Qəhvə və çaydakı kofein əhval-ruhiyyəni, maddələr mübadiləsini, zehni və fiziki performansı artıra bilər. SİA-nın Türkiyə mətbuatına istinadən verdiyi məlumata görə, bunlar yüksək dozalarda istehlak edildikdə yan təsirlərə səbəb ola bilər. Türk mütəxəssis Aslıhan Kiçik Budak mövzu ilə əlaqədar məlumat verib.
Ürək döyüntüsü ritminizi poza bilər
Çox miqdarda kofeinin stimullaşdırıcı təsirləri ürək dərəcəsinin sürətlənməsinə səbəb ola bilər. Bu təsir bəzi şəxslərdə çox aşağı dozalarda da görülsə də, yüksək dozalarda istehlak edildiyi təqdirdə bəzi fərdlərdə ürək ritmində heç bir dəyişiklik yaratmır. Bu səbəbdən kofeinli içkilər içdikdən sonra nəbzinizdə və ya ritminizdə hər hansı bir dəyişiklik görsəniz, kofein qəbulunuzu azaltmalısınız.
Qan təzyiqini artıra bilər
Kofeinin həddindən artıq istehlakı, sinir sistemindəki stimullaşdırıcı təsiri sayəsində qan təzyiqini artıra bilər. Artan qan təzyiqi zamanla damarlara zərər verərək, qanın ürək və beyinə axışını məhdudlaşdıra bilər. Bu səbəbdən infarkt və insult üçün risk faktorudur. Xüsusilə kofein istehlak etməyən və ya onsuz da yüksək qan təzyiqi olan şəxslərdə bu təsirə görə kofein dozasına diqqət yetirmək çox vacibdir.
Bu narahatlığınızı artıra bilər
Kofein artan enerji ilə əlaqəli adrenalin hormonunun sərbəst buraxılmasına səbəb olur. Həddindən artıq dozada qəbul edildikdə, bu təsirlər daha aydın görünə bilər, bu da narahatlıq və əsəbi vəziyyətə səbəb olur.
Yuxusuzluğa səbəb ola bilər
Kofeinin ən vacib xüsusiyyətlərindən biri də oyaq qalmağınıza kömək etmə xüsusiyyətidir. Araşdırmalar göstərir ki, yüksək miqdarda kofein yuxu vaxtını artırır. Kofein təsirlərinin keçməsi bir neçə saat çəkə biləcəyi üçün günün sonunda istehlak edildikdə yuxu keyfiyyətinə mənfi təsir göstərə bilər.
Həzm probleminə səbəb ola bilər
Kofein, qidanı həzm sistemi ilə hərəkətə gətirən sancılar olan peristaltikanı artıraraq bağırsaq hərəkətlərini stimullaşdırır. Bu səbəbdən çox miqdarda istehlak edildikdə, ishala səbəb ola bilər. Eyni zamanda, kofeinli içkilər çox miqdarda istehlak edildikdə qastroezofagial reflü xəstəliyinin əlamətlərini artıra bilər.
Gündə nə qədər çay və qəhvə istehlak etməliyik?
Tövsiyə olunan gündəlik kofein miqdarı sağlam yetkinlər üçün 400 milliqram. Yetkinlik dövründə 300 milliqram. Uşaqlar üçün kiloqram başına 2,5 milliqram; Hamiləlik dövründə isə 200 milliqram
Ayşən Vəli