İtalyan yüzilliklərinin sağlamlığının sirri açılıb...

17 Dekabr 2025 22:45 (UTC+04:00)

...Alimlər aşkar ediblər ki, italyan yüzilliklərinin uzunömürlülüyünün sirri təkcə onların həyat tərzi və Aralıq dənizi pəhrizi ilə deyil, həm də ovçu-yığıcıların qədim genetik irsi ilə əlaqəli ola bilər.

SİA-nın məlumatına görə, tədqiqatın nəticələri GeroScience jurnalında dərc edilib.

Beynəlxalq bir qrup 100 və daha çox yaşamış 333 italyan genomunu təhlil edib və onları İtaliyanın müxtəlif bölgələrindən olan 690 sağlam şəxsin DNT-si ilə müqayisə edib.

Nəticədə əldə edilən məlumatlar son 20.000 il ərzində Avropada məskunlaşmanın əsas dalğalarını - Mezolit ovçu-yığıcılarından Neolit ​​fermerlərinə və Tunc dövrü çobanlarına qədər - əks etdirən 103 qədim genomla müqayisə edilib. Təhlil göstərir ki, yüzilliklərin genetik əcdadları son Buz dövründən sonra Avropada məskunlaşan Qərbi Avropa ovçu-yığıcılarından (WHG) daha çoxdur.

Bu qədim irsin 100 yaşdan yuxarı insanlarda nisbəti alimlərin müasir İtaliya əhalisində tapmağı gözlədiyindən daha yüksək olub.

Başqa heç bir qədim genetik nəsil uzunömürlülüklə belə ardıcıl əlaqə göstərməyib. Bundan əlavə, yüzilliklərdə WHG əcdadlarına xas olan daha çox mutasiya müəyyən edilmişdir. Bu, bu genetik variantların yaşla əlaqəli xəstəliklərdən qorunmaqda mümkün rolunu göstərir.

Müəlliflər vurğulayırlar ki, ömür uzunluğu genetika və həyat tərzinin kombinasiyası ilə müəyyən edilir və aşkar edilmiş əlaqə uzunömürlülüyə birbaşa "zəmanət" vermir.

Lakin tədqiqatçılar ovçu-yığıcıların iltihab genlərinin aktivliyinin sonrakı Neolit ​​fermerlərinə nisbətən daha aşağı olduğunu irəli sürürlər. Müasir dövrdə xroniki iltihab qocalmanın əsas amillərindən biri hesab olunur.

Nazlı Almuradova