Bir vaxtlar sükan arxasında əllər vardı, yorulan, əsəbləşən, bəzən də gülümsəyən əllər… İndi isə sükanın arxasında nə insan var, nə də hiss. Orada artıq kodlar, sensorlar və alqoritmlər əyləşir. Dünya səssizcə dəyişir, biz isə hələ də yol kənarında dayanıb bu dəyişimin Azərbaycana nə vaxt çatacağını soruşuruq.
Sürücüsüz taksilər artıq fantastika deyil. ABŞ-da, Çində, Avropanın bəzi şəhərlərində bu nəqliyyat vasitələri küçələrdə sərbəst hərəkət edir, tıxacda əsəbləşmir, qayda pozmur, rüşvət tanımır. Bəs Bakının gurultulu yolları, dar küçələri və sürprizlərlə dolu hərəkəti bu texnologiyanı qəbul edə biləcəkmi?
Bu sual təkcə texnologiya ilə bağlı deyil. Bu, həm də insanla bağlıdır. Minlərlə taksi sürücüsünün taleyi nə olacaq? Sükan arxasında çörək qazananlar texnologiyanın kölgəsində qalacaqmı? Yoxsa yeni dövr onlara başqa qapılar açacaq?
Digər tərəfdən, sürücüsüz taksilər təhlükəsizlik, rahatlıq və şəffaflıq vəd edir. Qəzalar azalacaqmı? Gecə yarısı taksiyə minən sərnişin özünü daha güvənli hiss edəcəkmi? Bəlkə də texnologiya insan səhvlərini yollardan siləcək…
Azərbaycan bu dəyişimin astanasındadır. Ağıllı şəhər layihələri, rəqəmsal transformasiya, süni intellektə artan maraq göstərir ki, gələcək uzaqda deyil. Amma sual açıq qalır: biz bu gələcəyə hazırıqmı, yoxsa hələ də sükanın arxasında insan axtarırıq?
Bir gün taksi sifariş edəcəyik və telefonumuzda “sürücü yoldadır” yazısı yox, “sistem hərəkətə başladı” bildirişi görəcəyik. O gün gələndə qorxacağıq, yoxsa rahat bir nəfəs alacağıq? Bunu zaman göstərəcək. Amma bir həqiqət var, sükan artıq insanın əlindən sürüşməyə başlayıb.