Onun sözlərinə görə, nəticədə dəqiqliyi təsdiqlənməmiş, yanlış və manipulyativ informasiyalar ictimaiyyətə təqdim edilir:"Son illər, xüsusilə son onillik ərzində informasiya məkanında saxta və yalan məlumatların artması qlobal və milli səviyyədə ciddi problemə çevrilmişdir. Müasir dövrdə fəaliyyət göstərən çoxsaylı xəbər agentlikləri, informasiya saytları və onlayn platformalar arasında rəqabət bəzi hallarda peşə etikası prinsiplərinin pozulmasına səbəb olur. Belə ki, oxunma və baxış sayını artırmaq məqsədilə faktlara əsaslanmayan, sensasion və mövzuya uyğun olmayan sərlövhələrdən istifadə halları geniş yayılmışdır". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında əməkdar jurnalist, sosioloq Mətanət Məmmədova bildirib.
Onun sözlərinə görə, nəticədə dəqiqliyi təsdiqlənməmiş, yanlış və manipulyativ informasiyalar ictimaiyyətə təqdim edilir:
"Bu tip məlumatlar qısa müddət ərzində geniş auditoriyaya çataraq yüzlərlə, hətta minlərlə insanı yanlış məlumatla təmin edir. Daha təhlükəli məqam ondan ibarətdir ki, saxta xəbərlər cəmiyyətin düşüncə tərzinə təsir göstərir, insanları manipulyasiya edir və reallığın təhrif olunmasına gətirib çıxarır. Sosial şəbəkələrdə bu məlumatların paylaşılması isə yalan informasiyanın təsir dairəsini daha da genişləndirir.
Sosial medianın informasiya əldə etmədə əsas mənbəyə çevrilməsi saxta xəbərlərin yayılma sürətini xeyli artırmışdır. İstifadəçilər çox vaxt xəbərin mənbəyini və etibarlılığını yoxlamadan onu paylaşır, bu isə yanlış məlumatın kütləvi şəkildə yayılmasına şərait yaradır. Beləliklə, informasiya istehlakçısı eyni zamanda informasiya daşıyıcısına çevrilir və proses nəzarətsiz hala gəlir.
Son dövrlərdə süni intellekt texnologiyalarının sürətli inkişafı dezinformasiyanın daha mürəkkəb və təhlükəli formalarının ortaya çıxmasına səbəb olmuşdur. Süni intellekt vasitəsilə hazırlanmış saxta səs yazıları, videolar (deepfake), fotolar və guya mütəxəssis rəyinə əsaslanan çıxışlar manipulyasiya alətinə çevrilmişdir. Bu materiallar yüksək texniki keyfiyyətə malik olduğundan, adi istifadəçi üçün doğru ilə yalanı ayırd etmək olduqca çətinləşmişdir. İlk baxışdan real görünən bu məzmunların daha dərindən araşdırılması zamanı onların uydurma olduğu üzə çıxır.
Mövcud vəziyyət cəmiyyətdə informasiya xaosu və etimadsızlıq mühiti yaradır. Bu baxımdan saxta xəbərlərlə mübarizənin əsas yolu media savadlılığının formalaşdırılmasıdır. Media savadlılığı ilk növbədə jurnalistlər və media nümayəndələri üçün fundamental əhəmiyyət daşıyır. Onlar fəaliyyətlərini ölkənin media qanunvericiliyinə, peşə etikası normalarına və obyektivlik prinsiplərinə uyğun qurmalıdırlar. Saxta başlıqlardan və təsdiqlənməmiş faktlardan istifadə hüquqi məsuliyyət yaratmaqla yanaşı, cəmiyyətə ciddi zərər vurur.
Eyni zamanda, mediaya məlumat ötürən mənbələr də yaydıqları informasiyanın doğruluğuna görə məsuliyyət daşımalıdırlar. Media savadlı jurnalist yanlış məlumatı yoxlamadan ictimaiyyətə təqdim etməz və bununla da ictimai rəyin manipulyasiyasının qarşısını alar.
Bununla yanaşı, media savadlılığı cəmiyyətin bütün üzvləri üçün zəruridir. Vətəndaşlar aldıqları informasiyaya tənqidi yanaşmalı, müxtəlif mənbələrlə müqayisə aparmalı, rəsmi məlumatlara istinad etməli və xəbərin etibarlılıq dərəcəsini qiymətləndirməlidirlər. Bu bacarıqlar informasiya təhlükəsizliyinin təmin olunmasında mühüm rol oynayır.
Müasir informasiya mühitində saxta və yalan məlumatların qarşısının alınması yalnız media nümayəndələrinin və vətəndaşların birgə şəkildə media savadlılığının artırılması ilə mümkündür. Media sahəsində peşəkarlıq və məsuliyyət təmin edildiyi halda, cəmiyyətdə etibarlı informasiya mühiti formalaşar, vətəndaşların məlumatlara inamı artar və informasiyanın yoxlanılması zərurəti minimuma enər. Bu isə sağlam ictimai rəyin və demokratik cəmiyyətin əsas şərtlərindən biridir.