"Ölüm ya qalım, budur məsələ..."

Ölüm ya qalım? Əlbəttə adətən, hamı qalmaq istəyir. Ancaq təbiətin qanunu budur ki, axır-əvvəl hər bir insan həyatını itirir. Ölümdən sonra və ya ölümqabağı insanın nələr yaşadığını din özünəməxsus şəkildə izah edir. Lakin bu təbii prosesin tibbi tətəfi də var.

Bilirik ki, ənənəvi tibb ölümdən sonrakı həyatın mövcudluğunu rədd edir, insanın hansısa hisslər keçirəcəyinə inanmır. Lakin adamın ölüm anında nələr yaşaması barədə bəzi bilgilərə malikdir.

Buna dair amerikalı psixoloq və həkim Reymond Mudi ciddi araşdırmalar aparıb. Onun sözlərinə görə, ölüm vaxtı insan xoşagəlməz səslər, möhkəm gurultu, qıjıltı eşidir. Elə həmin an ona elə gəlir ki, uzun qaranlıq tuneldə sürətlə hərəkət edir. Bundan sonra öz cismindən kənarda olduğunu müşahidə edir. Sonra əvvəllər ölmüş qohumların ruhları peyda olur. Onlar yenicə həyatını itirmiş insanı qarşılamaq və ona kömək etməyə çalışırlar.

Ölüm halına məxsus bu hisslərin necə yarandığını elm indiyə kimi izah edə bilmir. Lakin ehtimal edilir ki, tunel effekti beyin neyronlarının fəaliyyətinin nəticəsidir. Ölüm vaxtı onlar xaotik hərəkətə başlayır, bu, parlaq işıq təsəvvürü yaradır, oksigen çatışmazlığı nəticəsində pereferik görmə pozulur və “tunel effekti” əmələ gəlir.

Bəzən yaranan eyforiya hissi isə beyinin endorfin ifraz etməsi ilə izah oluna bilər, “daxili opiatlar” ağrı və narahatçılıqları aradan qaldırır. Belə hallarda hallüsinasiyalar yaranır, insanlar xoş hisslər yaşayırlar. (HekimTap)