The Conversation: “İnsanın 33-ə qədər hiss orqanı ola bilər...”

24 Dekabr 2025 21:24 (UTC+04:00)

...London Universitetinin Hisslər Araşdırmaları Mərkəzinin alimləri iddia edirlər ki, insanlarda propriosepsiya, tarazlıq və interosepsiya da daxil olmaqla 22 ilə 33 arasında fərqli "hiss" ola bilər.

SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə The Conversation yazır.

Propriosepsiya bizə vizual yoxlama olmadan əzalarımızın vəziyyətini müəyyən etməyə imkan verir, tarazlıq isə daxili qulaq və görmədən asılıdır.

Interosepsiya bədəndəki daxili dəyişiklikləri, məsələn, ürək döyüntüsünün artması və ya aclığı hiss etməyimizə kömək edir.

Bədən şüuru və hərəkət hissi də mövcuddur ki, bunlar insult xəstələrində pozula bilər. Ənənəvi hisslər əslində bir neçə növ qavrayışın birləşməsidir.

Məsələn, dad toxunma hisslərini, qoxunu və udma reseptorlarını əhatə edir, toxunma isə ağrı, temperatur və teksturanı əhatə edir.

Qidanı qəbul etdiyimiz zaman dil, burun və dəri eyni vaxtda iştirak edir: çiyələk və ya şokoladın ətri bu orqanların qarşılıqlı təsiri ilə əmələ gəlir.

Alimlər qeyd edirlər ki, bir hissin qavranılması digərlərinə təsir göstərir.

Şampundakı qoxular hamar saçların hissini artıra bilər və təyyarə səsi qida dadının qavranılmasını dəyişdirərək pomidor suyunu daha güclü edir.

"Ölçü və çəki" illüziyası, eyni çəkidə olsalar da, kiçik bir cismin böyük bir cisimdən daha ağır hiss olunmasına səbəb olur.

Mütəxəssislər bizi hisslərimizə daha çox diqqət yetirməyə çağırırlar. Hətta gəzinti və ya yemək kimi gündəlik fəaliyyətlər belə eyni anda birdən çox hisslə məşğul olur və dünyaya dair unikal qavrayışımızı formalaşdırır.

Nazlı Almuradova