İlham Əliyevin uğurlu sosial siyasəti
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən sosial siyasət ölkənin iqtisadi potensialının insan kapitalına çevrilməsini və vətəndaş rifahının davamlı şəkildə yüksəldilməsini hədəfləyən genişmiqyaslı bir strategiyadır. Bu siyasətin təməlində dövlətin bütün resurslarının xalqın mənafeyinə xidmət etməsi prinsipi dayanır və bu xətt son illərdə icra olunan ardıcıl sosial islahat paketləri ilə daha da dərinləşmişdir. Ölkədə minimum əməkhaqqı və pensiyaların mütəmadi olaraq artırılması, dövlət büdcəsinin sosial yönümlü xərclərinin ildən-ilə artması iqtisadi artımın mənfəətinin ədalətli paylanmasına xidmət edir. Eyni zamanda, şəhid ailələri və müharibə iştirakçılarına göstərilən xüsusi dövlət qayğısı, onların mənzil və məişət şəraitinin yaxşılaşdırılması bu siyasətin ən mühüm mənəvi və humanitar prioritetlərindən biridir.
Səhiyyə siyasəti sosial siyasətin bir qolu kimi
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən səhiyyə siyasəti dövlətin ümumi sosial inkişaf strategiyasının ayrılmaz və mühüm bir qolunu təşkil edərək, insan kapitalının qorunması və vətəndaşların həyat keyfiyyətinin yüksəldilməsinə xidmət edir. Bu siyasət səhiyyəni sadəcə tibbi xidmət sahəsi kimi deyil, dövlətin milli təhlükəsizliyinin və sosial sabitliyinin əsas dayaqlarından biri kimi nəzərdən keçirir. Dövlət başçısının "sağlam xalq, sağlam millət" ideologiyasına əsaslanan bu kurs ölkədə tibbi xidmətlərin hər bir vətəndaş üçün əlçatan, keyfiyyətli və sosial cəhətdən ədalətli olması prinsipləri üzərində qurulub. Səhiyyə sisteminin maliyyələşdirilməsinin təkmilləşdirilməsi məqsədilə tətbiq edilən icbari tibbi sığorta modeli bu sahədəki sosial islahatların zirvə nöqtəsi hesab olunur və vətəndaşların üzərinə düşən maliyyə yükünü minimuma endirməklə dövlətin sosial öhdəliklərini daha səmərəli yerinə yetirməsinə şərait yaradır.
Bu strateji xətt çərçivəsində ölkənin səhiyyə infrastrukturu tamamilə yenidən qurulmuş, həm paytaxtda, həm də ən ucqar regionlarda müasir tibb mərkəzləri şəbəkəsi yaradılmışdır ki, bu da sosial ədalətin təmin olunmasında mühüm rol oynayır. Prezidentin müəyyən etdiyi səhiyyə siyasəti təkcə xəstəliklərin müalicəsinə deyil, həm də onların profilaktikasına, ana və uşaq sağlamlığının qorunmasına, habelə xroniki xəstəliklərlə mübarizə üzrə dövlət proqramlarının icrasına geniş yer verir. Beləliklə, səhiyyə siyasəti ümumi sosial siyasətin digər komponentləri ilə üzvi şəkildə birləşərək, vətəndaşın doğulduğu andan etibarən dövlətin hərtərəfli qayğısı ilə əhatə olunmasını təmin edən mükəmməl bir sistem formalaşdırır. Bu yanaşma müasir Azərbaycan dövlətinin humanizm prinsiplərinə sadiqliyini və iqtisadi uğurların birbaşa olaraq xalqın sağlamlığına investisiya edildiyini nümayiş etdirir.
İcbari tibbi sığortanın tətbiqi
Azərbaycanda icbari tibbi sığorta sisteminin tətbiqi dövlətin səhiyyə siyasətində keyfiyyətcə yeni və vətəndaşyönümlü bir mərhələnin başlanğıcı olmuşdur. Prezident İlham Əliyevin müvafiq fərmanları ilə 2021-ci il aprelin 1-dən bütün ölkə ərazisini əhatə edən bu sistem tibbi xidmətlərin maliyyələşdirilməsini büdcə vəsaitlərindən asılılıqdan çıxararaq daha dayanıqlı sığorta modelinə keçirmişdir. Sığorta sistemi vətəndaşlara təqdim olunan Xidmətlər Zərfi vasitəsilə 3300-dən çox tibbi xidməti (ambulator, stasionar, təcili yardım, laborator və instrumental müayinələr) tam pulsuz və ya minimal müştərək maliyyələşmə ilə əldə etmək imkanı verir. 2024-cü ilin yekunlarına görə ölkə əhalisinin 50%-dən çoxunun (5.2 milyon nəfər) sığortadan aktiv istifadə etməsi və 84 milyondan çox tibbi xidmətin göstərilməsi sistemin kütləviliyini və effektivliyini sübut edir.
İcbari tibbi sığortanın vətəndaşlara və dövlətə qazandırdığı əsas üstünlüklər çoxşaxəlidir. Birincisi, bu sistem vətəndaşların, xüsusilə də aztəminatlı ailələrin üzərinə düşən ağır maliyyə yükünü aradan qaldırmışdır; artıq ən mürəkkəb və yüksək maliyyə tutumlu əməliyyatlar, o cümlədən ürək-damar cərrahiyyəsi, oftalmoloji prosedurlar və hətta orqan transplantasiyası sığorta hesabına həyata keçirilir. İkincisi, sığorta sistemi səhiyyə müəssisələri arasında sağlam rəqabət mühiti yaradaraq xidmət keyfiyyətinin yüksəlməsinə və tibb işçilərinin əməkhaqlarının xidmət əsaslı artmasına səbəb olmuşdur. Həkimlərin məvaciblərinə tətbiq edilən əlavələr onların peşə motivasiyasını artırır, bu isə birbaşa olaraq xəstələrə göstərilən qayğının səviyyəsində özünü büruzə verir. Üçüncüsü, icbari tibbi sığorta səhiyyədə rəqəmsal transformasiyanı sürətləndirmişdir; "e-Tabib" mobil tətbiqi və digər elektron platformalar vasitəsilə vətəndaşlar növbə götürmək, analiz nəticələrini onlayn əldə etmək və tibbi tarixçələrini izləmək imkanı qazanmışlar ki, bu da şəffaflığı təmin edən ən mühüm amildir. Həmçinin, sığorta sistemi dövlət və özəl tibb müəssisələri arasında inteqrasiyanı təmin edərək dövlət xəstəxanalarında mümkün olmayan xidmətlərin özəl klinikalarda göndəriş əsasında ödənişsiz alınmasına şərait yaratmışdır. Beləliklə, bu islahat hər bir Azərbaycan vətəndaşının yaşadığı yerdən və maddi vəziyyətindən asılı olmayaraq universal səhiyyə xidmətləri ilə təmin olunması istiqamətində atılmış ən böyük strateji addımdır.
İnfrastrukturun modernləşdirilməsi və regionlararası balans
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən səhiyyə siyasəti dövlətin ümumi sosial inkişaf strategiyasının ayrılmaz və mühüm bir qolunu təşkil edərək, insan kapitalının qorunması və vətəndaşların həyat keyfiyyətinin yüksəldilməsinə xidmət edir. Bu siyasət səhiyyəni sadəcə tibbi xidmət sahəsi kimi deyil, dövlətin milli təhlükəsizliyinin və sosial sabitliyinin əsas dayaqlarından biri kimi nəzərdən keçirir. Dövlət başçısının "sağlam xalq, sağlam millət" ideologiyasına əsaslanan bu kurs ölkədə tibbi xidmətlərin hər bir vətəndaş üçün əlçatan, keyfiyyətli və sosial cəhətdən ədalətli olması prinsipləri üzərində qurulub. Səhiyyə sisteminin maliyyələşdirilməsinin təkmilləşdirilməsi məqsədilə tətbiq edilən icbari tibbi sığorta modeli bu sahədəki sosial islahatların zirvə nöqtəsi hesab olunur və vətəndaşların üzərinə düşən maliyyə yükünü minimuma endirməklə dövlətin sosial öhdəliklərini daha səmərəli yerinə yetirməsinə şərait yaradır.
Bu strateji xətt çərçivəsində ölkənin səhiyyə infrastrukturu tamamilə yenidən qurulmuş, həm paytaxtda, həm də ən ucqar regionlarda müasir tibb mərkəzləri şəbəkəsi yaradılmışdır ki, bu da sosial ədalətin təmin olunmasında mühüm rol oynayır. Prezidentin müəyyən etdiyi səhiyyə siyasəti təkcə xəstəliklərin müalicəsinə deyil, həm də onların profilaktikasına, ana və uşaq sağlamlığının qorunmasına, habelə xroniki xəstəliklərlə mübarizə üzrə dövlət proqramlarının icrasına geniş yer verir. Beləliklə, səhiyyə siyasəti ümumi sosial
siyasətin digər komponentləri ilə üzvi şəkildə birləşərək, vətəndaşın doğulduğu andan etibarən dövlətin hərtərəfli qayğısı ilə əhatə olunmasını təmin edən mükəmməl bir sistem formalaşdırır. Bu yanaşma müasir Azərbaycan dövlətinin humanizm prinsiplərinə sadiqliyini və iqtisadi uğurların birbaşa olaraq xalqın sağlamlığına investisiya edildiyini nümayiş etdirir.
İdarəetmə islahatları, Təbib-in yaradılması
Prezident İlham Əliyevin səhiyyə islahatlarının institusional sütunu olan Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyi (TƏBİB), ölkədə tibbi xidmətlərin idarə olunmasında dövlət nəzarəti ilə icraedici funksiyaların bir-birindən ayrılması məqsədilə yaradılmışdır. İdarəetmə islahatlarına uyğun olaraq, TƏBİB dövlət səhiyyə sisteminə daxil olan tibb müəssisələrinin vahid mərkəzdən idarə olunmasını, onların maddi-texniki bazasının səmərəli istifadəsini və xidmət keyfiyyətinin beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılmasını təmin edir. Bu qurumun fəaliyyəti sayəsində xəstəxanalar bürokratik idarəçilikdən azad edilərək daha çevik və nəticəyönümlü bir modelə keçid etmiş, tibb müəssisələrinin fəaliyyəti icbari tibbi sığorta sisteminin tələblərinə uyğun olaraq yenidən qurulmuşdur.
TƏBİB-in əsas missiyası əhali üçün bərabər, ədalətli və əlçatan tibbi ekosistem formalaşdırmaqdır ki, bu da birbaşa dövlət başçısının sosial ədalət prinsipi ilə üst-üstə düşür. Qurumun tabeliyində olan müəssisələrdə həkimlərin əməkhaqqı sisteminin "sabit maaş plus bonus" modelinə keçməsi tibb işçilərinin peşəkar fəaliyyətini stimullaşdırmış, bu isə xəstələrə göstərilən xidmətin keyfiyyətində kəskin artıma səbəb olmuşdur. Həmçinin, TƏBİB-in tətbiq etdiyi rəqəmsal idarəetmə alətləri və mərkəzləşdirilmiş satınalma sistemi dərman və tibbi ləvazimat təminatında fasiləsizliyi təmin edərək dövlət vəsaitlərinin daha qənaətlə istifadəsinə şərait yaratmışdır.
Regional inkişaf siyasəti çərçivəsində TƏBİB həm də bölgələrdəki xəstəxanaların paytaxt klinika standartlarına çatdırılması istiqamətində kadr rotasiyası və texnoloji yenilənmə layihələrini icra edir. Xüsusilə Vətən müharibəsi və pandemiya dövründə qurumun nümayiş etdirdiyi operativ idarəetmə Azərbaycanın səhiyyə sisteminin istənilən böhran vəziyyətinə hazır olduğunu və dövlətin vətəndaşın sağlamlığını qorumaq üçün yaratdığı mexanizmlərin effektivliyini bir daha sübut etmişdir. Beləliklə, TƏBİB dövlətin səhiyyə siyasətini praktik müstəvidə reallaşdıran və vətəndaşın xəstəxanaya daxil olduğu andan etibarən aldığı xidmətin keyfiyyətinə zəmanət verən əsas qurumdur.
Rəqəmsallaşma və e-Təbib xidməti
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən rəqəmsal səhiyyə islahatları, ölkədə tibbi xidmətlərin idarə olunmasını tamamilə yeni, texnoloji müstəviyə daşımışdır. Sənəddə vurğulanan modernləşmə və insan kapitalının qorunması strategiyasına uyğun olaraq, e-səhiyyə sistemi kağız dövriyyəsini minimuma endirərək bütün tibbi məlumatların vahid mərkəzdə toplanmasını təmin edir. Bu sistemin mərkəzində dayanan Vahid Səhiyyə İnformasiya Sistemi sayəsində vətəndaşın Bakıda və ya ən ucqar rayonda müayinə olunmasından asılı olmayaraq, onun bütün tibbi tarixçəsi, analiz nəticələri və keçirdiyi əməliyyatlar barədə məlumatlar müvafiq icazəsi olan həkimlər üçün elektron formatda əlçatan olur. Bu yanaşma həm diaqnozların dəqiqliyini artırır, həm də təkrar müayinələrə sərf olunan vaxt və vəsait itkisinin qarşısını alır.
Vətəndaş məmnuniyyəti baxımından "e-Tabib" mobil tətbiqi və yeni istifadəyə verilən elektron resept sistemi dövlət-vətəndaş münasibətlərində şəffaflığın rəmzinə çevrilmişdir. Pasiyentlər artıq onlayn qaydada növbə götürə, sığorta zərfindən faydalana və həkimin təyin etdiyi dərmanları elektron platforma üzərindən izləyə bilirlər ki, bu da əczaçılıq sektorunda sui-istifadə hallarının qarşısını alır. Eyni zamanda, sənəddə bəhs edilən ərazi bərabərliyi prinsipi rəqəmsallaşma vasitəsilə daha da güclənir; belə ki, telemedisina imkanları sayəsində regionlarda yaşayan sakinlər paytaxtın yüksək ixtisaslı mütəxəssislərindən məsafədən peşəkar məsləhətlər ala bilirlər.
Nəticə etibarilə, Azərbaycanın e-səhiyyə siyasəti yalnız texnoloji yenilik deyil, həm də süni intellekt və böyük məlumat bazaları (Big Data) vasitəsilə xəstəliklərin yayılma dinamikasını qabaqcadan proqnozlaşdıran strateji bir mexanizmdir. Bu sistem dövlətə imkan verir ki, xüsusi dövlət proqramları çərçivəsində şəkərli diabet və ya onkoloji xəstəliklər kimi riskli sahələri daha effektiv monitorinq etsin və resursları daha ədalətli bölüşdürsün. Beləliklə, rəqəmsallaşma Azərbaycanın səhiyyə sistemini daha çevik, şəffaf və hər bir fərdin ehtiyaclarına hədəflənmiş müasir bir ekosistemə çevirmişdir.
Elmi-Tədris potensialının gücləndirilməsi
Azərbaycanın səhiyyə strategiyasında elmi-tədris potensialının gücləndirilməsi "insan kapitalının qorunması" fəlsəfəsinin ən mühüm tərkib hissələrindən biridir. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən islahatlar çərçivəsində tibb təhsili və elmi tədqiqatlar müasir beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılmış, tibb mütəxəssislərinin hazırlığı dövlətin strateji prioriteti kimi müəyyən edilmişdir. Bu istiqamətdə atılan ən mühüm addımlardan biri Azərbaycan Dövlət Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutunun və müxtəlif elmi-tədqiqat institutlarının maddi-texniki bazasının əsaslı şəkildə yenilənməsi, onların ən müasir laboratoriyalar və simulyasiya mərkəzləri ilə təchiz edilməsidir.
Kadr hazırlığı məsələsi praktiki müstəvidə rezidentura təhsil sisteminin təkmilləşdirilməsi və gənc həkimlərin xaricdə nüfuzlu tibb mərkəzlərində ixtisas artırması proqramları ilə tamamlanır. Dövlət proqramları çərçivəsində yüzlərlə azərbaycanlı mütəxəssis Almaniya, Türkiyə və digər inkişaf etmiş ölkələrdə ən yeni müalicə metodlarını mənimsəyərək ölkəmizə qayıtmış, bu da yerli xəstəxanalarda mürəkkəb cərrahi əməliyyatların və elmi araşdırmaların aparılmasına güclü təkan vermişdir. Eyni zamanda, ölkədə fəaliyyət göstərən tibb müəssisələrinin elmi potensialı Heydər Əliyev Fondunun dəstəklədiyi genetik tədqiqatlar və erkən diaqnostika layihələri ilə daha da zənginləşmişdir.
Elmi-tədris potensialının gücləndirilməsi həm də "davamlı tibbi təhsil" modelinin tətbiqi ilə bağlıdır. Bu model həkimlərin ömür boyu öyrənmə prinsipini rəqəmsal platformalar üzərindən həyata keçirməsinə, beynəlxalq konfranslara və onlayn elmi resurslara çıxış əldə etməsinə şərait yaradır. Beləliklə, sənəddə qeyd olunan səhiyyə modernləşməsi yalnız binaların tikintisi ilə məhdudlaşmır; o, həm də ən müasir elmi biliklərə sahib olan, texnoloji yenilikləri tətbiq edə bilən peşəkar kadr bazasının formalaşdırılmasına xidmət edir. Bu yanaşma Azərbaycan səhiyyəsini regional elmi mərkəzə çevirməklə yanaşı, vətəndaşlara göstərilən tibbi xidmətin elmi əsaslılığını və etibarlılığını təmin edir.
Preventiv səhiyyə və Xüsusi Dövlət proqramları
Azərbaycanın səhiyyə strategiyasında preventiv səhiyyə və xüsusi dövlət proqramları "sosial ədalət və səhiyyə bərabərliyi" prinsiplərinin ən real təzahürüdür. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə formalaşan bu siyasət, səhiyyənin fəlsəfəsini yalnız xəstəliyin müalicəsindən deyil, həm də onun vaxtında aşkar edilməsi və qarşısının alınmasından ibarət bir sistemə çevirmişdir. Bu yanaşma dövlətin demoqrafik siyasəti ilə səhiyyə strategiyası arasındakı sıx əlaqəni nümayiş etdirir və ictimai sağlamlığın qorunmasında həlledici rol oynayır.
Preventiv səhiyyənin əsasını təşkil edən genişmiqyaslı profilaktik müayinələr (check-up) hər il milyonlarla vətəndaşı əhatə edir. Bu müayinələr sayəsində xroniki xəstəliklər erkən mərhələdə aşkar olunur ki, bu da həm vətəndaşın ömür yolunun uzanmasına, həm də dövlət büdcəsinin gələcək ağır müalicə xərclərindən azad olmasına xidmət edir. Xüsusilə vurğulanmalıdır ki, ana və uşaq mühafizəsi, həmçinin yaşlı əhali üçün geriatriya xidmətlərinin inkişafı, dövlətin hər bir yaş qrupu üzrə diferensial və inklüziv yanaşma sərgilədiyini göstərir.
Xüsusi dövlət proqramları isə talassemiya, şəkərli diabet, xroniki böyrək çatışmazlığı və onkoloji xəstəliklər kimi həssas sahələri hədəf alır. Heydər Əliyev Fondunun və Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevanın təşəbbüsü ilə yaradılan müasir mərkəzlər (məsələn, Talassemiya Mərkəzi) bu proqramların elmi-praktiki bazasını təşkil edir. Bu layihələr çərçivəsində genetik tədqiqatların aparılması və ekoloji risklərin azaldılması istiqamətində atılan addımlar, uzunmüddətli ictimai sağlamlıq üçün strateji əhəmiyyət kəsb edir.
Nəticə etibarilə, preventiv səhiyyə modeli və hədəfli dövlət proqramları Azərbaycan vətəndaşının sağlamlıq savadlılığını artırmaqla yanaşı, səhiyyə sistemini daha dayanıqlı və insan mərkəzli edir. Bu, sadəcə tibbi müdaxilə deyil, həm də sənəddə qeyd olunduğu kimi, sağlam mühitin formalaşdırılması və gələcək nəsillərin genofondunun qorunmasına yönəlmiş milli təhlükəsizlik məsələsidir.
Beynəlxalq Əməkdaşlıq və Səhiyyə Təhlükəsizliyi
Azərbaycanın səhiyyə strategiyasının mühüm sütunlarından birini təşkil edən Beynəlxalq Əməkdaşlıq və Səhiyyə Təhlükəsizliyi, ölkəmizin qlobal səhiyyə sistemində təkcə bir iştirakçı deyil, həm də məsuliyyətli bir donor və tərəfdaş kimi rolunu möhkəmləndirmişdir. Sənəddə qeyd olunduğu kimi, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən xarici siyasət kursu səhiyyə sahəsində də özünü büruzə verir və bu, "qlobal həmrəylik" prinsipi üzərində qurulub.
Azərbaycanın beynəlxalq səhiyyə təhlükəsizliyinə verdiyi ən böyük töhfələrdən biri COVID-19 pandemiyası dövrünə təsadüf edir. Ölkəmiz bu böhran zamanı "peyvənd millətçiliyinə" qarşı çıxan ilk dövlətlərdən biri olmuş və Qoşulmama Hərəkatının sədri qismində BMT Baş Assambleyasının xüsusi sessiyasının keçirilməsi təşəbbüsü ilə çıxış etmişdir. Praktiki müstəvidə isə Azərbaycan Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına (ÜST) 10 milyon dollar həcmində könüllü ianə ayırmış, həmçinin 30-dan çox ölkəyə birbaşa humanitar və tibbi yardım (maskalar, dezinfeksiyaedici vasitələr, qoruyucu geyimlər) göndərmişdir. Vaksin əlçatanlığının çətin olduğu dövrdə bir sıra ölkələrə minlərlə doza peyvənd bağışlanması Azərbaycanın qlobal səhiyyə liderliyinin sübutu idi.
Bundan əvvəl isə Azərbaycan Afrika ölkələrində tüğyan edən Ebola virusu ilə mübarizədə də aktiv iştirak etmişdir. Dövlətimiz tərəfindən bu virusun yayılmasının qarşısını almaq və zərərçəkmiş insanlara yardım etmək məqsədilə ÜST vasitəsilə və birbaşa kanallarla maliyyə yardımları ayrılmışdır. Bu, ölkəmizin təkcə yaxın regionda deyil, qlobal miqyasda yaranan səhiyyə təhdidlərinə qarşı həssaslıq nümayiş etdirdiyini və humanitar dəyərlərə sadiqliyini göstərir.
Beynəlxalq inteqrasiya xətti həm də səhiyyə infrastrukturunun qlobal standartlara uyğunlaşdırılmasına xidmət edir. Azərbaycan beynəlxalq təşkilatlarla (ÜST, UNICEF, BMT) sıx əməkdaşlıq edərək sanitariya-epidemioloji nəzarət sistemlərini təkmilləşdirmiş və regional səhiyyə təhlükəsizliyi qovşağına çevrilmişdir. Beləliklə, Azərbaycanın bu sahədəki fəaliyyəti sənəddə bəhs edilən "davamlı inkişaf" və "qlobal təhlükəsizlik" hədəflərini tam tamamlayır, ölkəmizin beynəlxalq nüfuzunu bir humanitar güc mərkəzi kimi yüksəldir.
Heydər Əliyev Fondu və prezidentin ailə üzvlərinin humanitar təşəbbüsləri
Azərbaycanın səhiyyə sistemində humanitar layihələrin həyata keçirilməsi və həssas qruplara qayğı göstərilməsi məsələsində Heydər Əliyev Fondunun, xüsusilə Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva və Fondun vitse-prezidenti Leyla Əliyevanın fəaliyyəti müstəsna əhəmiyyət kəsb edir. Bu fəaliyyət dövlət səhiyyə siyasətinin inklüzivlik və sosial ədalət prinsiplərinin praktik təzahürüdür. Fondun təşəbbüsləri sayəsində tibbin ən mürəkkəb sahələri üzrə ixtisaslaşmış mərkəzlər yaradılmış və minlərlə vətəndaşın ömür yolu yenidən işıqlanmışdır.
Mehriban Əliyevanın rəhbərliyi ilə həyata keçirilən "Talassemiyasız həyat naminə" və "Diabetli uşaqlara ən yüksək qayğı" kimi proqramlar bu xəstəliklərdən əziyyət çəkən insanların müalicəsində köklü dəyişikliklərə səbəb olmuşdur. Bakıda müasir Talassemiya Mərkəzinin inşası və uşaqların müntəzəm olaraq lazımi preparatlarla təmin edilməsi həm elmi, həm də humanitar baxımdan böyük nailiyyətdir. Bu layihələr dərsliklərdə sosial bərabərlik anlayışının izahı üçün ən mühüm nümunələr sırasındadır. Bundan əlavə, kimsəsiz uşaqlara, qocalara və fiziki məhdudiyyətli şəxslərə göstərilən diqqət, reabilitasiya mərkəzlərinin yaradılması səhiyyənin yalnız "müalicə" deyil, həm də "mənəvi dəstək" funksiyasını ön plana çıxarmışdır.
Leyla Əliyevanın dəstəklədiyi layihələr isə əsasən ətraf mühit və sağlamlıq arasındakı qırılmaz əlaqəyə fokuslanmışdır. IDEA İctimai Birliyinin fəaliyyəti çərçivəsində həyata keçirilən ekoloji maarifləndirmə və sağlam mühitin formalaşdırılması təşəbbüsləri uzunmüddətli ictimai sağlamlığın təmin edilməsində həlledici rol oynayır. Ekoloji risklərin azaldılmasına yönəlmiş bu fəaliyyət "ekoloji səhiyyə" və "davamlı inkişaf" konsepsiyaları ilə birbaşa əlaqəlidir. Eyni zamanda, Leyla Əliyevanın onkoloji xəstəliklərdən əziyyət çəkən uşaqlara göstərdiyi davamlı diqqət və humanitar aksiyalar cəmiyyətdə həmrəylik hissini gücləndirir.
Beləliklə, Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyəti sənəddə qeyd olunan dövlət strategiyasını humanitar bir çərçivəyə salaraq, səhiyyə islahatlarını hər bir fərd üçün əlçatan və doğma edir. Bu yanaşma Azərbaycanın genofondunun
qorunması və gələcək nəsillərin sağlam böyüməsi üçün atılan strateji və xeyirxah addımların vəhdətidir.
Aynurə Əliyeva,
Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyası, Siyasi idarəetmə
fakültəsinin tələbəsi, həkim