...ABŞ prezidenti Donald Tramp öz adını daşıyacaq yeni bir hərbi gəmi sinfinin - "Tramp-klass"ın yaradıldığını elan etdi. Administrasiyanın məlumatına görə, "Defiant" adlı ilk gəmi standart esminesdən təxminən üç dəfə böyük olacaq. Trampın planları ənənəvi Hərbi Dəniz Qüvvələri strategiyasından uzaqlaşdığı üçün bu xəbər mediada və hərbi mütəxəssislər arasında müzakirələrə səbəb oldu.
SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə The Atlantic yazır.
Əslində, yeni gəmilər Ağ Evin iddia etdiyi kimi əsl döyüş gəmiləri deyil, modernləşdirilmiş esmineslər və freqatlardır. Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, 21-ci əsrdə onları nüvə silahları ilə silahlandırmaq ideyası strateji cəhətdən mənasız və təhlükəli görünür.
1991-ci ildən bəri bütün nüvə silahları köhnəlmiş və artıq olduğu üçün ABŞ gəmilərindən çıxarılıb və bu gün açıq platformada olan bu cür silahlar lazımsız risklər yaradır. Vurğu Hərbi Dəniz Qüvvələrinin faktiki ehtiyaclarından daha çox, Tramp brendinə və nümayişkaranəliyinə yönəlib. Administrasiya yeni gəmilərin görünüşcə təsirli olmasını planlaşdırır və prezident onların dizaynında şəxsən iştirak edəcəyinə söz verir.
Bu arada, Hərbi Dəniz Qüvvələrinin real problemləri həll olunmamış qalır: köhnəlmiş gəmilər, yorğun heyətlər və donanma hazırlığının azalması sistemli iş və investisiya tələb edir.
Analitiklər qeyd edirlər ki, layihə strateji deyil, daha çox simvolikdir. Vizual effekt üçün nəzərdə tutulmuş "Qızıl Donanma" ictimaiyyəti ruhlandıra bilər, lakin təcili təhlükəsizlik məsələlərini həll etmir.
Məhdud resurslar və artan beynəlxalq çətinliklər fonunda gəmilərin vizual cəlbediciliyinə diqqət yetirmək milli maraqlara uyğun olmayan resursların israfı kimi görünür. Trampın planları hərbi gücü fərdiləşdirmək və onu brendləşdirmək istəyini nümayiş etdirir, lakin ölkənin müdafiə qabiliyyəti üçün onların praktik dəyəri ilə bağlı şübhələr yaradır.
Əli Babayev