini açıqlayıb, lakin hakim liberalların martın sonuna qədər yeni lider seçəcəyi gözlənilənədək baş nazir olaraq qalacaq. Kanada parlamenti liderlik yarışına vaxt vermək üçün martın 24-dək fəaliyyətini dayandırıb.

İqtisadçılar xəbərdarlıq edirlər ki, Tramp yanvarın 20-də vəzifəyə gəldikdən sonra tarifləri tətbiq etməyə davam edərsə, bu, Kanada iqtisadiyyatına ciddi ziyan vuracaq. Kanada hökumətinin məlumatlarına görə, 2023-cü ildə hər gün təxminən 3,6 milyard Kanada dolları (2,5 milyard ABŞ dolları) dəyərində mal və xidmətlər sərhəddən keçəcək. Trüdo hökuməti Trampın təhdidini yerinə yetirəcəyi təqdirdə əks tariflər tətbiq etməyi nəzərdən keçirdiyini bildirib.

Trampa daha bir cavab Panama xarici işlər naziri Xavyer Martinez-Açadan gəlib. Nazir Panama kanalının ölkəsinin tam suverenlik uğrunda apardığı mübarizənin bir parçası olduğunu bildirərək, “Panama kanalı geri dönməz bir fəthdir”, deyib. Panama prezidenti Jose Raul Mulinonun sözlərini xatırladan Aça "Kanalımızın suverenliyi müzakirə olunmazdır. Kanala nəzarət edən yeganə güc Panamadır və bundan sonra da belə olacaq" deyib. XİN başçısı bildirib ki, Tramp vəzifəyə gəldikdən sonra iki ölkə arasında münasibətlər rəsmi, adi və müvafiq kanallar vasitəsilə davam etdiriləcək.

Panama xarici işlər naziri Acha ölkəsinin "Panama Kanalı ilə bağlı danışıqlar aparılmamaq şərti ilə" hər zaman dialoqa açıq olduğunu təkrarlayıb və deyib: "Kanalımızın insanlığa və ticarətə xidmət missiyası var, bu, ən böyük dəyərlərdən biridir" Panamalılar, əlavə olaraq, beynəlxalq ictimaiyyətə təklif edirik ki, biz münaqişədə iştirak etməyəcəyik və ya fəal iştirak etməyəcəyik.

Donald Tramp dünənki açıqlamasında Panama kanalı və Qrenlandiyaya nəzarət etmək üçün lazım gələrsə əsgərlərdən istifadə edə biləcəyini eyham edərək, "Bu ikisi ilə bağlı sizə təminat verə bilmərəm. Ola bilər ki, nəsə etməliyik. İqtisadiyyatımız üçün onlara ehtiyacımız var" deyib.

Dekabrın 22-də Tramp Panamanı Panama kanalından istifadəyə görə həddindən artıq yüksək ödənişlər tələb etməkdə ittiham edib və kanalın düzgün idarə olunmadığı təqdirdə onun ABŞ-a qaytarılmasını tələb edəcəklərini bildirib. ABŞ-ın keçmiş prezidenti Cimmi Karterin kanalın idarəçiliyini Panamaya təhvil verməsini “səhv” kimi qiymətləndirən Tramp qeyd edib ki, kanal Panamaya “başqalarının xeyrinə” deyil, iki ölkə arasında əməkdaşlığın simvolu kimi verilib.

Panama prezidenti Mulino Trampa cavab olaraq, "Vətəndaşlarım, bir prezident kimi birmənalı olaraq bildirmək istəyirəm ki, Panama kanalı və ona bağlı bütün ərazilər, onun hər kvadratmetri Panamadır. Bizim dövlətimizin suverendir və müstəqildir, Panama kanalı Panamaya məxsusdur və belə də qalacaq.

V.VƏLİYEV

Bütün xəbərlər Facebook səhifəmizdə