Ortopediya və travmatologiya, uşaq ortopedi mütəxəssisi həkim Ozan Ali Erdal, “pes equinovarus” olaraq da bilinən uşaqlarda ayaq əyriliyinin səbəblərini, simptomlarını və müalicəsini izah edib. SİA-nın xarici mətbuata istinadən verdiyi məlumata görə, “pes equinovarus” PEV) olaraq da bilinən bu şey ayağın aşağı və içəriyə çevrildiyi ümumi bir ayaq anormallığıdır. Bu anadangəlmə bir vəziyyətdir, bir və ya hər iki ayağa təsir edə bilər (50% ikitərəfli). Baxımı və idarə edilməsi 1 həftəlikdən başlayaraq bəzi hallarda 4-5 yaş və yuxarı yaşa qədər davam edən uzun bir prosesdir.
Bu xəstəliyin səbəbi bilinmir (idiopatik). Ancaq genlər vasitəsilə ötürülən genetik bir prosesdir. Pediatrik ortopedist dəqiq bir tarix alır və ilkin ziyarətdə başqa bir testə və ya müraciətə ehtiyac olub-olmadığını müəyyən etmək üçün hərtərəfli müayinə keçirir. Bu ayaq anomaliyası çox faktorlu ola bilər, yəni bir neçə fərqli meylli faktor ola bilər.
Müalicədə qızıl standart Ponseti metodudur. Xəstəliyin müalicəsində doğumdan sonra həftəlik gipsə başlamağın böyük əhəmiyyəti var. Gips üsulu ilə müalicəni həyata keçirən uşaq ortopedi, hər həftə gips dəyişdirərək uşağın ayağına xüsusi bir texnika tətbiq edir. Gips vəziyyətini bir həftə aralığında dəyişdirərək tədricən yaxşılaşmanı təmin edir. Bu proses uşağın ayağı tam sağalana qədər davam edir. Ümumiyyətlə, ayağın tam sağalması üçün 5 həftəlik gips tətbiqi kifayətdir.
Uşaqlarda axilles tendonunun qısalması çox vaxt kiçik bir cərrahiyyə əməliyyatı tələb edir və proses gips tətbiqi bitdikdə yerinə yetirilir. Son 3 həftəlik gips hazırlanır. Gips müalicəsi bitdikdən sonra uşağa 23 saat istifadə edəcəyi xüsusi ayaqqabı və ya ortez qoyulur. Bu cihazlar iki çəkmədən və aralarında çiyin genişliyində olan metal çubuqdan, həmçinin son zamanlar xüsusi hazırlanmış menteşə sistemləri olan çəkmələrdən ibarət ola bilər.
Gəzməyə başlayanda bu çəkmələr sola çevrilməyə başlayır və proses ən az 4 yaşına qədər davam edir. Düzgün izləmə və uyğun texnika ilə müalicə edildikdən sonra uşaqlarımız normal və ya çox normal ayaq formalarına çata bilərlər.
Rüqəyya Orucova